Het Stratumseind in Eindhoven staat ieder weekend bol van de uitgaande jeugd, vaak tot 15.000 jongeren in totaal. Dat zijn heel wat jonge mensen op de waarschijnlijk oudste straat van deze stad. Door de eeuwen heen verandert deze weg soepel mee met z’n tijd, als het water door De Dommel.
Samen met de Demer en Rechtestraat vormt het Stratumseind de historische ruggengraat van Eindhoven, met restanten uit de steentijd en Romeinse tijd als stille getuigen. Lopend door dit uitgaangsgebied wandel je in grote lijnen langs de Nederlandse geschiedenis: van de verwoestingen tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) waarbij Stratumseind wordt platgebrand, naar het veranderen van bouwstijl in de 17de en 18de eeuw – waarin voornaamheid van gebouwen toeneemt – tot het Duitse bombardement op 19 september 1944 die de binnenstad, en vooral het Stratumseind, compleet verwoest.
(Waarom de slager plaats maakt voor een café, lees je onder deze foto)
Stratumseind, begin vorige eeuw. Links de rechtbank 1220-000323
Van Willem van Oranje…
Inzoemend op de historie van deze straat zien we nog veel meer. Oorspronkelijke gebouwen staan nog veelal aan de rooilijnen zoals die in de tijd van Willem van Oranje zijn bepaald. Herkenbaar aan de manier waarop de pandjes zijn neergezet; kleinschalig en niet hoger dan drie bouwlagen. Aan het begin van de vorige eeuw is daar veel bedrijvigheid te vinden: van een leerlooierij en stoombroodfabriek tot middenstandszaken als slagers, meubelhandelaren, kapperszaken en café’s. Aan beide zijden van de straat ligt in die tijd ook trottoirs; in het midden is plek voor de paardentram. De aanwezigheid van het gerechtsgebouw aan het Stratumseind, gebouwd in de negentiende eeuw, onderstreept de centrumfunctie van Eindhoven.
Maar in de loop van de vorige eeuw verdwijnen de kleine ambachtslieden en nemen de café’s de straat over. Door aanbouwen, reclameborden en etalages verandert de uitstraling van het Stratumseind. De stoepen verdwijnen en het gebied wordt één straat; later ook een officieel voetgangersgebied. Dat geeft het feestgedruis van de jeugd alle ruimte wat niet zonder gevolgen blijft. Menigmaal maken dronken stappers en vandalen zich schuldig aan grootschalige vernielingen. Inmiddels wordt er aan gewerkt om de straat in plaats van hufterproof ook echt gastvrij te laten zijn.
...tot “living lab”
Het gebied moet kwalitatief worden verbeterd, zowel op het gebied van veiligheid, samenwerking als ook economische levensvatbaarheid. Het Stratumseind wordt door de gemeente, Philips, het bedrijfsleven en onderwijs ingezet als proeftuin, een zogenaamd ‘living lab’; met speciale meetapparatuur worden anonieme data verzameld over de bezoekers van de stapstraat, de omgeving en de plaatselijke omstandigheden. Samenwerking staat hierbij voorop: ondernemers, politie, brouwerijen, vastgoedeigenaren en de bewoners slaan de handen ineen. De onderzoeksresultaten moeten leiden tot een betere toekomst voor het historische Stratumseind.
Wil je weten welke speciale band Björn van der Doelen met Stratumseind heeft?
