In Hoog Bezoek belicht De Gelderlander de periode 1895-1928 aan de hand van de werkbezoeken van commissaris van de Koningin Van Voorst tot Voorst. In samenwerking met het Brabants Historisch Informatie Centrum. Vandaag aflevering 23: aanleg van een weg.
Een klein bericht in de krant ‘Peel en Maas’ van 16 augustus 1913: aan de Maas bij Vierlingsbeek zijn twee schepen met kiezel gelost. Het zal tot blijdschap hebben geleid bij twee burgemeesters, die van Maashees en Overloon en die van Oploo ca. Eindelijk wordt begonnen met de aanleg van de kunstweg tussen Overloon en Oploo. Een weg die tot vooruitgang moet leiden, waarover dan al vijftien jaar wordt gesteggeld.
Dwarsligger is vooral Sambeek, aldus de commissaris der Koningin. Met name de inwoners van het gehucht Sambeekse Hoek, bij Oploo, dat dan nog bij Sambeek hoort. Na zijn bezoek aan Oploo, op 13 maart 1905, schrijft hij: De groote tegenstander van dien weg is de 80-jarige wethouder Michiels uit den Sambeekschen Hoek. Ik geloof, dat zoolang die man iets te zeggen heeft, er van dien zoo gewenschten verbindingsweg niets komt. Vier jaar later schrijft de commissaris dat die wethouder door burgemeester Hengst van Boxmeer wordt opgejut. Hengst zou zich gepasseerd voelen, die was niet uitgenodigd voor een vergadering, terwijl hij grond heeft in de buurt van de weg.
Maashees en Oploo zijn zeer gebaat bij die weg en trekken er onverminderd hard aan. Die gemeenten zijn druk met het ontginnen van woeste gronden. De nieuwe boerderijen die daar verrijzen, met name in het Overloonse Vlak, hebben een fatsoenlijke weg nodig waarover de producten naar afnemers gebracht kunnen worden. De ontginning van het Overloonse Vlak is in 1904 begonnen en vordert gestaag.
De gemeenten hebben echter geen geld. In 1907 worden de kosten van de aarden baan van klei, afgewerkt met een laag kiezels van 17 cm dik, geschat op ruim 55.000 gulden (anno 2017 640.000 euro waard). Rijk en provincie worden om een bijdrage gevraagd en die zijn daar allebei wel toe bereid. Aanvankelijk is het de bedoeling om de oude landweg tussen Overloon en Oploo te verharden, langs Stevensbeek, een dorp dat dan nog niet bestaat. Maar als het Overloons Vlak succesvol blijkt, willen Maashees en Oploo de weg westelijker neerleggen. Dat is tegen het zere been van Sambeek. Inwoners van de Sambeekse Hoek zouden al dure grond hebben aangekocht in de buurt van het oude tracé en de weg zou verder van Sambeekse ontginningsgronden komen te liggen.
Over en weer wordt druk uitgeoefend. Als Vierlingsbeek moeilijk gaat doen en niet aan het onderhoud wil meebetalen, chanteert een wethouder van Oploo die gemeente. Hij dreigt de kinderen uit de Twist (Westerbeek, dan nog bij Vierlingsbeek behorend) van de school in Oploo te laten verwijderen. Vierlingsbeek haalt bakzeil.
Er is ook gedoe over de breedte. De gemeenten willen 4 meter, de minister van Verkeer, vindt 3 meter genoeg: ‘Wij verwachten niet dat het druk wordt op de weg.’ Ondertussen staan ondernemers, zoals de steenfabriek in Overloon, te popelen om over een nieuwe weg de producten te vervoeren.
Op 18 januari 1911 komt er eindelijk groen licht: het provinciebestuur stelt geld beschikbaar. Maar bij de aanbesteding spannen aannemers samen. De goedkoopste schrijft in voor 79.000 gulden, terwijl het budget 62.000 is. De provincie zoekt een andere aannemer en vindt die in de persoon van Spierings uit Boxtel. Die begint in de zomer van 1913 en legt de 9,3 km lange Oploseweg, zoals de weg tegenwoordig heet, aan voor 66.000 gulden.
Illustraties
Het Overloonse Vlak op de kaart van de wegenlegger van 1879, met daarop de aantekening "Water vervallen" (BHIC, nr. 1503.11.17) De stoomsteenfabriek in Overloon (coll. BHIC, fotonr. OVL0051)
Dit verhaal verscheen eerder in dagblad De Gelderlander.
Wellicht is desbetreffende 'chanterende' Oplose wethouder mijn grootvader Antoon Christiaans geweest? In een krantenbericht uit de Jaren 30 bij diens overlijden wordt melding gemaakt dat hij als wethouder heeft bijgedragen aan de ontsluiting van het dorp door de aanleg van de 'verharde weg' tussen Oplop en Overloon.
Marilou Nillesen
bhiczei op 28 december 2020 om 14:18
Hallo Luc, leuk dat je hier reageert. Wethouder Christiaans duikt ook op in onze oude kranten. Klik en kijk maar hier:
Dwarsligger is vooral Sambeek, aldus de commissaris der Koningin. Met name de inwoners van het gehucht Sambeekse Hoek, bij Oploo, dat dan nog bij Sambeek hoort. Na zijn bezoek aan Oploo, op 13 maart 1905, schrijft hij: De groote tegenstander van dien weg is de 80-jarige wethouder Michiels uit den Sambeekschen Hoek. Ik geloof, dat zoolang die man iets te zeggen heeft, er van dien zoo gewenschten verbindingsweg niets komt. Vier jaar later schrijft de commissaris dat die wethouder door burgemeester Hengst van Boxmeer wordt opgejut. Hengst zou zich gepasseerd voelen, die was niet uitgenodigd voor een vergadering, terwijl hij grond heeft in de buurt van de weg.
Er is ook gedoe over de breedte. De gemeenten willen 4 meter, de minister van Verkeer, vindt 3 meter genoeg: ‘Wij verwachten niet dat het druk wordt op de weg.’ Ondertussen staan ondernemers, zoals de steenfabriek in Overloon, te popelen om over een nieuwe weg de producten te vervoeren.
