Bier en brood in Boxmeer

dit is tijdens de oprichtingsvergadering van de hist, ver. Nepomuc in Boxmeer. De initiatiefnemeers waren Br. K Thiery, Harm Douma archivaris en ondergetekende. We aten van een oud beroemd recept Ossenlappen in Bier. Dat werd destijds door vele Boxmerenaren gegeten bij de geboortedag van de Graaf Johan Baptist van den Berg. Het was de bedoeling, destijds om dit als traditie her in te voeren. Helaas is het zover niet gekomen.

Hartelijk dank voor de opheldering, Arno! Leuk om te lezen wat de achtergrond is van dit feestmaal, al kan ik me persoonlijk wel een beetje voorstellen waarom dit bijzondere recept geen traditie is geworden... Zijn er wellicht nog meer namen bekend van de heren die hier aan het smullen zijn?

Vandaag kregen we in Grave een aanvulling van Jan Veekens, die in een artikel van Herman Jan van Cuijk meer informatie heeft gevonden over de opmerkelijke Boxmeerse maaltijd.

Volgens hem gaat het hier om het tweede lustrum van de historische kring op 28 januari 1987 en stond het volgende menu op het programma:

Koffie
Lezing door Harm Douma over Sint Antonius (met het varken)
Feestmaaltijd:
halve varkenskoppen, bereid volgens oud 18e-eeuws recept
Donker bier (aanbevolen)

Er worden weliswaar dezelfde namen genoemd (Carolus Thiery en Harm Douma) maar wél een andere gelegenheid. Arno heeft het over de oprichting van Nepomuc, gevierd met ossenlappen en Jan meent dat het hier gaat om het tweede lustrum met halve varkenskoppen. Wie heeft er gelijk?

Het gaat hier ook niet om het 2e lustrum van Nepomuk. Heeft hier niets mee te maken. Ter gelegenheid waarvan het wel is zou ik niet weten, maar de man helemaal achter op de foto met wit overhemd en colbert is mijn vader
A.L. Schrijen uit Boxmeer. Hij is nooit lid van Nepomuk geweest. Zoals ik heb begrepen wilde men van osselappen in bier eten een traditie maken, net zoals het varkenskop eten bij de metworst. Hier is echter nooit iets van terechtgekomen. De man links met bril en witte shirt is Herman Kersten van het café waar deze bijeenkomst gehouden werd. Volgens mij is de man rechts met spencer dhr. Bongers of Bongaerts. Misschien alweer een stapje verder.

nee lisette, het was op 24 juni en ondegetekende samen met br. Thiery en Dhr Dauma hebben deze avond opgezet. De slager was dhr.Hermans die deze maaltijd naar oud recept heeft gemaakt. De gelegenheid was de oprichting van een Boxmeerse heemkundeclub, later genaamd Nepomuc!

Dus de datum is 24 juni en de gelegenheid is de oprichting van de Heemkundeclub Nepomuc te Boxmeer. Als er iemand nog een aanvulling op deze constateringen heeft, dan horen we dat graag!

Vandaag hebben we de volgende aanvullingen over deze foto gekregen, met grote dank aan Theo Seijs:

- Het ging om een eenmalige poging van Karel Thiery om de traditie 'Ossenlappen in bier' weer nieuw leven in te blazen. Helaas is het bij deze ene poging gebleven...

- Hieronder een lijstje van de heren die we hier aan tafel zien zitten:
Rechtsvoor belegt oud-archivaris Harm Douma zijn boterham, daarnaast zien we Richard Schaminée en naast hem zit de initiator Karel Thiery. Als we de tafel verder rond gaan, zien we naast Karel nog Jan de Bruin uit Beugen zitten, Arnold Schrijen, Herman Kersten (de uitbater van het café De Markt), Johan de Bruin en links vooraan tot slot Jos Peters, de dorpsdichter en de regisseur van de toneelvereniging.

Er is nu dus behoorlijk wat opgehelderd over deze foto, maar mocht je nog meer informatie hebben, dan horen wij dat natuurlijk graag!

Toch nog even een reactie mijnerzijds. Het is niet Arnold Schrijen, maar zoals ik al vermeldde op 03-07-2015 A.L. Schrijen, mijn vader. ( werd ook wel Fons genoemd)

Beste Truus, hartelijk dank voor je aanvulling. Ik zal het aan Theo Seijs doorgeven wanneer hij weer bij ons in Grave verschijnt :)

Hoi allemaal en speciaal aan Truus Weijers,
Wij kennen jullie pap (en ons pap en mam zeiden het ook nooit anders) als Al Schrijen. Misschien een afkorting van ALfons ? Als jij het over Fons Schrijen zou hebben zou ik nooit aan jullie pap gedacht hebben. Jullie pap staat trouwens ook mooi op de foto van het blussen van de brand in het gemeente- c.q. geboortehuis van ons mam (Jo Verheijen) in Beugen. Groetjes van het vroegere buurmeisje uit de Spoorstraat Jo Linders Theunissen

Hallo Jo. Leuk dat je reageerde. Omdat er bij opa Schrijen 2 zoons waren waarvan de eerste naam met een A begon ( Alfons en Arnold (Nol) ) werd ons pap AL genoemd Alfonsus Leonardus.
Er waren wel mensen die Fons Schrijen zeiden, maar voor mij was hij Al Schrijen. De kinderen van Tante Leentje en ome Nol zeiden wel altijd ome Fons.
Zo, nu ben je een beetje op de hoogte. Zien elkaar wel weer een keertje en anders kom je maar een keertje. Groetjes Truus

Aan het hoofd van de tafel, achterin, zit mijn vader Willie Peters

Ah, kijk aan, Arno! Wat mooi om te zien dat één foto toch zoveel reacties oproept. Daar is deze opname zeker een voorbeeld van. En dan is het helemaal bijzonder als je vader daar ook op staat. Bedankt voor je reactie!

traditie 'Ossenlappen in bier'

Ossenlappen in bier traditie is in 2020 opnieuw georganiseerd op Vaart zondagmiddag bij Hotel-Restaurant Riche. Er werd toen tijdens het Vaart inzingen uitleg geven door Peer Meurkens en Jan Tunnissen. Nu wordt er nog elk jaar door Stichting Toerisme en Recreatie deze ludieke bijeenkomst georganiseerd.

Ossenlappen in Bier

Tot mijn verrassing las ik in De Bock dat het eten van de ‘Ossenlappen in Bier’ worden geherintroduceerd op de Vaartzondag. Inderdaad een mooie traditie, eentje die ook vernoemd staat in het artikel over clubhuizen in “Ze zien los”, het jubileumboek 275 jaar Metworst.
Dit gebruik is volgens aantekeningen van Herman de Rijk en Carel Thiery bedacht in 1728. Dokter van Odenhoven zou op dit idee gekomen zijn na de geboorte van de Graaf Johan Baptist op 24 juni van dat jaar. Samen met Cornelis Braber en Hendricus Herraets hebben ze in 1729 voor het eerst dit feest georganiseerd. De grondslag is de feestdag van Johannes de Doper (24 juni), en dus ook de geboortedag van Johan Baptist van Hohernzollern, die later de bijnaam ‘Dolle graaf’ kreeg. Deze bijnaam is overigens verzonnen door die mensen die hem later discutabel gevangen hebben laten zetten. De naam ‘Johan Baptist’ is lange tijd populair geweest en gebleven in Boxmeer, begin 19e eeuw waren er maar liefst negen Jan Baptisten in Boxmeer.
Er zijn diverse aantekeningen over deze feesten gemaakt in de kroniek van Boxmeer. Wij moeten het doen met de aantekeningen van Herman de Rijk/Carel Thiery aangezien de kroniek in de jaren ’60 verdwenen is. De Rijk heeft de kroniek enkele malen ingezien en aantekeningen hieruit opgemaakt. Hierin staat beschreven dat de Johan Baptist zelf deelnam aan de feesten, maar het organiseren liet hij over aan het volk. Romantici hebben later gemeend dat de feesten uit zijn koker kwamen, niets is minder waar. Veel dorpen vierden feest op 24 juni, ook voortkomend uit de heidense zonnewende. Niet voor niets is het precies 6 maanden voor kerst, wat uiteindelijk ook is voortgekomen uit de heidense zonnewende. Het werd gevierd op diverse manieren, van feestmaaltijden, katverbrandingen tot en met vreugdevuren. Met de Vastenavond (en de Jonggezellen) had het gebruik in Boxmeer niets van doen, maar wel met de kerk en met het Graaflijk huis.
Meerdere herbergen in Boxmeer sloten in de loop der jaren aan, maar na de Bataafse tijd deden de herbergen die afhankelijk waren van de familie Hengst en De Raet niet meer mee. De redenen hiervoor heeft Herman-Jan van Cuijk uitstekend beschreven in zijn boek over ‘de Dolle graaf’.
De lijst van deelnemers aan de dis in 1800 is overgenomen uit de Kroniek, welke hieronder is afgebeeld. Langzaam stierf het gebruik uit, de tijd van het eren van het graaflijk huis was voorbij. De laatsten die het Graafse huis hadden gekend waren er niet meer. Het feest is tot ±1900 nog gevierd in Herberg Schreven in de Pastoorbiest en is daarna helaas verdwenen. In 1986 is er een feestavond georganiseerd wat de aanzet gaf tot oprichting van een heemkunde vereniging, wat later Nepomuk is geworden.
Mooi dat deze traditie hersteld wordt!

Hallo J.T.C.Tunnissen, bedankt voor je leuke en uitvoerige reactie. Het is inderdaad heel bijzonder dat deze traditie weer nieuw leven in wordt geblazen! Dat zegt veel hoe geschiedenis leeft in Boxmeer, mooi hoor.

Hou je ons op de hoogte?