skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

Hitlers parachutistengeneraal. Kurt Student (1890-1978): een militaire biografie

Vliegtuigcrashes, luchtgevechten, een kogel in zijn hoofd: Kurt Student overleefde het allemaal. Deze Duitse generaal, en voormalige vlieger uit de Eerste Wereldoorlog, is onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse oorlogsgeschiedenis. Niet alleen vanwege zijn rol bij het verwoestende bombardement van Rotterdam in de meidagen van 1940, maar ook vanwege zijn optreden als commandant bij de bestrijding van operatie Market Garden in september 1944.

Toen op 17 september 1944 Market Garden een feit werd, zat Student achter zijn bureau in Vught. Hier hadden zich bergen papierwerk opgehoopt. De bureaucratische rompslomp ging altijd maar weer door. De ramen stonden wijd open en het geronk in de lucht werd steeds luider. Student was getuige van de overvliegende geallieerde luchtarmada. Hij zag de toestellen met eigen ogen en hij hoorde ook de bombardementen, vliegtuigbeschietingen en het vurende Duitse luchtafweergeschut. Overvliegende toestellen werden door een gemêleerd Duits gezelschap met vuurwapens bestookt. Chauffeurs, koks, koeriers: iedereen deed mee aan de beschietingen. Deze scene is verfilmd in A Bridge too Far.

In de avond van 17 september 1944 zag Student een groot aantal geallieerde parachutes neerdalen. Hij dacht dat een compagnie geallieerde parachutisten het op zijn Vughtse hoofdkwartier had gemunt. Of beter gezegd: dat de vijandelijke aanval om hem draaide. Niets was minder waar. Er dwarrelden op de verkeerde plaats gedropte parachutes met voorraadcontainers naar beneden. Conserven, koffie, sigaretten en chocolade van de geallieerden werden naar Students hoofdkwartier gebracht.

Tijdens operatie Market Garden was Student commandant van het eerste Duitse parachutistenleger. Hoewel er over parachutisten werd gesproken, waren de troepen in de praktijk aan de grond gebonden, mede omdat de Luftwaffe aan het infuus lag. Student bestreed als commandant op Brabantse bodem de geallieerde opmars richting Nijmegen en hij was betrokken bij het verwoestende bombardement van Eindhoven op 19 september 1944.

Luis in pels

Ook in de periode na Market Garden duikt Students naam op in Brabant. Hij speelde in december 1944 en januari 1945 een belangrijke rol bij de strijd om Kapelsche Veer in de gemeente Waalwijk, als commandant van legergroep H. Student wilde in dit kleine bruggenhoofd onervaren Duitse parachutisten gevechtservaring laten opdoen. Kapelsche Veer was wekenlang een luis in de geallieerde pels.

Het leidde tot een bloedige strijd, met honderden doden en gewonden tot gevolg. Duitse manschappen kregen geen warm eten en drinken. De meestal ijskoude proviand leidde tot maag- en darmklachten. Bunkers in het kleine bruggenhoofd Kapelsche Veer waren, enkele uitzonderingen daargelaten, zeer armoedig en sommige koud en vochtig. Veel parachutisten hadden last van wintervoeten, als gevolg van voortdurende blootstelling aan kou en vocht. Het kleine bruggenhoofd in Brabant werd pas opgegeven nadat Student door Hitler en Göring van zijn commando werd ontheven. Blaskowitz volgde Student op. Deze generaal is bekend geworden vanwege zijn rol bij de capitulatie-onderhandelingen in Wageningen in mei 1945.

Inspiratiebron

Student werd door tijdgenoten zwaar bekritiseerd. Goebbels had het in zijn dagboeken over een ‘versufte’ officier die niet geschikt zou zijn geweest voor zijn taak. Kesselring vond dat Student een gebrek had aan realiteitszin. Niettemin heeft hij een belangrijke rol gespeeld bij de opbouw van het Duitse parachutistenwapen. Hij was bovendien een belangrijke inspiratiebron voor de geallieerden, die in eerste instantie geen heil zagen in grootschalige luchtlandingen, zoals tijdens operatie Market Garden.

Deze informatie is afkomstig uit de biografie Hitlers parachutistengeneraal. Verschenen op 5 december 2019 bij uitgeverij Verloren in Hilversum. Het betreft hier de handelseditie van een proefschrift (Radboud Universiteit Nijmegen).
ISBN: 9789087048174
Website:
https://verloren.nl/boeken/2086/231/28578/historische/hitlers-parachutistengeneraal

Reacties (14)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 12 februari 2020 om 11:19
Imposant en bijzonder verhaal, Wouter, net zoals de foto's. Het is duidelijk: daar zit heel wat onderzoekswerk in. Wat vond je zelf het meest moeilijk aan juist dit onderzoek? (of wellicht daardoor het meest uitdagend?)
Wouter van den Brandhof zei op 13 februari 2020 om 16:43
Beste Marilou, hartelijk dank voor jouw belangstelling! Het was vooral een uitdaging om alle 'puzzelstukjes' over Kurt Student bij elkaar te krijgen. Ik ben voor het boek in heel veel verschillende archieven geweest, ook in het buitenland. In Londen vond ik bijvoorbeeld de afluisterprotocollen van Kurt Student: hij werd tijdens zijn krijgsgevangenschap afgeluisterd. Een bijzondere vondst, want je kunt daarin letterlijk lezen wat hij toen gezegd heeft.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 14 februari 2020 om 19:02
Jee Wouter, dat is dan inderdaad een heel bijzondere ontdekking! Bijna alsof je hem een beetje ontmoette? (of sla ik dan door? ;)
Wouter van den Brandhof zei op 15 februari 2020 om 11:38
Er zijn ook urenlange (naoorlogse) interviews met Kurt Student op de band vastgelegd. Als je zijn hoge stem hoort, dan lijkt het wel een beetje alsof je bent aangeschoven :-)
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 16 februari 2020 om 20:42
Dat kan ik me levendig voorstellen, dat moet wel heel bijzonder zijn!
Henk van den Brand zei op 17 februari 2020 om 16:06
Beste Wouter,
is er ook iets bekend geworden over zijn rol op zondag 24 september 1944 op de Koeveringsedijk, (Sint-Oedenrode) alwaar een konvooi van 50 voertuigen is aangevallen?
Wouter van den Brandhof zei op 18 februari 2020 om 17:48
Beste Marilou, het was bijzonder om naar de bandopnamen te luisteren, hoewel ik met een andere blik naar Kurt Student kijk, sinds ik weet welke (kwalijke) rol hij in 1941 op Kreta heeft gespeeld.
Wouter van den Brandhof zei op 18 februari 2020 om 17:59
Beste Henk, de bekende gevechten bij Koevering komen in mijn biografie aan de orde, wanneer ik in de historiografie van operatie Market Garden bespreek. Ben je bekend met het boek over Kampfgruppe Chill van Jack Didden?
Henk van den Brand zei op 18 februari 2020 om 18:01
Beste Wouter, nee dat boek ken ik niet. Wel andere boeken van Jack Didden over Market Garden. Het gaat mij om de vraag hoeveel militairen bij die aanval zijn gesneuveld. De meningen daarover zijn verdeeld.
Wouter van den Brandhof zei op 18 februari 2020 om 19:50
Beste Henk, je stelt een interessante vraag die ik helaas niet kan beantwoorden, omdat ik daar geen onderzoek naar heb gedaan voor mijn biografie. Mogelijk dat er meer relevante informatie hierover is te vinden in dossiers over gesneuvelden uit het gemeentearchief of het Militair Gezag van Noord-Brabant? Of heb je die al doorgespit?
Henk van den Brand zei op 18 februari 2020 om 20:10
Ik heb dertien bronnen geraadpleegd, waarvan er twee melden dat er meer dan 300 militairen zijn gesneuveld, te weten Donald R. Burgett, De Weg naar Arnhem, bladzijden 104 t/m 106 en Dirk Paagman, De bevrijders van Schijndel, bladzijde 90. De anderen spreken van krijgsgevangen en gewonden maar niet over zoveel doden. Ik heb uit de bronnen kunnen opmaken dat er 3 militairen ter plekke zijn gesneuveld. De vraag is wat is waar? In de boeken Einddoel Maas en Brabants Bevrijd van oa Jack Didden wordt geen woord gerept over doden!
Wouter van den Brandhof zei op 18 februari 2020 om 20:27
Beste Henk, Appendix 5 van Autumn Gale gaat over de geallieerde en Duitse verliezen, o.a. bij Koevering, ik adviseer je om deze te bekijken, mogelijk dat Jack je ook verder kan helpen?
Henk van den Brand zei op 18 februari 2020 om 20:52
Dank voor advies. Ik ga op zoek naar het boek.
Wouter van den Brandhof zei op 18 februari 2020 om 21:25
Beste Henk, graag gedaan, ik hoop dat je er iets aan hebt! Kurt Student en Kampfgruppe Chill staan met elkaar in verband, dus ik zou ook zeker de biografie over Kurt Student kopen ;-)

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen