Willem Busch bewoonde vanaf ongeveer 1770 een groot huis (dat in 1933 helaas plaats heeft moeten maken voor het parochiehuis) aan de Herpense Markt, nu het Alard van Herpenplein. Hij was koopman in wijn en bier, bespeelde het kerkorgel en runde ook een kostschooltje. Rond de elf leerlingen, jongens én meisjes van 12 tot 15 jaar, volgden bij hem onderwijs. Ze leerden er Frans, Latijn, godsdienst, rekenen (volgens de methode Bartjens) en muziek (ze kregen o.a. viool- en clavecimbellessen). Ze waren afkomstig van rijke families: zonen en dochters van hoge functionarissen uit het Land van Ravenstein, maar ook van katholieke kooplieden uit Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Die stuurden hun kinderen dus voor hun opleiding naar het katholieke Land van Ravenstein.
In het parochiearchief van Herpen is een kasboekje van Busch bewaard gebleven, waarin de koopman/schoolhouder allerlei wetenswaardigs vermeldde. We leren er uit dat een ton bruin bier evenveel waard was als twee zakken aardappelen en dat Busch met Piet Korsten in diens winkel een fles rode wijn leegdronk, nadat hij er enkele wapens had gekocht.
Busch was een streng opvoeder, die niet schroomde om op te treden. Er is een brief uit oktober 1778 van Busch aan de vader van een 12-jarige jongen die zich op kostschool misdragen had. Busch wond er geen doekjes om! Het ging dan ook om een “verwend kreng”, dat de mademoiselle lastigviel, medeleerlingen tiranniseerde en op een gegeven moment zelfs het clavecimbel in elkaar geslagen had. Het einde van deze schoolcarrière was in zicht gekomen, toen de jongeman een medeleerling geld gaf om samen met hem weg te lopen. De beide avonturiers waren al bij Ravenstein, toen zij werden aangehouden door een “braaf man” (zoals je die zoveel in Ravenstein aantreft, natuurlijk) die ze naar Herpen terugbracht. Busch stuurde de jongeman van school af en de ouders een fikse rekening.
Van de hand van Busch zijn ook een paar rijmen bewaard, die wel iets laten zien van ’s mans opvattingen (al is het literaire gehalte misschien wat minder):
| |
Maakt uw letters na vermoogen
dat se voor een ieders oogen
cierlijk staan en even net
glat van snee en maatig vet,
dan zal men u naar vermoogen
prijzen en uw naam verhoogen.
|
en
|
Dogters die tot elven slaapen
en veel door de vensters gaapen
en veel voor den spiegel staan,
laaten ’t huiswerk ongedaan;
’t is een erfzond van de vrouwen
die zij na den doop behouwen.
|
