Kleuterklas

Jammer dat er geen enkele naam of adres genoemd wordt.
Kan de foto niet vergroot weergegeven worden,dan is eerder herkenning mogelijk.!!
Ben benieuwd.

gr. Berry van Hoof

Hallo,
Misschien is er wel herkenning door een van de kleuters of oud-leerlingen van de Clemensschool in Baardwijk. Ik ben benieuwd!

Degene die de foto aangeleverd heeft, zal m.i. toch wel aanknopingspunten hebben en/of nadere informatie kunnen geven !!
Familie van mij : Lamber en Nort de Folter die op het Hoogeinde woonde ( net voor de fabriek van Greve ) waren de pleegouders van mijn moeder ( Cor Kocken )en kunnen veel over de foto vertellen, maar die zijn helaas overleden.

Tjee, dat is spijtig Berry. Wellicht dat andere forumbezoekers ons verder kunnen helpen? We wachten af...

Deze foto is ongeveer uit 1929/1930 op de foto mijn moeder Ploon Schuurmans (midden van de foto armen over elkaar)(van het Hoogeinde 5 te Waalwijk) op de foto ook Harrie Klerks.

@Willy: Bedankt voor deze informatie! Het was al lang stil rond deze foto dus ik ben erg blij met deze aanvulling. De foto is natuurlijk ook erg lang geleden gemaakt dus wat goed dat je daar - naast je moeder - nog iemand anders herkent.

Jammer maar helaas: deze foto kan m.i. nooit op de Clemensschool gemaakt zijn want dat was vanaf het begin in 1929 een jongensschool. Pas in 1970 werd deze school gemengd. Ik twijfelde al toen ik de foto zag want als oud-leerling van die school uit de 50-er jaren kan ik me niet herinneren als dat de deuren aan de lange kant van de klas zaten en niet aan de 'kopse' kant van de school, m.a.w. aan de zijkant van de klas waren de deuren.
Waar is de foto dan wel gemaakt?
Baardwijk kende de Mariaschool voor meisjes en de Clemensschool voor jongens en een gemengde kleuterschool.
We hebben er dus een raadsel bij.

Dank voor je reactie, Gerard! De kinderen lijken me wat groot voor kleuters. Waarschijnlijk is het een gelegenheidsfoto waarbij de jongens en de meisjes samen gefotografeerd zijn. Een flink aantal kinderen moest ook staan. Kunnen de matrozenpakjes wijzen op het jaar van de eerste H. Communie, waarin jongens vaak een pak met een mooie matrozenkraag kregen? Als het de jongensschool niet is, dan is het mogelijk de Mariaschool. Nog even wachten op verdere reacties.

In deze periode deed men op iets oudere leeftijd de eerste communie, herinner ik me van thuis.
Dacht zo rond het negende jaar.

In 1910 werd door Paus Pius X de leeftijd voor de eerste communie op 7 jaar gezet. Als dit een foto zou zijn van communicanten uit ca 1915 (in de jaren rond WO I was de matrozenkraag en pak wel in de mode) dan nog zou de foto m.i. niet in de Clemensschool genomen kunnen zijn omdat de bouwstijl van het lokaal niet overeenkomt met de bouwstijl van het nog bestaande gebouw. Kijkend naar de kleding denk ik ook eerder aan een foto van rond 1915-1920 dan aan 1929. In elk geval was het wel in een katholieke school getuige de console aan de wand waar hoogstwaarschijnlijk een heiligenbeeld op gestaan heeft. Toch de Mariaschool???

- Zou het kunnen zijn dat de jongensschool nog in bouw-fase was [voor 1929] en de klassen tot dan toe tijdelijk gemengd waren? Heb dit zelf meegemaakt in een nieuw-gestichte parochie; de meisjesschool was een schooljaar eerder klaar dan de jongensschool. Iedereen ging dus naar de meisjesschool.
- Zou het kunnen zijn dat voor de opstelling van de fotograaf niets verschoven werd, maar juist de kinderen naar dit lokaal gebracht werden?
- Het lijken inderdaad blokjes ..dat zou wel eens 'Fröbel-materiaal' [blokken] kunnen zijn. Weet niet of men daar de lesmethode van Fröbel volgde. En dan denk ik ook eerder aan bijv. de oudste kleuterklas hier.
-Kleding kan ook nog een hand-down zijn van oudere broer of zus; was toch heel normaal in die jaren.

Samen met een andere kenner van Baardwijk en de Clemensschool heb ik de zaak nog eens bekeken: De Clemensschool is gebouwd in 1929 en was zoals gezegd vanaf het begin alleen voor jongens en werd ook vanaf het begin door leken geleid. De meisjes hadden bij de zusters hun Mariaschool en hieraan was ook een bewaarschool van de zusters verbonden. Ik herinner me zuster Agatha -door ons zuster Akketa genoemd (met venijnige klemtoon) en juffrouw Bons en juffrouw Toos van Hulten, op dat moment stagiaire. Dus: als het een communievoorbereiding zou zijn geweest kan dat bij de zusters geweest zijn in hun school; na het zesde levensjaar gingen in Baardwijk alle katholieke meisjes naar de Mariaschool en alle katholieke jongens naar de Clemensschool (vanaf 1929). Het probleem van de foto, het waar en wanneer en waarom blijft bestaan.
Wij denken dat de foto in de kleuterschool gemaakt is.

Ha! Zusterakketa! Net als mijn broer Gerrit van hierboven, maar dan een jaar eerder in de vroege jaren '50, zat ook ik in Baardwijk op wat toen nog de bewaarschool heette. En inderdaad werden wij daar bewaard door de Eerwaarde Zuster Agatha, door ons kleuters 'Zusterakketa' genoemd - wij wisten niet dat 'agatha' in 't Grieks 'de goede' betekent, en als we 't wél geweten hadden, hadden we 't niet geloofd. Zusterakketa werd bijgestaan door juffrouw Toos, een blozende boerendochter die voor kleuterjuf leerde. Nou schijnt 't zo te zijn dat ook kleuters soms best lastig kunnen zijn, want op een kwaad moment besloten Zusterakketa en juffrouw Toos tot een nogal drastische manoeuvre: zij liepen eenvoudigweg de klas uit en deden de deur hoorbaar(!) achter zich op slot. Achter het ruitje van de klasdeur zagen wij vervolgens slechts het stuurse gezicht van Zusterakketa, dat af en toe met gedempte stem mededelingen verstrekte aan juffrouw Toos, die zó klein van formaat was dat ze niet door de betreffende ruit kon kijken. De paniek onder ons kleuters was enorm - en toen enkelen van ons aanstalten maakten door het raam te ontsnappen was het snel gedaan: met schetterende stem herstelde Zusterakketa de orde en hervatte zij haar bewarende taak.
Ik heb er geen vroegkinderlijk trauma van overgehouden, maar opmerkelijk toch is het voorval ook nooit uit mijn geheugen verdwenen...

Juffrouw Bons herinner ik me ook nog: een lange, wat schraal uitgevallen dame met een donkere pukkel op haar bovenlip. Zij vertrok toen zij ging trouwen, en ik herinner me hoe wij haar en haar aanstaande ten afscheid moesten toezingen (geen idee meer wat we zongen), zij zittend op een stoel en hij achter haar staande, een wat verstild koppel dat de indruk wekte dat het huwelijk geen pretje was.

En ik herinner me ook dat de Eerwaarde Moeder van de nonnen, Zusterakketa's overste dus, bij bijzondere gelegenheden wel eens in de kleuterklas kwam kijken - een zeer welgevulde dame die door ons de 'bewaarde moeder' werd genoemd. In mijn toch wat merkwaardige herinnering rook zij sterk naar gerookt spek, vraag me niet waarom.

Het lukt me niet om je bijdrage te lezen, zonder een aantal keren in de lach te schieten, Ad! Zoals je de zuster en de juffen omschrijft, komen ze onmiddellijk tot leven. Ook het verstilde koppel dat van hun huwelijksbootje geen pleziervaart zou gaan maken, spreekt boekdelen. Letterlijk in geuren en kleuren, veel dank voor je mooie verhaal.

Ik ben benieuwd of er klasgenoten zijn 'Zusterakketa' nog herinneren, of juf Bons, of de geurige bewaarde moeder. Reacties altijd welkom!

In de oorlogsjaren ging ik, naar de thuis genoemde, 'kakskool' later werd dat bewaarschool.

Aha Rini, wat herinner je jezelf nog van die periode?