skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie

sluit

Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Mariët Bruggeman Bhic

Stel je vraag

Mariët Bruggeman Bhic

Stel je vraag

Mariët Bruggeman Bhic

Terug

De Rode Haan in Schaijk 1850-1935

Jean Pierre Klaver Bhic

vertelde op 19 november 2009

bijgewerkt op 18 november 2013

Brand heeft altijd een onweerstaanbare aantrekkingskracht gehad: een brand is altijd krantennieuws, er is zelden een uitslaande brand zonder publiek. De gevolgen zijn ook altijd groot (tenzij het met een sisser afloopt, natuurlijk). Branden waren ook belangrijk genoeg om er een aparte paragraaf aan te wijden in het gemeentelijk jaarverslag.

Vanaf 1851 waren de gemeentebesturen verplicht zo’n jaarverslag bij het provinciaal bestuur in te leveren. Midden jaren ’30 verviel die verplichting. Voor Schaijk leverde dat de volgende tabel op. Er zitten wat gaten in het overzicht, maar of dat te danken is aan het uitblijven van grote branden of aan administratieve onverschilligheid is niet helemaal duidelijk.

Een twintig jaar vóórdat die gemeentelijke jaarverslagen begonnen, heeft er nog een enorme brand in Schaijk gewoed: op 19 mei 1831 legde het vuur 23 huizen in de as. Drie kinderen kwamen daarbij om het leven.

Datum	Wat de vlammen verteerden
10-09-1852	Het huis van Jan van Mun in het gehucht Mun
1853	Een brand
04-02-1857	Een zeer gering woonhuisje (schade ƒ 33,50)
07-09-1858	Een schuur van Cornelus van Beek
02-09-1859	Wat hout en planken, en het huis van veldwachter Paulus Vorsten
20-05-1861	Woonhuis met inboedel, hooi, stro, granen en aardappels
15-05-1867 1870	Woonhuis van klompenmaker/arbeider Hendrikus van Hout Brand veroorzaakt door blikseminslag
10-07-1889	Als gevolg van blikseminslag het huis van Hermanus van de Zanden, Runstraat op de Hooge Heide, bewoond door Antoon van de Zanden
22-03-1891	Twee landbouwerswoningen, respectievelijk bewoond door de wed. Albertus van der Hoogen met kind, en door J.H. v.d. Zanden; vermoedelijke oorzaak: spelen met lucifers door kleine kinderen
30-06-1892	Woonhuis van Emericus van de Zanden
13-08-1892	Arbeiderswoning van Johannes van Tilburg c.s. en een landbouwerswoning van Arie en Antoon van Hout (oorzaak: spelen met lucifers)
18-02-1893	Huis bewoond door Martinus Verbruggen, Zandstraat C 38. Eigendom van wed. Lamb. Ant. van der Heijden
20-02-1893	Landbouwerswoning van Martinus H. Jansen, Hongersteeg C 24
04-01-1897	Landbouwerswoning bewoond door Cornelus de Louw
10-09-1897	Landbouwerswoning van Johannes Hendriks, bewoond door Martinus Kouwenberg
23-08-1898	Landbouwerswoning van Joh. Hendriks ter plaatse van de Schans; oorzaak blikseminslag
14-08-1900	Boerenhuizen van Leon Spanjers en P. van der Heijden
05-12-1901	Arbeiderswoning C 45, Zandstraat, van A. van Uden
21-03-1903	Landbouwerswoning A 81, onbewoond, eigendom van Johannes Bruits uit Oss
30-08-1904	Landbouwerswoning B 70, van de kinderen Theodorus van Urm
28-04-1909	Zes boerenwoningen A 65, 66, 69, 75, 76, 77 zijn totaal afgebrand. Ze werden respectievelijk bewoond door wed. F. van de Hoogen, A. en C. van de Heuvel, W. Zwaans, J. Schuts, W. van de Boom, en J. van Boxtel. Oorzaak van de brand bleef onbekend.
30-05-1910	Huis met stal, B 76, van Gerardus van Geenen
20-02-1912	Woonhuis van P. Laurenssen, Runstraat C 78
03-05-1914	Een heidebrand
22-07-1914	Landbouwerswoning van H. van Berkel, A 71
22-07-1917	Johannes Molenaar (18 jaar) had een projectiel gevonden, namelijk eem zogenaamde brisantgranaat, en die mee naar huis genomen. Op 22 juli wilde hij de granaat van de schoorsteen nemen, maar liet hem met noodlottig gevolg vallen: J. Molenaar en zijn moeder waren op slag dood en drie kinderen raakten gewond, van wie twee ernstig
16-05-1920	Woning met stal
01-08-1925	Als gevolg van de stormramp op 1 augustus zijn twee huizen afgebrand, een huis van C.W. Zegers op Gaal en een huis van J.Th. van Summeren op de Schans
1926	Het huis van A. van de Wijst
1927	Het huis van G. Wittenberg
1928	Bosbrand op de Grote Gaalsche heide
02-07-1930	Blikseminslag in de woningen van J. de Louw (afgebrand) en A. Kocken
04-07-1930	Brand geblust bij C. van Dongen
1935	In de schuur van de boerderij van A. van de Linden in de Straat is brand ontstaan; door de ongunstige wind brandden er nog vier boerderijen af.

Locatie: Schaijk

Tags: Gebeurtenissen Brand Schaijk

Deel deze pagina op:

Toon laatste reacties bovenaan

Reacties (6)

Jan Albers zei op 19 december 2007 om 10:28

Beste redactie/leden.

Na het lezen van de rode haan in Schaijk 1850-1935 trok een berichtje mijn aandacht.
De brand van 16-05-1920 is daar een adres van bekend.
Een verhaal van oude mensen in Schaijk gaat n.l. over een grote stier die in een stal stond tijdens een brand en daar ook is omgekomen. Het dier moet heel erg gebruld hebben. Het huis waar ik nu woon is gebouwd in de herfst van 1920,en in de moestuin kom ik nog regelmatig stukken oude dakpannen ,glas en zelfs oude gesmeden spijkers tegen.
De adressen zijn geweest....in de jaren 50, K 45, Zusstersstraat 7, Zusstersstraat 15, en nu Molengraaf 51.

P.s. een leuke site.

Groeten Jan Albers.

Henk Buijks (namens BHIC) zei op 21 december 2007 om 14:12

Beste Jan,

Om te beginnen dank voor je compliment! Niet dat we het daarvoor doen, maar het stimuleert altijd.
Je reactie roept een aantal vragen op, maar ik zal eerste de jouwe beantwoorden. Ik heb helaas het adres van de brand van 16-5-1920 niet kunnen achterhalen. In het gemeenteverslag van Schaijk over 1920 stond alleen: "Op 16 mei 1920 is een woning met stal afgebrand, waarbij geen ongelukken zijn voorgekomen. De oorzaak was onbekend." Blijkbaar was iets pas een 'ongeluk', wanneer er menselijke slachtoffers waren.
De Udensche Courant van 19 en 22 mei 1920 bevatte wel berichten uit Schaijk, maar niet over deze brand. Mogelijk stond er wel iets in de Osse krant, die in Stadsarchief Oss wordt bewaard (0412-629101; stadsarchief@oss.nl).
En dan mijn vragen:
-is het zeker dat de brand waarbij de stier omkwam, plaatsvond op 16 mei 1920?
-woont u misschien op de plek waar het huis van de bewuste brand stond?

Met vriendelijke groet

Ivonne van Summeren ivansummeren@chello.nl zei op 28 april 2008 om 20:35

Ik ben erg beneuwd of er meer info is over de twee afgebrande huizen in schaijk op 10 augustus 1925. Het lukt me niet om er iets over te vinden.

Groeten Ivonne van Summeren

Henk Buijks (namens BHIC) zei op 29 april 2008 om 11:50

Dag Ivonne,
Omdat het een brand betreft op de dag van de beruchte stormramp (die Borculo, maar ook Zeeland, Langenboom en Uden trof), zal er zeker iets over te vinden zijn. Ik vraag onze collega's in Grave of zij even willen kijken in het Gemeenteverslag van Schaijk over 1925. Zij zullen zelf reageren. Zelf zou je ook nog kunnen kijken in de krant De Stad Oss in het Stadsarchief Oss, die zeker heeft bericht over de ramp (0412-629101; stadsarchief@oss.nl). Succes!

Marilou Nillesen (namens BHIC) zei op 2 mei 2008 om 10:31

Hallo Ivonne,
Het gemeenteverslag over 1925 is heel summier over de brand. Er staat alleen: "Ter gelegenheid van den stormramp op 10 augustus 1925 zijn alhier twee huizen afgebrand. Een op Gaal van C.W.Zegers en een op de Schans van J. Th. van Summeren."
Veel is het niet maar wellicht dat de krant De Stad Oss meer oplevert!

Marilou Nillesen, namens BHIC bhic zei op 22 juni 2011 om 14:50

Nog een mooie aanvulling van H. Gruijtrooij: Johannes Theodorus van Summeren, getrouwd met Maria Anna van de Bolt, woonden (zeker al in 1924) op B45, zo blijkt uit het bevolkingsregister van Schaijk. Later, in 1938, verandert dat in C33. Nu is dat Schansweg 4.

Het huis op deze plek brandde in 1925 af, werd opnieuw opgebouwd en later weer afgebroken. Daarna is er opnieuw een huis gebouwd (waarvan de bouw lange tijd stil lag) maar nu staat er op deze locatie een bungalow.