Duitse bommenwerpers 1940-1945

Alle drie de typen waren gestationeerd op Brabantse vliegvelden (met name op Gilze-Rijen en Eindhoven), vanwaaraf ze missies uitvoerden richting Engeland.

De statistiek van de neergestorte Duitse bommenwerpers laat zien dat - behalve in de meidagen van 1940 en in september 1940 - het aantal crashes nooit boven de 10 per maand uitkomt. Tot februari 1945 schommelt het tussen de 1 en 8, met af en toe helemaal geen crash. Na de hevige strijd in september 1944 ontruimen de Duitsers op hun terugtocht hun vliegvelden in Noord-Brabant, waarna het aantal crashes snel afneemt naar 0.

De drie typen bommenwerper die in Brabant het vaakst zijn neergestort:

Junkers Ju 88

(73 crashes)

Tot ver in de oorlog waren missies bij daglicht te gevaarlijk voor veel bommenwerpers. Ze waren dan te gemakkelijke doelwitten. Wel werd er tijdens de oorlog voortdurend geprobeerd, en met toenemend succes, om ook bommenwerpers te ontwerpen die dagvluchten aankonden. De Junkers Ju 88, ontworpen als een Schnellbomber, was een van die toestellen. Hij zou zelfs de beste onderscheppers, waaronder de legendarische Spitfire, te vlug af zijn.

Deze bommenwerper werd midden jaren dertig ontworpen. Hij werd ingezet van 1939 tot in 1959. Er zijn er meer dan 16.000 van gebouwd, in allerlei varianten. Het vliegtuig was enorm veelzijdig en werd naast ‘gewone’ bombardementsmissies ingezet als duikbommenwerper, nachtbommenwerper, torpedobommenwerper, nachtjager, zware jager, verkenningsvliegtuig en, aan het einde van de oorlog, zelfs als vliegende bom. De Junkers Ju 88 was qua grootte en gewicht vergelijkbaar met de Britse bommenwerper Whitley, en qua veelzijdigheid met het Britse jachtvliegtuig Mosquito.

Fliegerhorst Gilze-Rijen, vier jaar lang een van de voornaamste Duitse vliegvelden in ons land, was een belangrijke basis voor Junkers Ju 88 toestellen, die bombardementsmissies naar Britse steden ondernamen.

Dornier Do 217

(59 crashes)

‘Dornier’ verwijst naar Claude Dornier, de ontwerper van deze zware bommenwerper, wiens moeder uit Duitsland en vader uit Frankrijk kwam. De Do 217 was een verbeterde versie van de Do 17, bijgenaamd ‘vliegend potlood’ (Fliegender Bleistift). Van de zijkant gezien hadden ze dan ook een loodrecht silhouet. De romp was krap en de bemanning had niet al te veel ruimte.

Maar daar kregen zij een bijzonder wendbaar toestel, dus hogere overlevingskans voor terug. In de periode 1940-1943 zijn er bijna 2.000 geproduceerd. Vergeleken met andere Duitse bommenwerpers is dat een vrij laag aantal, desondanks behoort de Dornier Do 217 tot de vaakst neergestorte toestellen in Brabant tijdens de oorlog. Van april 1942 tot eind mei 1944 waren er grote aantallen van gestationeerd op het vliegveld Gilze-Rijen.

Heinkel He 111

(26 crashes)

Deze Heinkel was een van de meest ingezette Duitse bommenwerpers. Het toestel werd midden jaren dertig ontworpen en was op alle grote strijdtonelen aanwezig, waaronder de invasie van Polen, Nederland en Frankrijk, de Battle of Britain, de Blitzkrieg tegen Rusland en de strijd om Noord-Afrika.

Tijdens de Duitse inval van mei 1940 vloog een formatie van honderd Heinkel He 111 bommenwerpers op Rotterdam af om de stad in de as te leggen. Diverse toestellen zijn toen in Brabant neergestort. En in augustus en september 1940, tijdens de Slag om Engeland, hebben deze bommenwerpers met succes een groot aantal Britse vliegvelden en daarna ook Londen bestookt.

Daaraan deden ook Heinkels mee, die van vliegveld Welschap kwamen, of Fliegerhorst Eindhoven, zoals de Luftwaffe het vliegveld noemde. Op en rond dat vliegveld zijn heel wat militaire vliegtuigen en mensenlevens verloren gegaan, met als zeer opvallend incident de ondergang van 11 Heinkels in één nacht, 10 september 1940.

Ook vanaf Fliegerhorst Gilze-Rijen voerden Heinkels He 111 herhaaldelijk bombardementen uit op Britse steden. En ook dat ging gepaard met nogal wat ongelukken op en rond het vliegveld.

Terug naar Type vliegtuigen