skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

De naweeën van een harddraverij

Paardrennen, daar gaat het bloed van sommige jongemannen nog steeds van koken. Een wedstrijd tussen jonge ruiters, een harddraverij op kermismaandag 3 september 1883 in Grave, had onverwacht ernstige gevolgen. Blijkbaar hadden aan de start van die draverij ook paarden uit Mill gestaan. Een boerenzoon uit Beers, de 24-jarige Jan Poos, durfde het een paar weken later aan om in het hol van de leeuw iets over de kwaliteit van die paarden te zeggen. Dat was op maandagavond 17 september, tijdens de kermis, in de herberg van Van Laarhoven.

BIJSCHRIFT: ‘Nederlandsche harddraverij in de Maliebaan te Utrecht’, 1883. Schilderij van Willem de Famars Testas (1834-1896)

Poos was op stap met enkele andere jongemannen uit Beers, zoals Peter Vergeest en Martinus Veltpaus. Zijn woorden vielen niet goed bij enkele Millse jonge gasten. Wouter van der Kruijsen bijvoorbeeld wond zich er nogal over op. En gek genoeg deed dat ook iemand uit Escharen. Dat was Adriaan van Eck (21), een jonge arbeider die nota bene was geboren in Beers.

Maar anders dan Poos, die met zijn familie op Dommelsvoort woonde,  was Van Eck niet afkomstig uit een gegoede boerenfamilie. Hij kwam uit het veel armere deel van Beers: de kant van Vianen. Waarom Van Eck zich ermee bemoeide, is niet echt duidelijk, maar hij zocht direct ruzie met Poos. Van Eck had er net anderhalf jaar opzitten als milicien, als dienstplichtig militair, in Grave.

'Kom maar mee naar buiten, als je durft'

Volgens getuigen die hem die avond hadden meegemaakt, pochte hij nogal over die periode en daagde hij de anderen uit: ‘Kom maar mee naar buiten, als je durft.’ Ook Poos werd uitgedaagd. Maar deze ‘zoon uit een achtenswaardige familie’, zoals een krant hem omschreef, ‘goedaardig en van een vroolijk karakter, zijnde afkerig van twist- en vechtpartijen’, moest niks hebben van een robbertje vechten en bood Van Eck een borrel aan. Die werd geaccepteerd en gedronken, maar het weerhield Van Eck er niet van om te blijven sarren.

De Beerse jongens besloten dat het beter was om huiswaarts te gaan. Buiten het café vielen er echter toch klappen. Van der Kruijsen zou Van Eck flink hebben zitten ophitsen. Martinus Veltpaus kreeg van Van Eck een klap tegen zijn mond waar de ongelukkige nog lang last van zou hebben. En Peter Vergeest kreeg een forse stoot tegen zijn borst. Pas de volgende dag zou hij ontdekken dat hij geluk had gehad. Vermoedelijk had Van Eck die slag toegediend met een open mes in de hand want in zijn vest ontdekte Vergeest  die ochtend een flinke snee.

Fataal

Toen was zijn vriend, Jan Poos, al dood. Hoe het precies gebeurd is, werd later, tijdens de rechtszitting in Den Bosch op 29 november 1883, ook niet helemaal duidelijk. Een getuige die rond half twaalf langs de herberg was gelopen, had een jongeman in gebogen houding richting Beers zien gaan. Die had zijn armen om zijn hoofd geslagen. Dat moest Poos geweest zijn. Die werd korte tijd later op de weg door zijn kameraden gevonden. Een diepe snee in zijn hals, volgens de Millse dokter Anderegg was die acht centimeter diep, was hem fataal geworden.

Weldra was het een drukte van belang rondom het lijk. Van Eck was er ook bij. Hij was heel rustig en, volgens getuigen, niet dronken. De veldwachter onderzocht Van Eck en ontdekte in diens broekzak een geopend mes waar bloed aan zat. Voor de rechters voldoende bewijs dat Van Eck Poos had doodgestoken, ook al had niemand het zien gebeuren. Van Eck werd veroordeeld tot vijf jaar tuchthuis.

Dit verhaal is geschreven door journalist/schrijver Geurt Franzen (www.geurtfranzen.com) en verscheen eerder in dagblad De Gelderlander (www.dg.nl/maasland).

 

Reacties (4)

Henk de Wit zei op 17 juli 2020 om 14:32
Als genealoog ben je altijd op zoek naar "bijzondere" berichten, dit verhaal lezende kreeg ik het vermoeden dat Adriaan van Eck wel in mijn familielijn zou kunnen passen. Jawel hoor, deze Adriaan is een oom van mijn oma, moederskant. Geen mooie gebeurtenis, maar wel een mooi verhaal om toe te voegen aan mijn stamboom!
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 17 juli 2020 om 19:54
Inderdaad een mooi verhaal wat toch, hoe triest ook, kleur geeft aan je stamboom. We hebben trouwens nog veel informatie over criminelen, had je onze indexen al gezien? :
http://www.bhic.nl/onderzoeken/criminele-vonnissen
G.W.Ch. Lemmens zei op 19 juli 2020 om 13:31
Dag Geurt,
Eeen prachtig erg triest verhaal. Ik heb het vermoeden dat Jan Poos misschien in mijn Parenteel Lemmens voorkomt, maar moet dat eerst nakijken ! De straf voor 5 jaar voor een moord lijkt mij veel te gering ??
Groet,
Gerard
Jan Lange zei op 1 maart 2024 om 17:04
Deze Jan Poos was een broer van de vrouw van Henricus Martinus Lange x Beers 7.5.1888 Allegonda Gerardina Poos, z/d.v. Peter Poos x Maria Elisabeth Cloosterman, wonend op De Dommelsvoort. Zie aangifte overl. van Jan te Mill.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen