Geef mij mijn hellebaard terug!

Ik dacht dat ik een ruig kroegleven heb gehad in Den Dungen, maar dat valt wel mee dus.

Wat betekent, "Ick salse u langhen"? Ik zal ze u . . . ?

Hallo Mark, zo zie je maar weer dat alles relatief is, ook jouw kroegleven ;)

Ik ben even te rade gegaan bij Henk Beijers. Hij legt de link naar het oude woord ‘erlangen’, in de zin van ‘je zult de hellebaard inderdaad terug kunnen krijgen’ als je dat graag wilt.

Dat begrijp ik niet. “Wildy u hellebaerde wederom hebben, ick salse u langhen" komt op mij over als "Wil je je hellebaard terug hebben, ik zal ze je ???"

Als het "brengen" of iets dergelijks betekent waaruit de ander de indruk krijgt dat hij inderdaad zijn hellebaard terug gaat krijgen, lijkt me dat geen escalerende stap die resulteert in wat er gebeurde. Ik vermoed dat het iets sarcastisch was, iets "zuigend", uitdagend.

Overigens, goeie genade, als je een kroeg bezoekt met een morgenster aan je buikriem dan is dat wel een teken van de tijd waarin we aanbeland zijn zeg! https://nl.wikipedia.org/wiki/Morgenster_(wapen).

De Canadese Harvard professor Steven Pinker legde in zijn boek "The Better Angels of Our Nature" uit dat de 20ste eeuw, ondanks twee wereldoorlogen en ander geweld, de meest vreedzame eeuw aller tijden was--je had de minste kans door geweld om het leven te komen.

Dat blijkt uit deze kleine anekdote ook: Het platteland was onveilig, en als je een kroeg bezocht, had je dus een wapen bij je zodat je op weg naar huis niet werd neergeslagen en beroofd. De toename van algehele veiligheid maakt het dragen van een wapen steeds minder noodzakelijk, met alle positieve gevolgen van dien.

Maar inderdaad Mark, de woorden moeten een uitdagende onderlaag hebben gehad, dat denk ik ook.

Je geeft overigens wel een mooie context aan het geheel, met de verwijzing naar de morgenster, en het boek van de Canadese professor. Hoewel ik bij je laatste zin ook wel even aan de VS moest denken, en het wapenbezit daar, maar dan neemt deze discussie weer een heel andere wending. Dus lees daar maar gerust over heen ;)

Maar het klopt wel Marilou. Twee jaar geleden werd mijn jongste zoon 9 en nam ik hem met zijn vriendjes voor zijn verjaardag naar de film "Wonder Woman". Na afloop zaten we bij een zaakje verderop milkshakes te drinken. Plots tikte één van de vriendjes me op de schouder en wees naar een man een tafeltje verder die met zijn kleinzoon ook aan de milkshake zat. Aan zijn heup een geholsterd Glock pistool. Ik woon in Virginia.

Mijn hemel, Mark, dat moet toch wel een bizarre gewaarwording zijn. Angstaanjagend lijkt me dat. Merk je dat je daar als Nederlander anders tegen aan kijkt in de VS?

Ja, je blijft je af en toe verbazen hier. Mijn standaard reactie als iemand kritiek meent te moeten hebben op Nederland (ze kunnen het op de kaart meestal niet vinden, maar "drugs", "prostitutie", "abortus" en "euthenasie") is dat het in ieder geval een land is waar ouders zich niet druk maken of hun kinderen op school worden neergeschoten. Want dat is wat hier. Een keer of drie vier per schooljaar moeten die kinderen al vanaf de kleuterschool zogenaamde "lock down drills" ondergaan op school--trainingen om te oefenen als de school wordt gesloten vanwege een "active shooter situation". Je moet je echt afvragen wat dat met de gemoedstoestand nu en op lange termijn met jonge kinderen doet.

En zo kan ik het verhaal terugbrengen naar Den Dungen, want bovenstaande is natuurlijk een heel verschil met mijn kindertijd in de jaren '70 daar. Op mijn vierde liep ik zonder begeleiding naar de kleuterschool. Op zaterdagen hadden mijn geen ouders geen idee waar ik de hele dag was, maar om half 9 was ik meestal weg, kwam om half 1 thuis voor lunch, en kwam dan pas weer opdagen als het donker begon te worden. Vroegen ze waar ik was geweest? Ik kan het me niet herinneren, maar als ze het deden moeten ze heel wat lulverhalen hebben gehoord want de dingen die we uitvraten af en toe.

Dat is inderdaad een schril contrast tussen beide landen, Mark.

Hoewel ook hier die totaal ongekende vrijheid voor kinderen een stuk minder is dan in de jaren zeventig (als ik namens jou en mezelf spreek). Nu is het merendeel van de buitenspelende jeugd eenvoudig te traceren via tracking-apps.

Maar dat staat gelukkig mijlenver af van de lock down drills, en dat soort angstscenario's... Hebben je kinderen het daar wel eens over, of ervaren zij het meer als normaal, gewoon iets dat er bij hoort?

Ja, een jaar of tien geleden vertelde mijn vader dat kinderen in Den Dungen meestal ook niet meer onbegeleid naar school gaan. Er zijn nu eenmaal veel meer auto's dan toen. Hij vertelde ook dat er een motorrijder aan het einde van de middag door onze straat (Jhr. Van Rijckevorselstraat) kwam gescheurd waar wij als kinderen natuurlijk speelden. Een groepje vaders heeft toen op een dag die rijder opgewacht en hem kordaat uitgelegd dat ie maar een andere route moest vinden, en dat heeft hij toen ook gedaan. Als je dat nu doet haal je de landelijke pers waarschijnlijk, maar toen was de straat van ons.

Kinderen weten niet wat normaal is. Dat moeten wij duidelijk maken. Lock Down Drills zijn hier normaal--letterlijk standaard procedure--maar dat zou niet normaal moeten zijn natuurlijk. Wat het effect op lange termijn is moeten we maar afwachten.

Amerikanen zijn heel goed in het oplossen van problemen zonder naar de oorzaak te krijgen. Het spreekwoord "dweilen met de kraan open" heeft volgens mij geen goed equivalent hier.

*zonder naar de oorzaak te "kijken"

Fascinerend om zo over je schouder mee te kunnen kijken, Mark, hoe zaken in de VS gaan - terwijl zo her en der een linkje naar Brabant wordt geworpen. Mooi en leerzaam, die brede blik.