In de aanloop naar Kerst wordt er steeds meer gesproken over vrede op aarde en liefdadigheid. Misschien doe jij in december ook wel een extra duit in de collectebus. Vroeger was de armenzorg voor velen, vooral in de winter, van levensbelang...
Tegenwoordig neemt de overheid je onder haar hoede en kun je rekenen op uitkeringen of bijvoorbeeld de voedselbank. Vroeger waren arme sloebers aangewezen op de liefdadigheid van voornamelijk religieuze mensen. In de Middeleeuwen vingen veel kloosters vluchtelingen en vreemdelingen op in hospitia of gastenverblijven. Rond de 13e eeuw ontstonden de eerste gasthuizen, die werden gerund door kerken en rijke particulieren.
In 1291 werd er in Grave zo'n instelling voor armen en zieken opgericht, namelijk het Sint-Catharinagasthuis. In ons archief bevindt zich een mooi verhaal van een zwangere vrouw die precies 100 jaar geleden in hoogst zwangere toestand naar dit gasthuis moest worden gebracht. Halsoverkop werd er een ezelskar geregeld om haar van Huisseling naar Grave te vervoeren. De hulp kwam echter te laat; onderweg beviel zij van een dochter.
Niet alleen reizigers en zieken werden geholpen, ook de armlastige inwoners van de dorpen in het Land van Cuijk kregen vaak een steuntje in de rug. Jaarlijks deelde men honderden kilo's aardappels, steenkolen en zakken kleding onder de allerarmsten uit. Marten Jans en zijn huisgenoten uit Sint Anthonis op de afbeelding hieronder konden wel wat hulp gebruiken. Met onder andere een paar nieuwe 'socken', een 'broeck' en zelfs een paar wanten werd het gezin Jans goed voorbereid op de winter van 1755.
Tot slot nog een leuke anekdote over een kersttraditie van de behoeftige mens in het Land van Cuijk. Volgens de overlevering gingen de armen de dag vóór Kerstmis langs de huizen, veelal met een korf op de rug. Zodra de deur werd geopend, riepen zij: 'Heilig! Heilig Kersbrood!' en wachtten vervolgens op een paar sneden brood.
Gelukkig hoeven wij niet meer op jacht naar (kerst)brood, warme kleding of geld. Laten we in deze periode denken aan de mensen die dat tegenwoordig nog wél moeten...
In 1291 werd er in Grave zo'n instelling voor armen en zieken opgericht, namelijk het Sint-Catharinagasthuis. In ons archief bevindt zich een mooi verhaal van een zwangere vrouw die precies 100 jaar geleden in hoogst zwangere toestand naar dit gasthuis moest worden gebracht. Halsoverkop werd er een ezelskar geregeld om haar van Huisseling naar Grave te vervoeren. De hulp kwam echter te laat; onderweg beviel zij van een dochter.
