In de tuin van een bekend pand, Dorpsstraat 1, stond tot veertig jaar geleden een bijzonder mooie notenboom. Dit was het huis van familie Smits, met in de achtertuin een grote walnotenboom, misschien wel even oud als het huis. Voor de kinderen was het heerlijk spelen rondom de boom, die boven alle schuttingen uittorende. In de notentijd lagen er volop verse noten onder de boom. Van de bolsters kreeg je gele handen en die ‘kleurstof' ging er maar moeilijk vanaf.
Regia, in de volledige Latijnse naam juglans regia, voor de gewone walnoot betekent ‘koninklijk’. Een notenboom werd vaak in de achtertuin aangeplant, omdat men toen nog wist dat de geur van de looizuur- en olierijke bladeren, vliegen en muggen weerde. De notenolie wordt veel gebruikt door kunstschilders. Met de kleurstof uit de bolsters werd wol geverfd en hout gebeitst. In de Griekse mythologie is de notenboom het zinnebeeld van de wijsheid.
P.A. Smits is zeven jaar burgemeester in Esch geweest, tot oktober 1968. Hij was een man met een creatieve geest die zich uitstekend met de bevolking wist te verstaan. Zijn ambtswoning was oud en vochtig en als er een vlek op de muur kwam, tekende hij er bloemen bij en prachtige sierlijke ranken omheen. Het was een gastvrij gezin, in Esch zeer geliefd.
Toen de woning na 1968 niet meer als ambtswoning werd gebruikt, is het nog een tijd gemeentehuis geweest. Menig stel is er in de echt verbonden. Met de volgende burgemeester kwamen er ook andere ideeën over een parkeerterrein annex dorpsplein en een dorpshuis. Daarvoor moest heel veel karakteristiek moois verdwijnen, zoals zilversparren en vier oude lindebomen. Ook de notenboom is toen geveld, al werd beloofd dat er een jonge notenboom op het plein teruggeplaatst zou worden.
Die belofte is gehouden. Tussen de geparkeerde auto’s en het jeu-de-boule baantje heeft een dun boompje van 2,5 meter hoog nog tientallen jaren getracht te groeien. Er zijn nooit paaltjes ter bescherming rondom de boom gezet. De dunne stam werd beschadigd door parkerende auto’s. De jonge notenboom kreeg nauwelijks bladeren. Eigenlijk kreeg hij geen kans en het boompje had er dan ook geen zin in.
In 2008 vertoonde de regionale tv een filmpje met de titel De beuk erin. Veel verontwaardiging, want op de plaats waar eens de oude en toen het jonge notenboompje stonden, werd een flinke beuk geplant, met grote beschermingspalen eromheen. De boom is 4 meter hoog met een stamomtrek van 55 cm.
Weet iemand waarom er toen gekozen is voor een groene beuk in plaats van een es, zo dichtbij het dorpshuis ”de Es”? Er staat toch ook een es op het aloude wapen van Esch? Hoe het zij, we wensen dat déze boom nog lang mag blijven leven, en dat er in de herfst beukennootjes geraapt kunnen worden op deze karakteristieke plaats in Esch.
Het zijn de oude bomen samen met oude gebouwen die een plaats zo karakteristiek maken. Maar blijkbaar heeft men daar tegenwoordig weinig mee. alles moet om of plat ten voordelen van het (groot)kapitaal en de vooruitgang.
Wim Sonneveld zong het al : # "... ik was een kind en wist niet beter dan dat het nooit voorbij zou gaan" .# luister maar : https://www.youtube.com/watch?v=3UZYrLK9o6s
Regia, in de volledige Latijnse naam juglans regia, voor de gewone walnoot betekent ‘koninklijk’. Een notenboom werd vaak in de achtertuin aangeplant, omdat men toen nog wist dat de geur van de looizuur- en olierijke bladeren, vliegen en muggen weerde. De notenolie wordt veel gebruikt door kunstschilders. Met de kleurstof uit de bolsters werd wol geverfd en hout gebeitst. In de Griekse mythologie is de notenboom het zinnebeeld van de wijsheid. 
P.A. Smits is zeven jaar burgemeester in Esch geweest, tot oktober 1968. Hij was een man met een creatieve geest die zich uitstekend met de bevolking wist te verstaan. Zijn ambtswoning was oud en vochtig en als er een vlek op de muur kwam, tekende hij er bloemen bij en prachtige sierlijke ranken omheen. Het was een gastvrij gezin, in Esch zeer geliefd. 
In 2008 vertoonde de regionale tv een filmpje met de titel De beuk erin. Veel verontwaardiging, want op de plaats waar eens de oude en toen het jonge notenboompje stonden, werd een flinke beuk geplant, met grote beschermingspalen eromheen. De boom is 4 meter hoog met een stamomtrek van 55 cm. 
Weet iemand waarom er toen gekozen is voor een groene beuk in plaats van een es, zo dichtbij het dorpshuis ”de Es”? Er staat toch ook een es op het aloude wapen van Esch? Hoe het zij, we wensen dat déze boom nog lang mag blijven leven, en dat er in de herfst beukennootjes geraapt kunnen worden op deze karakteristieke plaats in Esch.
