In 1877 kwamen de Woudrichemse vissers in opstand tegen het gemeentebestuur. Om de orde te herstellen werd zelfs de marine ingezet. Hier volgt een chronologische opsomming van de belangrijkste gebeurtenissen. Je kunt het hele verhaal uitgebreid nalezen in deel 13 van de 'Historische Reeks Land van Heusden en Altena', in mijn artikel.
1362: De poorters van Woudrichem krijgen van de heer van Altena het visrecht.
1877
12 januari: de Woudrichemse gemeenteraad stelt een nieuwe en omstreden visserijverordening vast. De vissers moeten de gemeente Woudrichem meer gaan betalen.
28 maart: De vissers loten illegaal voor het vissen op de elft. Ze zijn duidelijk niet van plan zich iets van de nieuwe visserijverordening aan te trekken. De vissers vragen bij het gemeentebestuur dan ook geen vergunningen aan en onttrekken zich met hun illegale bijeenkomst aan de officiële loting op 29 maart.
30 maart: de gemeenteraad komt in spoedvergadering bijeen en besluit om de kwestie rond de ‘opstandige vissers’ met de officier van justitie en de marechaussee te bespreken. Uitkomst is dat er extra gesurveilleerd zal worden.
23 april: De vissers weigeren de gevangen vis bij de gemeentelijke afslag aan te leveren. Plaatselijke visserijverordening nu helemaal overtreden.
26 april: B&W besluiten alle visvergunningen in te trekken.
27 april: De Commissaris des Konings vraagt het ministerie van Marine hoeveel tijd er nodig is om een kanonneerboot naar Woudrichem te dirigeren.
28 april: De Marechausseecommandant moet een poging tot inbeslagname van de gevangen vis staken door het getalsmatige overwicht van de vissers.
29 april: Burgemeester, marechaussee, infanterie en de veldwachters doen een nieuwe poging tot inbeslagname, maar falen opnieuw. Gewelddadige escalatie volgt die dag.
30 april: Er heerst nog een gespannen sfeer, maar er doen zich vanaf deze datum geen echte incidenten meer voor.
2 mei: Het eerste voorstel van de vissers wordt in de raad besproken en verworpen.
7 mei: De kanonneerboot Hydra komt aan in Woudrichem. Zij wordt de volgende dag afgelost door twee andere marineschepen.
8 mei: Versterkingen van rijkspolitie, marechaussee en leger arriveren in Woudrichem.
10 mei: B&W, Commissaris des Konings en vissers sluiten een voorlopige overeenkomst.
21 mei: De raad verwerpt de voorlopige overeenkomst.
22 mei: B&W worden bij de Commissaris des Konings ontboden.
24 en 26 mei: De raad vergadert opnieuw over een nieuwe visserijverordening. Moeizaam bereiken zij een akkoord met de vissers. Het college van B&W houdt intussen voortdurend ruggespraak met de Commissaris des Konings.
27 mei: De burgemeester telegrafeert de procureur-generaal: de rust in Woudrichem is hersteld.
2 juni: De raad trekt de visserijverordening van 12 januari 1877 in.
5 juni: Er worden nieuwe visvergunningen uitgereikt.
11 juni: Het laatste marineschip verlaat de Woudrichemse wateren.
Jaren later
23 april 1892: Het gemeentebestuur en het vissersgilde komen overeen dat het visrecht aan het vissersgilde toekomt.
1894: De Bossche arrondissementsrechter bepaalt dat het visrecht de Staat toekomt.
