In 1954 vertrok Frans van Geest vanuit Den Haag naar Roosendaal om naar het internaat Sainte Marie te gaan. Als jongste kind uit een gezin van zeven kinderen, voelde hij zich thuis niet zo lekker. Zijn vader bedacht dat een kostschool een uitkomst zou zijn voor zijn jongste zoon.
Een Jazzoptreden op Sainte Marie. Foto's met dank aan Frans van Geest.
“Ik heb er een prima tijd gehad en heb er ook geen enkele wanklank over”, vertelt Frans terugkijkend op zijn kostschooltijd. “Je had de hele dag vriendjes om je heen. We hadden een groot biljard staan. We gingen veel sporten. Een prachtige tuin hadden ze met prachtige tennisbanen. Daar kon je allemaal zo gebruik van maken”. Ook werd er van alles georganiseerd. Zo waren er regelmatig muziek- en toneeloptredens.
Jaardiner
Vast ritme
Maar naast alle leuke dingen moest er natuurlijk ook gestudeerd worden. Lessen werden gegeven aan het nabijgelegen Norbertus Lyceum, maar ook buiten schooltijden zaten de leerlingen op het internaat uren per dag in de studiezaal. Het strakke studeerschema zorgde ervoor dat Frans goede schoolresultaten behaalde. “Wat ik daar geleerd heb: Een vast ritme is geweldig. Als je een strak schema hebt, doe je hartstikke veel op een dag”, zegt hij.
Culturele vorming
Frans vond het internaat ook erg sterk op het gebied van culturele vorming. “We hadden een eigen toneelgroep. Een of twee keer per jaar werd er toneel gespeeld. Ik heb er leren mondharmonica spelen”, vertelt hij. Ook stimuleerden de broeders het om naar de musical Porgy and Bess te gaan toen deze in Antwerpen werd opgevoerd. “Dat vond ik hele positieve dingen. Het kostte wel wat geld natuurlijk. Mijn vader moest dat wel betalen, maar dat zijn van die dingen die je je hele leven niet vergeet”.
Leerlingen in kostuum voor een toneelstuk
Katholieke aspecten
Een van de dingen die Frans minder leuk vond op Sainte Marie, was het regelmatig naar de kerk moeten. “Ik geloof op zondag dat we eerst om 07.00 naar de mis gingen en dan kregen we de hoogmis om 09.30. Dus je ging eerst naar de kerk en dan ging je naar de kapel. Verder gingen we iedere dag om 07.00. Dat was voor mij de tijd dat ik ging fantaseren over allerlei andere dingen”, vertelt hij, “De kerk was heel erg aanwezig in die tijd”.
Ook buiten het internaat had de kerk veel invloed. Het zwembad ‘De Stok’ in Roosendaal had een apart mannen- en vrouwenbad. Eind jaren vijftig wilde het bestuur dit gemengd maken. “De deken heeft ervoor gezorgd dat het jongensbad alleen voor mannen bleef en het meisjesbad werd gemengd, zodat de broeders en de paters allemaal rustig konden blijven zwemmen in het ongemengde herenbad. Dat was echt de grote invloed van de kerk op het bestuur”, herinnert Frans zich. De jongens zelf mochten wel in het gemengde bad zwemmen.
Dansles in het laatste jaar
Contact tussen jongens en meisjes
In het dagelijks leven moesten de jongens echter wel het contact met meisjes mijden, al lag er een meisjesinternaat met dezelfde naam naast dat van hem. “Wij mochten niet langs die meisjesschool lopen”, vertelt Frans, “Als je heel je pubertijd geen contact hebt met meisjes, raak je toch wel een beetje misvormd. Dus voor mij waren vrouwen en meisjes een soort godswonderen”. Op woensdagmiddag gingen de meisjes sporten in het nabijgelegen Vrouwenhof. “Daar zagen we meisjes sproten. Dat was natuurlijk hartstikke leuk”. In het laatste jaar mochten de jongens zelfs dansles volgen met het andere geslacht. “Dat was eigenlijk ons eerste contact als voorbereiding op de grote wereld”.
Aan het einde van dat laatste jaar werd er ook een retraite georganiseerd ter voorbereiding op het leven na het internaat. “Wij trokken ons terug van het schoolgebeuren en gingen nadenken, onder leiding van, over de rest van je leven. We moesten ons gedragen als verantwoordelijke mensen in de maatschappij. Ik denk dat we daar ook wat seksuele voorlichting kregen om je echt voor te bereiden. Dat vond ik achterafgezien iets heel moois. We hadden geen dronkenmansfeesten als je afstudeerde, maar je werd serieus op je verantwoordelijkheid gedrukt”, vertelt Frans.
Na het halen van het eindexamen ging Frans terug naar Den Haag en in militaire dienst. “Het was heel gek. Ik had mijn eindexamen en dan pak je je koffer en ben je weg. Dan zie je die mensen nooit meer”, zegt hij. Het Norbertus Lyceum houdt wel elke tien jaar nog een reünie, maar echt contact heeft hij niet overgehouden.
Heeft u ook op een katholiek internaat gezeten in Brabant? Laat het ons weten! Wij zijn altijd benieuwd naar andere ervaringen.
