Vroeger was het nog volkomen normaal dat ouders hun kinderen enkele jaren naar paters, broeders of zusters stuurden voor degelijk christelijk onderwijs. In Deurne konden zij terecht bij de Missionarissen van Steyl (ook wel het Gezelschap van het Goddelijk Woord). Aan de weg naar Vlierden hadden zij sinds 1954 hun Missiehuis Sint Willibrordus met jongensinternaat.
Klassenfoto met pater-onderwijzer Ade de Boer in 1959. Bron: Deurnewiki.nl
De missionarissen hadden in Deurne zowel een kleinseminarie, een interne gymnasiumopleiding bedoeld voor jongens die priester wilden worden, als een juvenaat, waar (missie)broeders werden opgeleid. En jongens die missionaris wilden worden, dat waren er tijdens het rijke roomse leven heel veel. Kenmerkend voor het Nederlands katholicisme toen was de grote deelname aan de wereldwijde katholieke missie. Enthousiasme voor zo'n leven werd bij de roomse jeugd aangewakkerd door stichtelijke kinderboeken en tijdschriften. Ook verhalen van een oom of neef die missionaris was, inspireerde veel jongens. Voor anderen had het kostschoolleven aantrekkingskracht als welkome plek van rust vergeleken met hun ouderlijk huis. Of het was de enige mogelijkheid om verder te leren, bij gebrek aan alternatieven in de nabije omgeving.
Zowel de opleiding aan het kleinseminarie als aan het juvenaat was een interne opleiding. De jongens die werden toegelaten trokken in bij de paters en de ouders betaalden daar - vaak een aanzienlijk bedrag aan - kostgeld voor. Zulke kostgelden waren voor de religieuzen een belangrijke inkomstenbron en in de praktijk hadden ze ook als effect dat op de internaten vaak jongens verbleven uit meer welgestelde gezinnen. Op
Op het juvenaat zouden de paters van jou een nette jongen maken. Zo beloofden zij in wervingsfolders. Je werd in een groep geplaatst, die onder leiding stond van een broeder (misschien ook weleens een ouderejaars) en dan begon je ontgroening. De internen kwamen terecht in een afgeschermde, strikt hiërarchische wereld, waar er alles aan werd gedaan om een kuise, sobere en gehoorzame houding bij te brengen. De dagen begonnen vroeg en alles deden de internen samen, in een groep onder leiding van een broeder of ouderejaars: slapen, wassen, bidden, balkenbrij eten in de kantine, gymnastiek of voetballen op het nabijgelegen veldje...
Het docentencorps van het internaat in Deurne bestond vooral kloosterlingen maar ook enkele leraren van buitenaf. Zij gaven de gebruikelijke vakken zoals Nederlands, Frans, Duits, klassieke talen, aardrijkskunde, geschiedenis en tekenen. Je kreeg muziekles in de kloosterkapel (zingen, blokfluit) en natuurlijk was er veel aandacht voor godsdienste vorming. Tijd om te ontspanning was er ook, bijvoorbeeld bij de postzegel- of fotoclub van de paters.
Aan deze clubjes blijken heel uiteenlopende herinneringen te bestaan, net als aan het leven op de kostschool in het algemeen - ook onder degenen die in dezelfde klas zaten. Het hing er maar vanaf welke groepsleider een leerling had. De ene oud-leerling zal positiever terugkijken en zich het goedlachse van de man herinneren en het luisterend oor. Terwijl een ander misschien wel in de groep zat van een notoire scherpslijper, bij wie de leerlingen niet zomaar wegkwamen met wat kattenkwaad.
Het internaat is in 1981 gesloten.
Bronnen
Bert Bijnen en Gerard Jansink, 1954-2004: 50 Jaar Missiehuis St. Willibrord Deurne. Huis met een Missie (Deurne 2005).
Missionarissen van Steyl / Missionarissen van het Goddelijk Woord. Bron: collectie BHIC
Deel verhalen en foto's
Hoe kijk jij terug op jouw verblijf bij de missionarissen? Zat je er intern? Of was je een externe leerling op de latere mavo, de havo of het atheneum? Reageer hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan! Foto's kunnen worden verzonden naar info@bhic.nl.
Klik hier voor de herinneringen van Hans van Stiphout (intern eind jaren '60 / begin jaren '70).
Klik hier voor de herinneringen van André Vervuurt (intern '70-'71).
Klik hier voor de herinneringen van Jan Huisers (intern '62-'64).
Beste Thijs,
Ik ben benieuwd wat u wilt weten over mijn tijd op kostschool in Deurne.
Vg
Hans
Toine Manders
zei op 11 maart 2019 om 08:45
Doordat een aantal neven op het internaat zaten wisten van het bestaan mijn ouders van het St Willibrord en wilde ik daar ook graag naar toe. Van 1968 tot 1971 mocht ik daar intern verblijven en het gymnasium volgen. Geweldige tijd gehad. Raar dat ik eigenlijk want er waren diverse leerlingen die elke dag vanuit Stiphout, waar mijn ouders woonden, naar Deurne fietsten. Door de groepsstructuur en het sporten samen, denk ik veel sociale vaardigheden te hebben opgedaan. Door de overzichtelijke schaal ontstonden er contacten voor het leven. Ook heb ik nog regelmatig contact met oud-docenten. Achteraf vind ik het jammer dat ik zelf besloot na 4 jaar van het internaat te gaan en mijn middelbare school in Helmond te hebben voortgezet om een VWO diploma te halen.
Mijn zoon heeft recent Nijenrode afgerond waar een soortgelijk onderling contact wordt bevorderd.
Als ik nu nog ergens ben en iemand tref die ook op het Willibrord heeft gezeten, is er meteen een band en ik vind dat erg waardevol. Mooi dat het internaat er was.
Marilou Nillesen
bhiczei op 11 maart 2019 om 09:56
Ah, veel dank voor deze mooie beschrijving, Toine! Een bijzondere aanvulling, omdat je het zelf zo van nabij hebt ervaren. Toch moet je vrij jong zijn geweest, aangezien je daar het gymnasium hebt gevolgd. Heb je geen heimwee gehad? Of hebben de positieve ervaringen dat allang weer vervaagd?
Thijs de Leeuw
bhiczei op 11 maart 2019 om 10:22
@Hans: bedankt voor uw reactie! Uit uw vraag maak ik op, dat uw wel een en ander over dit internaat kunt vertellen. Dus tja, waar zal ik beginnen... misschien kunt u om te beginnen vertellen wanneer u op dit internaat zat? Van wie kreeg u zoal les? Bent u zelf (bijna) een Missionaris van Steyl geworden, of uiteindelijk toch lid van een andere congregatie? Waarom ging u op kostschool? En natuurlijk hoe waardeert u de kostschoolopvoeding achteraf? Of u het nu een mooie of verschrikkelijke tijd vond, of een beetje van beide: het mag hier allemaal gezegd.
Misschien dat mede door uw reactie hier nog andere oud-leerlingen opduiken, die bijvoorbeeld in hetzelfde schooljaar op Sint Willibrord hebben gezeten...
Trouwens, u kunt uw verhaal met ons delen door hier te reageren. Maar u kunt uw herinneringen ook met ons delen door te mailen naar info@bhic.nl, t.a.v. mij. Dan zou ik uw reactie hier kunnen plaatsen. Maar we zouden uw verhaal ook een aparte pagina binnen deze site kunnen geven, uiteraard afhankelijk van de lengte ervan.
Ik hoop hoe dan ook nog van u te horen! Hartelijke groeten,
Hans van Stiphout
zei op 11 maart 2019 om 12:27
Dag Thijs,
Ik kom erop terug. Leuk verhaal van mij. Klasgenoot Toine trouwens.
Thijs de Leeuw
bhiczei op 13 maart 2019 om 13:52
@ Hans: je verhaal is van harte welkom! Leuk dat we nog wat te goed houden : ) En leuk dat je al je eerste oud-klasgenoot hier hebt getroffen! Misschien duiken er nog wel meer op. Die zullen zich ook wel in je verhaal gaan herkennen. We wachten geduldig af!
arnold huijsmans
zei op 17 maart 2019 om 00:59
Als net afgestudeerde bestuurskundige nog meegewerkt aan een kwaliteitsonderzoek van dit internaat in 1974-1975. (onder verantwoording van een Stichting Jeugdzorg, Den Haag)
O.a. Interviews met management (o.a. Wim Kok), groepsleiding, en tal van leerlingen en ouders. Conclusie; uitstekend internaat. Alle geledingen over algemeen behoorlijk tevreden.
Dit rapport moet toch nog wel ergens beschikbaar zijn binnen archieven van internaat ?
Helena
zei op 17 maart 2019 om 04:41
Mijn oudste broer (zaliger) behoorde tot die eerste garde externe leerlingen nadat het 'streek' gymnasium werd. Hij stroomde in in het derde of vierde leerjaar. Elke dag - samen met een grote groep jongens- op de fiets naar Deurne. Uit zijn verhalen maakte ik wel op dat het voor hem een fijne en goede school was. Piet van Hoek was een van de leken-leraren...dat herinner ik me ook nog wel. [ https://deurnewiki.nl/wiki/index.php?title=Petrus_Antonius_van_Hoek_(1916-1989) ]
Marilou Nillesen
bhiczei op 18 maart 2019 om 10:18
Bedankt voor je berichtje, Arnold. Bijzonder om te lezen dat je daar in die tijd op die manier bij betrokken bent geweest. Nam je zelf die interviews af? Wat staat je daar het meeste van bij? En ja, we gaan eens kijken of dit rapport boven water te krijgen is.
En Helena, goed te horen dat je broer er een fijne tijd heeft gehad. En dank voor de verwijzing naar Piet van Hoek!
A.J.T.C. Peeters
zei op 8 juli 2020 om 12:46
Ik heb zelf van 1958 tot 1965 als interne leerling op het St. Willibrord gymnasium gezeten en sta dus ook op deze foto die mijn inziens niet van 1962/1963 maar van 1959 is. De leerlingen die de gymnasiumopleiding volgden waren geen juvenisten maar seminaristen. Naast de gymnasiumopleiding die voor de interne leerlingen als klein seminarie (bedoeld om later priester te worden) beschouwd werd was er ook een opleiding waarop leerlingen zaten die een beroepsopleiding volgden om later (missie)broeder te worden.
Thijs de Leeuw
bhiczei op 8 juli 2020 om 13:20
Dank voor je reactie A.J.T.C. Peeters. Ik zal de datum bij de foto aanpassen. De Missionarissen van Steyl hadden in Deurne dus zowel een juvenaat als (klein)seminarie. Wat ik me nog afvroeg, aangezien je op het kleinseminarie zat: ben je uiteindelijk nog toegetreden tot deze congregatie van priesterreligieuzen of had je die roeping niet?
Han van der Aart
zei op 8 juli 2020 om 21:07
Dag Marilou,
zojuist ontdekte ik de site met historische gegevens over internaten in Brabant. Ik ga spoedig de tijd nemen om te reageren. Van 1959 tot 1966 zat ik op het internaat H.Kruiscollege in Uden, waar ik, naast mijn studie Pedagogiek, van 1966 tot en met 1969 part-time werkte als aktiviteitenbegeleider. Van 1969 tot en met 1970 werkte ik er full-time als groepsleider. In 1970 sloot het internaat zijn deuren en ging ik full-time werken op Internaat Sint Willibrord in Deurne als groepsleider. Daar werkte ik tot en met 1974, onderbroken door militaire dienstplicht. Naast Pedagogiek studeerde ik nog Theologie en was ik werkzaam in het onderwijs als directeur van een vormingscentrum, leraar Maatschappijleer en Nederlands. Morgen is mijn definitieve afscheid als leraar Nederlands. Met 73+ jaar ga ik met pensioen. Verhalen heb ik genoeg, vooral over het H.Kruis College. Als dat leidt tot herkenning of verwerking van minder prettige ervaringen, zal ik ze graag vertellen.
Hartelijke groet, Han van der Aart
Marilou Nillesen
bhiczei op 9 juli 2020 om 10:56
Jee Han, dan is het vandaag een heel bijzondere dag voor je! Hopelijk kijk je straks terug op een mooie dag, en vooral op een mooie periode als docent.
Wat betreft je reacties: heel graag, daar kijken we naar uit. Zeker met jouw invalshoek levert dat mogelijk weer nieuwe visies op.
jan huisers
zei op 25 oktober 2020 om 20:47
ik ehb ook in deurne gezeten maar dan in het juvenaat voor de broeder daar lees ik erg weing over helaas. de jaren 1962-1965 gewelige tijd, veel feesten met de de jongens die intern zaten op het gym. vooral st kaas was groot feet elkaar.
Mick van Gerwen
bhiczei op 26 oktober 2020 om 09:22
Hallo Jan, Bedankt voor je bericht. Zat jijzelf hier als externe leerling?
jan huisers
zei op 26 oktober 2020 om 10:02
ja ik zat daar ook maar dan op het Juvenaat dat was specieel voor de broeders, was apart gebouw maar de activiteiten deden we ze alle.
janhuisers
zei op 26 oktober 2020 om 13:21
ik heb zeker intern gezeten in het missie huis st willibord bedoe ik , en zoals eerder aangegeven als juvenist, de paters en broeders waren een, de leiding bij ins waren pater Hutjes en pater peters, ook hadden we diverse broeders als leiding br passificus bevoorbeeld die heeft toen een wandel club op gezet. wat een mopie tijd was dat
Mick van Gerwen
bhiczei op 26 oktober 2020 om 13:47
Hallo Jan, Dank je voor de verduidelijking. Waren er wel externe leerlingen in jouw tijd of kwamen die pas later?
jan huisers
zei op 26 oktober 2020 om 15:53
Hallo Mick. dan voor je bericht als je een email adres hebt zou het wat makkelijker reageren zijn voor me.
Op je vraag over externe op het juvenaat dan is het antwoord nee, wij waren allemaal wel intern maar alle juvenisten zate extern op school, sommige mulo andere op de lagere technixhe scool of als je dat alle maal al gedaan had naar ander school in de buurt, ik zelf zat in Deurne op de lts met nog vele andere he. De broeders hadden in het missie huis hun eige werk de een bakker de ander slager eige boek hander en eige timmerrij werkplaats en ook adminisratie enz enz. Wij de juvenisten hilepen altijd mee met alles als we vrij van school waren.
Ik heb een boek waar veel info in staat het gaat over 50 jaar missiehuis st willibrord de jaren 1954-2004. >>Huis met een missie <<heet het, als ik dat nu ff inzie en zie diverse foto's krijg in tranen in me ogen, vele overleden en het hele missien huis weg nu is het een hotel. ik moer er eens heen
Ton van Els
zei op 14 maart 2021 om 12:29
Hoi,
ik ben Ton van Els en heb samen met mijn broer Klaas op beide internaten gezeten
ik ben van het internaat H.Kruiscollege te Uden (heb daar 1 jaar gezeten) naar het Internaat Sint Willibrord in Deurne gegaan en op beide internaten is Han van der Aart mijn groepsleider geweest.
Ik heb een prima tijd gehad (mijn broer minder)
Han was een hele fijne groepsleider en heeft volgens mij vele vernieuwingen gebracht. Nog met het VW busje in Oostenrijk op vakantie geweest.
Groet,
Ton
Thijs de Leeuw
bhiczei op 15 maart 2021 om 14:44
Hallo Ton, bedankt voor het reageren. Mooi om jouw verhaal ook naast dat van Han van der Aart te leggen, die hier ook reageerde. Het zou leuk zijn als jullie nog meer over die twee internaten willen vertellen, hoe die overgang was, over de vakantie naar Oostenrijk in het busje, de vernieuwingen waarover je spreekt... Dus graag tot ziens!
Rijk Kouwenhoven
zei op 31 augustus 2021 om 14:26
Allerbeste mensen,
Ben inmiddels 92 en heb niet in Deurne of Uden gestudeerd en kwam, omdat mijn broer een paar dagen in het Fletcher hotel in Deurne doorbrengt op het idee eens te kijken hoe dat seminarie er indertijd uitzag. In mijn opgroeiperiode kon je zeker spreken over het rijke Roomse leven en kende je dus veel jongens, die ook naar het seminarie gingen. De tijden zijn veranderd, maar uit bijna alle bovenstaande reacties kan ik gelukkig opmaken, dat de diverse opleidingen een goede ondergrond voor uw leven zijn geweest. Ik feliciteer u daarmee en wens u alle succes in dat verdere leven toe !
Lisette Kuijper
bhiczei op 2 september 2021 om 09:53
Beste Rijk, hartelijk dank voor je reactie. Inderdaad mooi om te lezen dat de meesten terugkijken op een goede periode op dit seminarie. Klopt dit met de verhalen die de jongens uit jouw omgeving er vroeger over vertelden?
jan huisers
zei op 2 september 2021 om 10:43
Hallo
zoals ik al eerder hier mijn verhaal vertelde ben ik pas geleden terug geweest in het missiehuis st willibrord in Deurne, Nu echter dus een paar dagen in het hotel gezeten. Zeer mooie herinneringen opgehaald. Intern is er winig over van het verleden.Enkel de kapel is nog precies zoals deze 60 jaar geleden ook zo was, Geweldig. ook de begraafplaats in het bos is er ng steeds. was een fijn weekend
jan huisers
Thijs de Leeuw
bhiczei op 2 september 2021 om 12:25
Goed om je hier terug te zien Jan. Dank voor het bericht. Mooi dat bij alle verandering zoiets als de kapel nog behouden is gebleven, een bijzondere plek voor jou en andere voormalige juvenisten.
