Al eerder schreef Ronald Anckaert op deze website een verhaal over het bekende Nederlandse kunstreproductiebedrijf voor schilderijen en portretten Peinture Bogaerts, waarin verteld wordt hoe de oudste zoon van Henri Bogaerts, Hubert, in 1900 een Belgische afdeling in Brussel oprichtte. Deze keer gaat het verhaal over Henri Bogaerts (Henricus Adrianus Bogaerts, 's-Hertogenbosch 18 november 1841 - Boxtel 22 december 1902), kunstschilder, tekenaar, graveur, ondernemer, drukker, uitgever, boekhandelaar en uitvinder. Hij was de oprichter in 1880 van Peinture H. Bogaerts, toen de officiële bedrijfsnaam, maar beter bekend als ‘Peinture Bogaerts’. Deze bijdrage gaat over een deel van Henri’s verleden dat hij waarschijnlijk zelf liever zou vergeten.
De drukkerij van Henri Bogaerts (oorspronkelijk gevestigd te ’s-Hertogenbosch), waar vanaf 1879 in een afzonderlijke afdeling volgens het gepatenteerd procedé ‘Peinture Bogaerts’ reproducties in olieverf werden gemaakt, stond sinds 1879 in Vught, maar ging failliet in 1884. Henri was daarna ook actief in Brussel (1886-1888) en nog later in Londen.
Henri Bogaerts, c. 1895 (Bron: Katholieke Illustratie, 1903)
De biografische literatuur over Henri vermeldt dat deze uitzonderlijk ondernemende Noord- Brabander zich rond 1889 naar Londen begaf, maar dat er verder geen gegevens bekend zijn over zijn verblijf aldaar. Toch bestaan er wel degelijk betrouwbare bronnen over de Londense periode van Henri Bogaerts, die niet in 1889, maar in 1888 begon. Deze mindere periode in zijn leven bleef bijna 120 jaar lang na zijn overlijden opvallend goed verborgen.
In september 1888 komt Henri Bogaerts tezamen met zijn oudste zoon Hubert vanuit Brussel in Londen aan om een patent voor de reproductie van olieverfschilderijen in Engeland in bedrijf te brengen. Volgens Henri Bogaerts zelf is een firma hem nog veel geld schuldig, maar hij wordt blijkbaar niet uitbetaald en krijgt financiële problemen. Eind oktober 1889 wordt hij in Londen tezamen met Bruno Felvert Krantz (een dubieuze 'zakenpartner') gearresteerd op verdenking van uitgebreide zwendel ten nadele van meerdere personen, onder meer het uitschrijven van ongedekte cheques. De vraag is: was Henri het slachtoffer van Bruno Felvert Krantz of was hij zelf bij zwendel betrokken? De jury vond het laatste en Henri wordt tijdens een proces op 25 november 1889 te Londen tezamen met Krantz veroordeeld tot twaalf maanden gevangenisstraf met dwangarbeid.
Burgakker 6, Boxtel, de locatie van Kunstinrichting Peinture Bogaerts van 1891 tot eind 1905
Op 26 oktober 1890 komt hij vrij en pas tien maanden later arriveert hij vanuit Londen bij zijn gezin in Boxtel. Daar richt hij in september of oktober 1891 de Kunstinrichting Peinture Bogaerts op, dat ook weer gespecialiseerd is in de reproductie van portretten en schilderijen in olieverf. Ook zijn zonen Hubert, Emile, Henri jr. en Louis zitten in het bedrijf en zetten het voort na de dood van Henri in 1902. Peinture Bogaerts heeft bestaan tot januari 1940. Toen luidde de officiële bedrijfsnaam H. Bogaerts & Co.
Dat is inderdaad een wat donkere kant van Henri Bogaerts, Ronald. Maar het zorgt wel voor een extra gelaagdheid én een goed verhaal. Dank je wel!
Ronald
zei op 9 april 2021 om 00:14
Graag gedaan Marilou ! Ronald.
Veronica de France
zei op 28 mei 2021 om 10:38
Hallo,
Ben niet lid van BHIC maar ben al geruime tijd bezig met het zoeken van deze boek drukkerij Bogearts waarvan ik in bezit ben van de reeks 'Stanley Afrika's Donkere Wildernissen', goedkope uitgave van Gebr. E. & M. Cohen Arnhem- Nijmegen. Rond Maart 2020 belande ik by de rechtzaak van Bogearts in de Old Bailey in London. Zijn oudste zoon moest overkomen vanuit Amsterdam om zijn vader bij te staan. Nu had zijn zoon onder ede verklaard dat in 1888 zijn vader niet in London was. Nu heb ik gezien dat deze verklaring niet is opgenomen. Wat ik graag wil weten is dit, wat bewijs is daar, behalve de woorden van een getuige, dat Mr. Bogearts was in 1888 in London? Hoop dat iemand dat kan beantwoorden, alvast bedankt.
RonaldMG
zei op 28 mei 2021 om 13:49
Aan Veronica,
Beste Veronica,
Hubert Bogaerts heeft tijdens het proces van zijn vader niét verklaard dat zijn vader, Henri Bogaerts sr., in 1888 niet in Londen was. Hij verklaarde dat zijn vader niet in Londen was in MAART 1888. Ik citeer zijn getuigenis in het procesverslag onder 'Cross-examined' : 'My father came to England about a year ago—he at once went to Hillside, Hampstead—he was not in England in MARCH, 1888—' Hubert verklaarde ook : 'My father came to England about a year ago'. Volgens het verslag van de rechtszaak was de procesdatum 18/11/1889. Tellen we ongeveer een jaar terug, zoals Hubert verklaarde, dan belanden we duidelijk in minstens november 1888, zodat zijn vader dus wel degelijk in 1888 in Londen was. De getuigenis van zijn verhuurster, Louisa Marian Palmer, ondersteunt juist deze verklaring van Hubert. Zij verklaarde immers : 'I am the owner of a house called Hillside, at Hampstead, which was let to Bogaerts in SEPTEMBER, 1888' Veel verschil met november 1888 is dat niet, vooral omdat Hubert Bogaerts verklaarde : 'My father came to England ABOUT a year ago', dus ONGEVEER een jaar geleden.
In een krantenartikel van 1 november 1889 in onder meer 'St. James's Gazette' over een voorleiding voor het Thames Police Court op 30 october 1889 tijdens hun voorlopige hechtenis, worden Krantz en Bogaerts door procureur Sims er op basis van het voortschrijdend onderzoek trouwens van beschuldigd in Londen GEDURENDE JAREN een uitgebreid systeem van zwendel onderhouden te hebben ... U kan dit lezen op blz. 12 en 13 van mijn artikel 'Henri Bogaerts: de Londense periode (september 1888 - 30 augustus 1891)'
