Na een winter van rust begon het voorjaar met het klaarmaken van de akkers voor het zaai- en pootgoed. De winterrogge was in het voorbije najaar al ingezaaid. De ploeg werd bespannen met het paard om de grond te bewerken.
Met dit werktuig werd de bovenlaag omgekeerd, maar eerst nog bemest. Daarvoor werd de gierput of mestvaalt aangesproken. De mestvaalt bestond uit het verzamelde strooisel van het afgelopen jaar uit de koeien-, varkens- en paardenstal. De inhoud werd op de ertkar, de mestkar, geladen en naar het land gevòrre (gereden).
Verspreid over de akker werden dan met de mesthaak kleine hoopjes mest van de kar getrokken. Voor het laatste beetje werd de bak gekiept. Bij deze foto zie je ook dat de voerman voor het besturen maar een lijnt (leidsel) gebruikt. Voordat de gehele akker bemest was, waren er vele ritten gemaakt op en neer. Daarna begon het zwaardere werk, het met de riek verspreiden van de hoopjes mest over het land, mèsbreeke heette dat.
Thuis was de mestvaalt binnenshuis gelegen en dat trok in de zomer veel vliegen aan. Hier stond ook het kinderhuiske, kindertoilet. De reuk? Daar waren we aan gewend, we waren nooit verkouden. Wanneer er witte paddestoelen op de mest groeiden, zei Moeke: binnen twee dagen hebben we regen.
Met de kreuge, de kruiwagen of polderkruiwagen, werd de verzamelde stalmest van het varken en de geit naar Den Hof gebracht. Lopend tussen de burries kruiden we dat er naar toe en verspreidden het, waarna het werd ondergespit. Ook hier was het allemaal handwerk.
De afbeeldingen maakte ik vijftig jaar geleden in Best en in Uden op het buurtschap Velmolen (Boekelsedijk). Het verkregen mest uit de stal werd door de boer “de tweede God” genoemd, vooral wanneer hij arme zandgrond bezat.
De afbeeldingen maakte ik vijftig jaar geleden in Best en in Uden op het buurtschap Velmolen (Boekelsedijk). Het verkregen mest uit de stal werd door de boer “de tweede God” genoemd, vooral wanneer hij arme zandgrond bezat.
