Als stille wachters staan de twee bomen bij de spoorwegovergang, die je komend vanaf de A2 richting Esch kruist. Het is een rijkdom om langs de Gestelseweg, die omzoomd is door fraaie beuken en eiken, het dorpje Esch binnen te gaan. Op oude foto’s is te zien dat hier ooit een station lag, met twee sporen aan de lijn tussen Utrecht en Boxtel.
De spoorbomen hadden een mechanisme waarbij er aan de slagboom een soort bewegend hangend hekje omlaag kwam. Het treinstation is geopend in 1892 en weer gesloten op 15 mei 1935. Op de oude foto is een groepje bomen dichtbij het gebouw te zien. Het merendeel van deze bomen staat er niet meer, maar de rode beuk en de kastanjeboom nog wel!
Uitgegroeid tot 25 a 30 meter, zijn deze twee nu 120 jaar oud, met een stamomtrek van 2,85 meter. Ze trotseren nog elke dag de trillingen van de voorbijrazende passagiers- en goederentreinen. Ze staan als een midden tussen de eiken/beukenlaan aan de Gestelseweg en de oude laan met suikeresdoorns aan de Runsdijk. Vroeg was het de beuk die het dichtst bij het dorp Esch stond. De meeste kinderen wilden daar graag beukennootjes gaan rapen, maar bezorgde ouders waren bang van het spoor en de treinen, daarom mocht het niet.
Tegenwoordig staat er een beuk midden in het dorp, op het marktplein, maar dat is een ander verhaal dat zeker ook nog verteld zal worden. Het was vroeger een gewoonte om een boom waar veel mensen langs kwamen, vol te hangen met aanplakbiljetten. Vooral regionaal nieuws, bijvoorbeeld als een dorpsgenoot vijftig werd. Op de stam van de beuk zijn er op ooghoogte nog honderden punaises achtergebleven.
Waarom het een beuk en een kastanjeboom is? Geen idee, waarschijnlijk hebben er veel verschillende bomen bij elkaar gestaan in de tijd dat het station er nog was.
Het woord beuk komt uit het Sanskriet Boc of Beoce. Beide woorden betekenen zowel beuk als boek. Een beuk kan wel 30 meter hoog worden en heeft een gladde grijsachtige bast. In de vierlobbige beukennapjes, vol met zachte stekels, zitten de driehoekige eetbare beukennootjes.
De aesculus hippocastanum (hippo is Grieks voor paard en castanum betekend kastanje) heeft mooie bruine kleverige harsknoppen, waaruit de wit-roze bloemen als rechtopstaande kaarsen komen. In de herfst verschijnen de bolsters waaruit als een cadeautje de kastanjes rollen.
Op school leerden we waarom deze boom “paardenkastanje” genoemd wordt. Er is een hoefijzervormig litteken te zien als de bladstengel van een tak valt. Of als we het blad van de steel plukken zien we gekleurde puntjes die lijken op de spijkers van een hoefijzer.
De kastanje staat elk jaar goed in het blad, de rode beuk wat minder. Maar de boom laat nog heel veel beukennootjes vallen en bewijst daarmee zijn gezondheid. Glimmende kastanjes liggen naast de beukennootjes en de bolsters op de grond op het mosachtige gras...
van Tilia : 10 jaar later. . .
In 2019 is de beuk, die er toch al niet zo goed uitzag( dat duidelijk te zien was door het weinige blad ), rigoureus gesnoeid . Het ziet er gehavend uit. Op de vraag ( aan een medewerker van het groenbeleid van de gemeente Haaren waarom dat op deze manier is gedaan, kreeg ik als antwoord : deze boom is stervende, Pius Floris heeft alle takken die er eventueel af zouden kunnen vallen gesnoeid. . .
Marilou Nillesen
bhiczei op 24 november 2020 om 17:00
Ach wat jammer om te horen, Tilia. Maar wat leuk dat je ons na tien jaar op de hoogte houdt, dank daarvoor!
De spoorbomen hadden een mechanisme waarbij er aan de slagboom een soort bewegend hangend hekje omlaag kwam. Het treinstation is geopend in 1892 en weer ges
loten op 15 mei 1935. Op de oude foto is een groepje bomen dichtbij het gebouw te zien. Het merendeel van deze bomen staat er niet meer, maar de rode beuk en de kastanjeboom nog wel! 
Tegenwoordig staat er een beuk midden in het dorp, op het marktplein, maar dat is een ander verhaal dat zeker ook nog verteld zal worden. Het was vroeger een gewoonte om een boom waar veel mensen langs kwamen, vol te hangen met aanplakbiljetten. Vooral regionaal nieuws, bijvoorbeeld als een dorpsgenoot vijftig werd. Op de stam van de beuk zijn er op ooghoogte nog honderden punaises achtergebleven. 
Op school leerden we waarom deze boom “paardenkastanje” genoemd wordt. Er is een hoefijzervormig litteken te zien als de bladstengel van een tak valt. Of als we het blad van de steel plukken zien we gekleurde puntjes die lijken op de spijkers van een hoefijzer. 
De kastanje staat elk jaar goed in het blad, de rode beuk wat minder. Maar de boom laat nog heel veel beukennootjes vallen en bewijst daarmee zijn gezondheid. Glimmende kastanjes liggen naast de beukennootjes en de bolsters op de grond op het mosachtige gras...
