In Hoog Bezoek belicht De Gelderlander de periode 1895-1928 aan de hand van de werkbezoeken van commissaris van de Koningin Van Voorst tot Voorst. In samenwerking met het Brabants Historisch Informatie Centrum. Vandaag aflevering 18: tyfus in de Sambeekse Hoek.
Op 16 april 1909 bezocht de commissaris der Koningin de gemeente Oploo, Sint Anthonis en Ledeacker. In zijn verslag van dat bezoek herinnert hij nog eens aan de tyfusepidemie die de gemeente in het najaar van 1908 had getroffen: Bij typhus-epidemie in 1908 stierven vele menschen uit Oploo en vooral uit Sambeek; de epidemie breidde zich zoo schrikbarend uit, doordat melk uit een besmet huis naar roomboterfabriek ging, en van daar als ondermelk in tal van gezinnen terecht kwam.
Precieze cijfers had de commissaris niet, maar de in Boxmeer zetelende gezondheidscommissie noemde in oktober 1908 een getal van ten minste 180 mensen uit de gemeente die de ziekte hadden gehad en ten minste vijf doden. Vermoedelijk waren er meer slachtoffers, maar volgens de gezondheidsdienst was de ziekte waarschijnlijk laat ontdekt en waren ongetwijfeld eerder sterfgevallen geweest die nog niet aan de besmettelijke ziekte waren toegeschreven.
De overlijdensregisters van de gemeente uit die jaren versterken dat vermoeden. In de ‘onbesmette’ jaren 1906 en 1907 stierven er rond de dertig personen in die gemeente. In 1908 waren het er veel meer: 51 sterfgevallen. Ook in 1909 waren het er nog veel: 48, terwijl in 1910 het sterftecijfer weer op 33 lag. Ook buurgemeente Sambeek kende in 1908 opmerkelijk meer sterfgevallen. Veel mensen uit Sambeek werkten in de nieuwe zuivelstoomfabriek De Eendracht. Die ‘rômfabriek’ stond in de Sambeekse Hoek, als compromis tussen Sint Anthonis en Oploo halverwege die twee dorpen gebouwd.
Illustraties
Rapport van de Gezondheidscommissie, 1908 (Bibliotheek BHIC) De voormalige zuivelfabriek in Oploo (foto: BHIC / Gerjan Hulsegge, 2008)
Dit verhaal verscheen eerder in dagblad De Gelderlander.
Op 16 april 1909 bezocht de commissaris der Koningin de gemeente Oploo, Sint Anthonis en Ledeacker. In zijn verslag van dat bezoek herinnert hij nog eens aan de tyfusepidemie die de gemeente in het najaar van 1908 had getroffen: Bij typhus-epidemie in 1908 stierven vele menschen uit Oploo en vooral uit Sambeek; de epidemie breidde zich zoo schrikbarend uit, doordat melk uit een besmet huis naar roomboterfabriek ging, en van daar als ondermelk in tal van gezinnen terecht kwam.
De overlijdensregisters van de gemeente uit die jaren versterken dat vermoeden. In de ‘onbesmette’ jaren 1906 en 1907 stierven er rond de dertig personen in die gemeente. In 1908 waren het er veel meer: 51 sterfgevallen. Ook in 1909 waren het er nog veel: 48, terwijl in 1910 het sterftecijfer weer op 33 lag. Ook buurgemeente Sambeek kende in 1908 opmerkelijk meer sterfgevallen. Veel mensen uit Sambeek werkten in de nieuwe zuivelstoomfabriek De Eendracht. Die ‘rômfabriek’ stond in de Sambeekse Hoek, als compromis tussen Sint Anthonis en Oploo halverwege die twee dorpen gebouwd.
