In het begin van de negentiende eeuw kon je Achtmaal nog nauwelijks een dorp noemen. Verspreid over het gebied waar het plaatsje tegenwoordig ligt, stonden zo’n zeventig huizen. Pas in de tweede helft van de negentiende eeuw begon zich een dorpje te vormen.
De inwoners drongen er bij de bisschop op aan dat ze een eigen kerk zouden krijgen. De tocht naar Zundert over de onverharde wegen was lang en moeizaam. Maar de pastoor van Zundert lag dwars: minder parochianen betekende ook minder inkomsten voor zijn kerk. Die pastoor moet nogal een formidabele figuur zijn geweest, want de bisschop wachtte tot hij dood was om de parochie Achtmaal af te scheiden van Zundert. Dat gebeurde in 1862.
Aanvankelijk kerkten ze in een noodkerk aan de Van Lanschotstraat 2b, maar al in 1863 hadden ze een eigen kerk waar ze zelf meer dan ƒ 3.000,- aan hadden bijgedragen. Architect P. Soffers ontwierp de kerk in Waterstaatsstijl.
Foto: G.J. Dukker, 1967. Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 111.360
Foto: BHIC / Frans van de Pol, 2014
Om in het onderhoud te voorzien kreeg de kerk ook nog een reliek van de H. Cornelius. Dat trok veel bedevaartgangers naar het dorp die het nodige geld aan de kerk gaven.
Nu ligt de kerk aan de Pastoor De Bakkerstraat, genoemd naar de eerste pastoor van Achtmaal. Hij kwam op voor de belangen van de eenvoudige boerenbevolking en zorgde ervoor dat het dorp eindelijk eens een fatsoenlijke steenweg kreeg als verbinding met Zundert. De inwoners van Achtmaal gebruikten deze weg niet om naar de kerk in Zundert te gaan. Ze bleven in hun eigen dorp kerken en toen het dorp groeide werd de kerk te klein. In 1925 en 1968 is ze nog vergroot, zodat er van de oorspronkelijke kerk niet veel meer te zien is.
De kerk was het middelpunt van de parochie. Een plek van bezinning, bijpraten over alledaagse dingen en natuurlijk deelname aan de heilige mis. Om alles in goede banen te leiden was er de pastoor. Midden jaren vijftig was dat pastoor J.P.B.C. van Horsigh. Hieronder zien we hem op de foto tijdens een feestelijke bijeenkomst in Achtmaal. Herken je hem nog? In de Piusalmanak staat dat hij in maart 1945 de parochie onder zijn hoede kreeg. Hij droeg zorg voor het zieleheil van de parochianen tot in 1963. Dat jaar werd pastoor J. Verdurmen ingehaald in Achtmaal.
Over hen en de andere mannen Gods uit het Achtmaal van vroeger doen vast nog anekdotes of complete verhalen de ronde. Je kunt ze hieronder met ons delen, door een bericht achter te laten in het vak 'Reageer op dit verhaal'.
Pastoor J. Verdurmen (Katholiek Documentatie Centrum, AFBK-2a15796)
Feestelijkheden rondom de eerste gasaansluiting in Achtmaal; aan tafel in het Wit-Gele Kruisgebouw o.a. wethouder Pellis, secretaris Luijkx, pastoor Van Horsigh, chef financien Breda De Werd, wethouders Kocken en De Leeuwe. Weet iemand misschien wanneer deze foto is genomen? (West-Brabants Archief, RAW014029351, foto: Hans Chabot, collectie Stadsarchief Breda)
ben zelf een echte achtmaler ben geintereseerd in alles dat met Achtmaal te maken heeft.Hebben zelf een klein museumpje.Zijn bijzonder geintereseerd in de foto van binnenkant van de kerk.Zouden wij hiervan een copie kunnen verkrijgen.
Hanneke van der Eerden
bhiczei op 24 augustus 2015 om 09:47
Bovenstaande foto is niet van het BHIC, maar van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Contactadres staat op hun website http://cultureelerfgoed.nl/
Cees Jacobs
zei op 24 augustus 2015 om 19:34
Hanneke bedankt ga contact zoeken
Ton Kunst
zei op 11 september 2018 om 21:34
Graag zou ik informatie krijgen over pastoor van Genk die vanaf 1923 t-m 1944 in Achtmaal was. Met name over zijn ruzies met o.a. `meester` Kunst ( mijn vader) en kruidenier van Bedaf , en in het algemeen met alle Wallianen.
Een tweede aspect van deze pastoor zijn het lidmaatschap van de NSB, voor de oorlog, en de invloed die hij daarmee uitoefende tijdens de oorlog ten gunste van de Achtmaalse gemeenschap.
Mariët Bruggeman
bhiczei op 13 september 2018 om 15:12
Foto: G.J. Dukker, 1967. Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 111.360 
Foto: BHIC / Frans van de Pol, 2014
