skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Meer dan 800 Ollanders geëvacueerd

Al was Sint-Oedenrode op 17 september 1944 bevrijd, voor Olland kwam dat pas zes weken later. Het Duitse hoofdkwartier zat in de pastorie. Inwoners van Olland moesten daar aanhoren dat ze het dorp moesten verlaten. Als zij het waagden om terug te komen, zouden ze zonder pardon worden doodgeschoten.

In een schriftje zonder omslag, aanwezig op het BHIC, staan tientallen adressen van geëvacueerden, met de namen van volwassenen en kinderen. Het zijn niet alleen Ollanders, maar ook inwoners uit de Boskant. Keurig is bijgehouden waar ze naar toegingen en de duur van hun verblijf.

De familie Hastenberg woonde vroeger in de Boskant, later ‘De Gouden Leeuw’ Op de Markt.

Het moet een grote, trieste uittocht zijn geweest al die vaders en moeders met nog zeer jonge kinderen. Vaak waren het grote gezinnen die op zoek waren naar een onderkomen. Dankzij vooral Boxtel en Gemonde waren daar adressen waar ze een paar dagen en soms zelfs een aantal weken werden opgevangen. In Boxtel was dat vooral in de kloosters Duinendaal, Stapelen en huize De La Salle.

Toen eind oktober Boxtel werd bevrijd, konden de Ollanders naar huis terug. Bij thuiskomst vonden ze tientallen boerderijen en huizen in puin en veel vee gedood door granaten.

Een paar voorbeelden van grote gezinnen die moesten evacueren, waren o.a. Leonardus van Kessel en Antonia de Koning. Zij woonden op B 168, de ‘Binderse hoeve’. Met elf personen vertrokken ze naar het klooster Duinendaal in Boxtel.

Lambertus Heesakkers en Maria Vervoort woonden op B 64 Pastoor Smitsstraat 6. Met tien personen gingen ze naar verschillende adressen.

Gerardus in ’t Zandt en J. van Schijndel evacueerden naar o.a. W. van de Linden, Gemonde 98. Gerardus verloor door het oorlogsgeweld zijn molen aan de Bobbenagelseweg 10. J. Hagelaars op B 89 vertrok met  negen personen naar Boxtel ‘Huize de La Salle’ en ‘Huize Duinendaal’, daarna nog naar Th. Witlox in Boxtel.

Graad van Vroonhoven en Maria van Heeswijk, adres B 145, gingen met vijf personen naar M. Gooijaarts en P. van de Laar in Liempde.

Graad van Vroonhoven uit Olland met fiets.

Gerardus van Gorkum en Geertruda Zeegers van de Slophoosweg B 144 gingen met zes personen naar J. Timmermans in Liempde. Gerardus was landbouwer en caféhouder. Op zijn huis kwamen verschillende granaten terecht. Biljart, buffet, bierinstallatie, glaswerk, tafeltjes, stoelen, klok enz. het werd allemaal vernield.

Weduwe Johanna Gabriëls Huijbers op B 161, vertrok met drie personen naar C. Boeren, Boxtel. Haar man werd op 27 september door granaatscherven gedood.

Jan Roche op B 88, verbleef met tien personen in Boxtel: twee dagen op ‘La Salle’, 22 dagen in ‘Duinendaal’ en twee dagen op ‘Huize Stapelen’.

Maria Johanna Maria van Houtum, weduwe van Arnoldus Roche van de Schootsedijk 44 toen B 82, vertrok met Magaretha en Harry naar A. van Houtum in Gemonde F 8.

Lees ook het verhaal over de gebroeders Vervoort.

Foto’s: Mark Scheepens, Jo van der Kaaij
Bron: BHIC, Gemeentebestuur Sint-Oedenrode, 1934-1969 toegang 7635.

Reacties (19)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 28 oktober 2019 om 19:13
Dat omschrijf je heel treffend, Willie, die grote, trieste uittocht van vaders, moeders en hun jonge kinderen. Wat een aantal ook, meer dan 800! Ook schrijnend om terug te keren en je vertrouwde omgeving zo in puin aan te treffen.

En erg mooie bijdrage, veel dank!
Peter van de Laar zei op 30 oktober 2019 om 10:51
Dat het dreigement van de Duitsers serieus was, ondervonden drie jongemannen.
Adrianus van de Wetering uit Sint-Oedenrode duikt samen met dorpsgenoot Wilhelmus Verhoeven tegen het einde van de Duitse bezetting onder op Kasteren, een buurtschap van Liempde nabij Olland. Samen met een derde onderduiker, Theodorus van der Hulst uit Venray, proberen ze op 14 oktober 1944 de Duitse linie ten zuiden van Olland over te steken om naar het inmiddels bevrijde Sint-Oedenrode terug te keren. Ze worden onderweg echter door de Duitsers langs de Dommel, waar de linie dan ligt, opgemerkt en ter plekke doodgeschoten. Adrianus is 24 jaar geworden en heeft net als zijn twee metgezellen geen aanwijsbaar graf. (bron: Brabantse gesneuvelden).
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 31 oktober 2019 om 14:41
Dank voor deze indrukwekkende reactie, Peter, goed dat je hier vermeldt. Voor alle duidelijkheid een linkje naar Adrianus van de Wetering op de site Brabantse gesneuvelden:

https://brabantsegesneuvelden.nl/persoon/adrianus-van-de-wetering-sint-oedenrode-1920

En ik maak meteen gebruik van de gelegenheid om deze vraag te stellen: mocht iemand een foto van Adrianus hebben, dan zouden wij die erg graag willen toevoegen. Bij voorbaat dank.
Willie Damen van de Mosselaer zei op 3 november 2019 om 11:28
Datum van aanmelding en registratie ten gemeente huize als oorlogsslachtoffer november 1944.
Henricus Verhoeven geboren 22 mei 1884 wonende B 106 Pastoor Smitsstraat 52. Inkomsten fl. 30, - per week ‘Waterschap ‘De Dommel’ Boxtel.
Echtgenoot van Barbara M. van der Leest geboren 24 augustus 1891, vijf kinderen: Christina 1923, Henrica 1928 uitwonend, Theodorus 1931, Cornelus 1935, Martina 1927 uitwonend. Dochter Henrica dienstbode bij ’t Hol met kost en inwoning. Verdiensten twintig gulden per maand. Martina dienstbode bij van de Sluis Eindhoven met kost en inwoning. Verdiensten 40 gulden per maand.
Hendrikus Josephus Verhoeven geboren 21 november 1919. Hendrikus is naar Duitsland vetrokken 10 maart 1942. Hij is hiervan niet teruggekeerd. Het bericht van overlijden hebben zij ontvangen via het Rode Kruis. Het overlijden had plaats op 8 november 1944 in Wilhelm Ostwaldstrasse Siegsburg? De gemeente Sint-Oedenrode heeft hem nog niet als overleden afgeschreven.
Beroep was landarbeider, werkzaam bij H. Korsten landbouwer Hoofdstraat Schijndel verdiende fl. 230, - per jaar met kost en inwoning.
Slachtoffers: Wilhelmus Verhoeven geboren 6 september 1926 overleden 15 oktober 1944. Door Duitsers tijdens evacuatie neergeschoten. Beroep was inpakker bij Bata Best fl. 16, - per week.
Sint-Oedenrode 7 juni 1946. Bijlage aanvraagformulier betreffende H. Verhoeven wonende Olland B 106
Bijlage: 7 juni 1946 Gezin bestaat uit: man vrouw en 5 kinderen. Zij verloren door den oorlog twee zoons, die als zij nog in leven waren 20 en 26 jaar oud zouden zijn. Het is een arbeidersgezin, en de inkomsten zijn niet erg groot. Zij hebben zich echter tot heden wel kunnen redden, maar nu de oudste zoon ook nog in dienst moest, zijn hun inkomsten weer heel wat ingekrompen. Zij vragen nu of het mogelijk zou zijn dat zij enige uitkering zouden kunnen krijgen voor het feit dat zij twee jongens door den oorlog verloren zijn, die toch zeker op dit moment als zij nog in leven waren, een mooi weekgeld zouden verdienen. Ik heb hen geregistreerd en als ’t enigszins mogelijk is, zou mijn inziens een uitkering moeten volgen.
Sociaal werkster N. Muller Sint-Oedenrode.
Beslissing District-bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers Uitkering fl. 16,50 per week vanaf 17 juni 1946. Deze uitkering is niet goedgekeurd, daar voor oudste zoon Willen in militaire dienst is, kostwinning vergoeding moet worden aangevraagd.
Nacontrole: Voor de oudste zoon welke in militaire dienst is moet kostwinnersvergoeding worden aangevraagd.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 4 november 2019 om 09:44
Een prachtige en tegelijk heel aangrijpende aanvulling, Willie. Achter ieder berichtje gaan weer zoveel indrukwekkende verhalen schuil!
Edwin van Lieshout zei op 16 april 2020 om 19:47
mijn moeder woonde in die tijd ook in Olland. Zijn hiervan nog complete lijsten beschikbaar?
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 19 april 2020 om 20:21
Hallo Edwin, bedankt voor je vraag. Bedoel je adreslijsten of meer specifiek van oorlogsslachtoffers? En over welke periode heb je het (ongeveer)?
Willie Damen van de Mosselaer zei op 20 april 2020 om 07:48
Edwin bij de evacuatie van mensen uit Olland staat een G. van Eck en J. Kunen,
en nog meer namen. Ik denk dat hun kinderen zijn.
Zij woonde op B 110 en zijn naar Gemonde geëvacueerd.
henny hurkens zei op 17 mei 2020 om 18:28
Hallo Marilou,
De vader en moeder plus 2 kinderen van mijn vrouw zijn vanuit Olland ook moeten evacueren . Zou jij eens willen checken of zij ook in het "schift" staan. Gerardus Vervoort en Grarda van Eck met hun kinderen Henk en Jan.
Ps ik denk overigens omdat zij toen inwoonden dat vader en moeder er ook in moeten staan evenals de broer van vader, Mies
alvast dank
Willie Damen van de Mosselaer zei op 17 mei 2020 om 19:13
Onderstaande personen heb ik gevonden.
Weduwe Vervoort wonende B 93 geëvacueerd nam Boxtel Huize de la Salle van 9 oktober t/m 25 oktober.
G. van Eck of Heck, J. Kunen en Martinus, Catharina, Wilhelmus, Johannes, Hendrikus, Christianus, Helena, Bernardus, Henrica wonende B 110 Olland. Zij gaan naar H. van Esch Gemonde Kerkstraat van 7 oktober t/m 23 oktober.
Lambertus Vervoort landouwer en Johanna van der Meijden Hendrik A. Vervoort, Adr. H. Vervoort, Mar. Vervoort, Johanna Vervoort, Petronella Vervoort en Johanna Vervoort Wonende B 75 Olland. Gaan van 3 oktober t/m 25 oktober naar Klooster Duinendaal en van 16 oktober t/m 25 oktober naar Klooster Stapelen.
Lambertus Heesakkers en Maria Vervoort met Lambertha, Anna, Maria, Manda, Wilhelmus, Johannis, Harrie, en Adrianus wonende B 64, gaan naar Boxtel Duinendaal 20 september t/m 7 oktober en van 5 oktober tot 24 oktober naar Stapelen.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 18 mei 2020 om 11:22
Bedankt voor het speurwerk Willie! En Henny, ik neem aan dat je hiermee wel uit de voeten kunt?

Dank aan beiden voor jullie berichten, en een mooie maandag!
henny hurkens zei op 18 mei 2020 om 15:42
Hallo Willie,
Dat was snel, fijn hoor... Helaas vind ik ze niet terug in je lijst. Zij woonden destijds in Stok.
De hele familie Johannes Vervoort met zijn vrouw Anna van de Wetering. Hun zoon Gerardus met zijn vrouw Grarda van Eck, hun twee kinderen Jan en Henk.
hun andere zoon Marinus (Mies)
Ik weet vrijwel zeker dat ze zijn moeten evacueren naar Boxtel naar een of ander klooster, jammer dat ze niet in jou schriftje staan.
griet henny
Willie Damen van de Mosselaer zei op 18 mei 2020 om 18:38
Dag Henny, ik vind het ook jammer dat ik je niet kom helpen.
De Stok is een mooi stukje Olland.
Vroeger heette dat gebied 'Bodem van Elde'.
Ik zal hier en daar eens informeren of iemand er nog wat van weet.
Wie weet levert dat nog iets op.
Edwin van Lieshout zei op 7 november 2020 om 17:58
Hartelijk dank, Willie... je hebt de gehele familie gevonden, waaronder mijn moeder Helena !
Willie Damen van de Mosselaer zei op 7 november 2020 om 18:10
Daar ben ik blij mee dat ik je hiermee heb geholpen.
Ik hoopte wel dat je dit zou lezen en dat is gebeurd en dan nog zo'n fijne reactie.
Edwin van Lieshout zei op 9 november 2020 om 10:19
is deze lijst misschien in een archief terug te vinden?
Willie Damen van de Mosselaer zei op 9 november 2020 om 11:39
Toegang 7635 inventaris 884
Edwin van Lieshout zei op 9 november 2020 om 15:26
dank je, Willie en Marilou :)

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.