Nee, dit verhaal gaat niet over de Tweede Wereldoorlog! Begin augustus 1814 is Frankrijk de vijand van Nederland, hoewel de laatste Franse legeronderdelen dan al enige tijd zijn afgemarcheerd. En Duitsland oftewel het koninkrijk Pruisen, waar dan Frederik Willem III regeert, heeft troepen hierheen gestuurd om de Fransen te helpen verjagen. In 1814 zijn de Duitsers dus onze bondgenoten. Een honderdtal Pruisische militairen is begin augustus ingekwartierd in Lith, met hun kanon, dat met succes ingezet is bij de verdrijving van de Fransen uit Venlo en Grave. Zijn de Lithenaren daar blij mee?
Het dorp Lith telt in 1814 1200 inwoners: bijna 1100 katholieken, 85 protestanten en 40 joden. Een van de protestantse Lithenaren – we weten jammer genoeg niet wie - vertelt over de gasten uit Pruisen. Drie augustus was volgens hem een vrolijke dag, want de soldaten vierden toen de verjaardag van hun koning. De avond tevoren zijn de feestelijkheden al aangekondigd met het afvuren van het kanon.
Dat doen zij daags daarna, om half 6 ’s ochtends, nogmaals. Van 9 tot 10 uur staat een protestantse kerkdienst op het programma, op verzoek van de Duitse officieren. Dat is logisch, want de Pruisische militairen zijn merendeels protestant. De Lithse dominee M.H. Muller gaat voor in de dienst, die bijgewoond wordt door de militairen, maar ook door hun geloofsgenoten uit Lith. En volgens onze zegsman zitten er ook “talrijke Roomschgezinden” in de kerk. Na afloop wordt “onze predikant met drie eereschoten uit het geschut en klein geweer plegtig bedankt.”
’s Middags genieten de Duitse officieren van “eene vriendelijke maaltijd” in de herberg van kastelein Smits. Dominee Muller mag mee eten, op uitnodiging van de officieren. Natuurlijk wordt er uitgebreid getoast: op het welzijn van Frederik Willem III, maar ook op onze Nederlandse Oranjevorst, de latere koning Willem I, en verder op de bondgenoten in de strijd tegen Napoleon. Tijdens het heffen der glazen weerklinken opnieuw kanonschoten. ’s Avonds is op kosten van de officieren de herberg van Smits feestelijk verlicht. De dag wordt afgesloten met een fraaie vuurwerkshow waarin de naam van de Pruisische koning de hoofdrol speelt. En natuurlijk zorgt het kanon voor de spreekwoordelijke klap op de vuurpijl!
