Voor de jongere lezers van de website even dit: dit was de periode dat er veel kinderen op straat speelden en waar nog weinig wagens ons speelgenot verpestten. De overleden troubadour Dimitri van Toren heeft een mooi lied geschreven over kinderen: ‘Dit is een lied voor kinderen …'.
De meest bekende spelletjes waren stoepranden, knikkeren, landjepik, kattenlellen en haktollen. In dit deel gaat het over stoepranden en knikkeren.
Stoepranden
Stoepranden werd gedaan met z’n tweeën. We stonden ieder aan één kant van de weg en moesten de bal gooien tegen de overliggende stoeprand. Vingen we de terugstuitende bal op zonder dat die de grond raakte, dan hadden we een punt gescoord en werd er van stoeprand gewisseld.
Knikkeren
Bij de meisjes was het de bedoeling met de wijsvinger de knikker in een kuiltje te schuiven. Kwam de knikker niet in het kuiltje, dan ging je beurt over en kwam de ander aan de beurt. Lukte het je de knikker in het kuiltje te schuiven, dan won je al de knikkers die erin lagen.
Maar het echte knikkerkwerk werd gedaan door de jongens! In de Loyolalaan in Vught lag tussen de weg en de stoeprand een strook zand, waarin bomen stonden. We tekenden een vierkantje - de pot -in het zand, legden om te beginnen er een paar knikkers in en dan trokken we een paar meter verderop een streep. De volgorde werd bepaald door een knikker per speler omhoog te gooien. De eigenaar van de knikker die het dichtst bij het vierkant terecht kwam mocht beginnen. Er werd vanaf de streep voor het eerst richting de pot gegooid. De bedoeling was de daarin liggende knikkers er uit te knikkeren. Lukte het je om een of meerdere knikkers eruit te spelen, dan mocht je verdergaan en wel vanaf de plaats waar jouw knikker terecht was gekomen. Je mocht ook doorgaan wanneer jouw knikker die van je tegenstander(s) raakte. Het was de bedoeling de laatste knikker uit de pot te knikkeren. Je had knikkers in alle maten en ‘standen’. Het zou te lang duren om dat allemaal op te schrijven.
Foto: Knikkerende jongens. Bron: United States Library of Congress's Prints and Photographs division via Wikimedia (public domain)
Marilou Nillesen
bhiczei op 26 november 2019 om 09:22
Bedankt Ton, voor deze opfriscursus ;) Knikkeren was in mijn herinnering ook erg seizoensgebonden, dacht jij dat ook?
E.C. Swarts
zei op 18 april 2023 om 17:23
Leuk Ton om het knikkeren aan te halen. Ik heb menige vechtpartij gehad om de knikkers. Mijn vader werkte bij Grasso en had een bakje op de werkbank met div. maten kogels van lagers. Die zijn lekker zwaar en daar gooide ik in een keer de knikkerkuil mee leeg wat niet werd gewaardeerd door mijn medespelers en zag ik er weer eens niet uit toen ik thuiskwam. Knikkers deden het ook goed met de katapult.
Groet, Eus.
Knikkeren
