Afkomstig uit West-Brabant, uit een groot en vrij armlastig gezin en uitgerust met een klein, pezig lijf: alle ingrediënten om een goede wielrenner te worden, verenigen zich in Wout Wagtmans (Rucphen, 10 november 1929 - St. Willebrord, 15 augustus 1994). Maar niet alleen fietsen doet hij hard; ook door het dagelijks leven stormt hij met een genadeloos tempo heen.
Het ligt zeker niet aan zijn talent op de fiets: Wout is goed in de bergen, rijdt een redelijke tijdrit en heeft vooral een goed koersinzicht. Het ligt eerder aan zijn onvermogen om stevig aan de rem te trekken. Als hij fietst; ieder jaar van februari tot november op de weg. Maar ook als hij uit nïet fietst; want regelmatig een borreltje, een sigaar, het nachtleven van Parijs verkennend; dat is niet de beste voorbereiding voor een sportman. Maar Wagtmans geniet ervan, om te leven als een Nederlandse Jacques Anquetil.
In 1949 schrijft hij het Nederlands kampioenschap op de weg op zijn naam. Menig wedstrijdorganisator tekent ervoor om de goedlachse en de attractieve coureur aan de meet te krijgen. Nog maar net twintig en nog maar net beroeps debuteert hij in de Tour de France. De jongste Nederlandse renner die ooit in de Tour is gestart (een record dat tot 2013 op zijn naam blijft staan, als de 19-jarige Danny van Poppel debuteert). Het duurt een paar jaar voordat hij zich echt kan laten zien in de Ronde van Frankrijk. In de Tour van 1952 maakt hij indruk in de etappe over de Mont Ventoux maar blijft in de schaduw van dorpsgenoot Van Est.
Uitgeput
Een jaar later is zijn grote doorbraak in de Tour de France. Twee etappes op zijn naam en de beste individuele klassering van een Nederlander in de Tourgeschiedenis tot dan toe - vijfde. Weer een jaar later, in 1954, pakt hij al in de eerste etappe het geel. Maar de bergen zijn te zwaar, mede door zijn overladen voorseizoen en zijn strijdlustige manier van koersen. Uitgeput geeft hij op.
Een patroon dat zich ook de jaren erop in Frankrijk zal herhalen: een ramvol voorseizoen, dan volle bak om het geel te pakken, om dan wegens oververmoeidheid weer weg te zakken. Of zelfs weer op te geven. Na de laatste keer in 1961 is Wagtmans er klaar mee. Letterlijk. Hij verkoopt al zijn wielerspullen; zelfs zijn verzameling groene en gele truien verpatst hij. Teleurgesteld in het wielrennen en alles daarom heen. Want Wout is gul in het delen in zijn winst; een huis voor zijn ouders, auto’s voor familieleden en vrienden. Als succesvol renner verdient hij goed maar hij geeft het met hetzelfde gemak uit. Maar de drukbezochte supportersavonden – iedere maandag in een café in Breda – worden steeds stiller. Ondanks het feit dat Wout altijd de hoge eindrekening uit eigen zak heeft betaald, is niemand meer geïnteresseerd in de renner.
Serieuze zakenman
Het is dat echtgenote Nellie al die tijd wel een deel van zijn verdiensten heeft gespaard zodat er toch nog kapitaaltje is aan te spreken. Wout zoekt een ‘echte’ baan als vrachtwagenchauffeur in het transportbedrijf van zijn schoonvader in Sint Willebrord. Als zijn schoonvader plots overlijdt en hij het bedrijf moet overnemen, ontpopt hij zich als serieuze zakenman. Een bevlogen directeur met een roemrucht verleden.
Wout Wagtmans overlijdt in 1994 op 64-jarige leeftijd.
Toen Woutje op het hoogtepunt van zijn roem was, kwam ik een keer uit school. Onze pa stond me al op te wachten: "Woutje Wagtmans is hier geweest, hij was aan het trainen! Hij is hier gestopt om een appelsien te eten, kijk, de schillen liggen er nog!"
Onze pa nam een schop en gooide het "bewijs" in de vuilnisbak.
Marilou Nillesen
bhiczei op 21 juli 2022 om 22:02
Mooie anekdote, Ad! Het geeft goed aan hoe groot de roem van Wout Wagtmans destijds was.
