skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Arnout van Erp
Arnout van Erp Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Arnout van Erp
Arnout van Erp Bhic

Herrie in de herberg

7 oktober 1793. Vier vrienden zitten middenin de patriottentijd heerlijk ontspannen een biertje te drinken in een Graafse herberg. Dit gezellig samenzijn werd plotseling ruw verstoord door twee soldaten. Flessen, vuisten en zelfs sabels werden door de heren niet geschuwd...

Het witte vlakje geeft de waarschijnlijke plaats van de ruzie aanCornelis Janssen was de trotse eigenaar van een herberg in Grave vlakbij de Sint Elisabethskerk. Het bordje 'Koning van Pruisen' hing uitnodigend aan de gevel. Peter de Ruyter, Jan van Geffen en Arnoldus Genabeek, drie vrienden van 'competenten ouderdom' konden de verleiding niet weerstaan en besloten samen wat te gaan drinken. Ook een zekere Hermanus Gerrits was van de partij.

Op dat moment bevonden zich ook twee 'canoniers' in de herberg, namelijk de heren La Hey en Dublesie. La Hey voegde zich bij het gezelschap aan tafel en Hermanus vroeg hem onder welke compagnie de canonier diende. Zijn antwoord was opmerkelijk: 'dat zaakt u niet.'

Heftige woordenwisselingen...

Scheldkanonnades
Daar nam Hermanus geen genoegen mee. 'Ik heb de naam van mijn kapiteijn altijd durven noemen,' roept hij stoer. Schoorvoetend mompelt La Hey dat hij onder het commando van de heer Booser viel. Hermanus gelooft zijn oren niet: 'Daar heb ik ook meede gediend!' De sfeer slaat om en er volgt een verhitte discussie. 'Dat liegt gij als een schelm!' (schurk) roept La Hey uit. Vervolgens draait hij zich om naar zijn makker Dublesie en zucht geërgerd: 'Het sijn hier allemaal patriotten als in Arnhem en Nijmegen!'

Op dat moment was er in Nederland een strijd gaande tussen de patriotten en de orangisten, die trouw bleven aan stadhouder Willem V van Oranje-Nassau. De twee canoniers moesten kennelijk niets hebben van die vrijgevochten patriotten.

Flessen en sabels
Die beschuldiging liet Jan van Geffen niet zomaar over zijn kant gaan: 'Gij hebt de verkeerde voor, ik heb den Prins gediend (...) Daar heb ik mijn eerlijke paspoort voor.' La Hey daagt Jan meteen uit om het te bewijzen: 'Gij sijt een schelm als gij ze niet gaat haalen.' Maar Van Geffen gehoorzaamt niet... Woedend slaat La Hey hem vervolgens de pijp uit de mond en de hoed van 't hoofd. Maatje Dublesie staat hem terzijde en trekt zelfs zijn sabel uit zijn schede! 'Man, laat dat steecken, dat komt hier niet te pas!' roept Peter de Ruyter verschrikt uit. Aarzelend legt Dublesie zijn wapen weg. 'Het is mijn hetselfde off ik er een capot maak off dat sij mij capot maaken, ik gaa toch naar het veld toe,' licht de soldaat somber toe.

De eerste die hier 'aktie' maakt, hoe dan ook, gaat hier de deur uit, laat herbergier Cornelis Janssen resoluut weten. Meteen daarna gaat het helemaal mis. Jan van Geffen staat op en wil vertrekken, maar La Hey verspert hem de weg. Jan geeft hem een stoot, waardoor hij achterover valt. De canonier krabbelt overeind en slaat Van Geffen met een fles in het gezicht, waar een 'bloedigen wonde' ontstond.

Dans- en zoenpartijen
Voordat de ruzie écht uit de hand loopt, verlaat La Hey de herberg en de rust keert weer terug. De drie vrienden zijn uiteraard geschrokken, maar bleven toch nog geruime tijd hangen. Er kwamen die avond 'geene andere onbetaamlijkheeden' voor, 'tensij men daarvoor wilde houden een vreedige en vriendelijke dansparthij en het opendelijk soenen van een zeker vrouwspersoon door den canonier Dublesie, die hetselve meede ter herberge gebragt had.'

Het werd toch nog gezellig in de herberg. Misschien wel iets té gezellig... Natuurlijk weet ik niet wat de herbergier van deze 'dansparthij' heeft gevonden of dat Dublesie wellicht iets te ver is gegaan in zijn avances naar dat 'vrouwspersoon.' Toch zou ik een beetje romantiek en een paar liederlijke dansjes verkiezen boven foeterende mannen, die met elkaar op de vuist gaan...

Reacties (10)

Raymond Uppelschoten zei op 15 december 2015 om 14:40
Leuke anecdote, dank voor het delen. Maar een paar dingen kloppen niet. Dit was niet midden in de patriottentijd, maar in de periode erna. De patriotten waren in 1787 verdreven. Dit was de tijd van restauratie van het stadhouderlijk gezag. Maar dat was aan het afsterven. Als je in 1793 "patriot" werd genoemd, was je niet persé iemand die tussen 1781 en 1787 een bijna-burgeroorlog uitvocht met de stadhouderspartij. De patriotten van 1793 waren wèl Fransgezinden, die hoopten dat het Franse leger, dat Zuid-West Nederland had veroverd (en weer was verdreven), snel weer door zou stoten naar de rest van de republiek. Overigens kunnen we hieruit jammer genoeg niet afleiden bij welke compagnie de "kannoniers" hebben gediend. Een kapitein of andere officier met de naam Booser (of iets wat daarop lijkt) heb ik niet kunnen vinden...
Raymond Uppelschoten zei op 15 december 2015 om 14:48
Ha, toch nog gevonden: in 1747 al arriveert een compagnie van kapitein Booser in Doesburg. Geen aanwijzing of het artillerie is, overigens. Happy hunting, zou ik zeggen, voor de liefhebbers :)
Hanneke van der Eerden
Hanneke van der Eerden bhic zei op 18 december 2015 om 21:05
Dank je wel Raymond voor je aanvullingen. Weer wat geleerd!
Erna zei op 27 juni 2019 om 19:21
Hee die H.J. Janssen was een voorouder van mijn moeder. Wat leuk
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 1 juli 2019 om 09:39
Dat kan ik me voorstellen, Erna, dan lees je dat verhaal toch weer met andere ogen ;)
Erna zei op 1 juli 2019 om 09:46
Nu nog een foto zien te vinden van het huis.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 1 juli 2019 om 15:43
Begrijpelijk Erna. Mogelijk heeft iemand daar wel een foto van in zijn of haar album...

Voor alle duidelijkheid: uit welke periode zoek je een foto, en welke adresgegevens heb je hiervan?
Era zei op 3 juli 2019 om 06:47
Periode 1852 volgens het stratenboek van Leny van Lieshout, blz 14 van deel 2. Er staat bij Kerkstraat kadaster 227, A3/4, Smit 229 verdwenen. Het huis zou een uithangbord gehad hebben (herberg) “de koningin van Pruissen”
Erna zei op 3 juli 2019 om 06:49
In 1794 zou het de koning van Pruissen geheten hebben
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 3 juli 2019 om 15:26
Ah, dus dan moet het pand toevallig nét op een heel oude foto zijn beland... Zelf krijg ik geen afbeelding boven water, maar je zou ook het Graafs Geheugen eens kunnen benaderen:

https://www.graafsmuseum.nl/activiteiten/graafs-geheugen/

Hopelijk kom je zo verder!

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen