Neergestorte vliegtuigen in Breda 1940-1945

De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).

Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.

In de nacht van 16 op 17 augustus 1941 stortte rond 04.20 langs de weg van Breda naar Zundert een Britse bommenwerper van het type Armstrong Whitley V neer. De RAF voerde die nacht aanvallen uit op Keulen, Düsseldorf en Duisburg. De Z6729 van het 58 Squadron, gevlogen door Sgt. B.A. Hammond had met 72 andere vliegtuigen spoorwegdoelen in Keulen gebombardeerd en was op de terugweg naar Engeland.

Piloot Hammond, co-piloot Sgt. R.D. Wagstaff, navigator Sgt. J.B. Mackerson, radiotelegrafist Sgt. S.E. Davidson en boordschutter Sgt. T.A. Nichols overleefden de crash, maar zij werden allemaal krijgsgevangen gemaakt. Behalve bij deze crash in Breda gingen die nacht nog zeven andere vliegtuigen van deze aanvalsgroep verloren.

Dit was de enige bommenwerper die in Breda is neergestort. Alle andere crashes betroffen jachtvliegtuigen, van Duitse zowel als van geallieerde zijn. De eerste daarvan was op 19 augustus 1943, toen rond 20.30 een Duitse Messerschmitt Bf 109G-4 (werknummer 19373) van het 12./JG 26 neerstortte. De piloot, Lt. W. Grupe, raakte gewond bij de crash.

Een tweede Messerschmitt, een Bf 110G-4 (werknummer 4871) van 3./NJG 1 kwam op 19 november 1943 neer bij wat in de Verliesregisters “Viersprong” wordt genoemd. Welke locatie daarmee precies is aangeduid, is onduidelijk. Mogelijk gaat het om de kruising van de Heusdenhoutseweg/Moleneindstraat en de Tilburgseweg, bekend als "de Viersprong". Ook bestond er een Café De Viersprong gevestigd aan deze kruising op de Tilburgseweg 215 te Breda. Hij was opgestegen van Gilze Rijen en stortte neer omdat de motor in brand was gevlogen. De tweekoppige bemanning heeft het overleefd.

Op 11 september 1944 stortte rond 10.00 uur op de lijn Breda-Dordrecht een Hawker Typhoon IB (MN472) van het 182 Squadron neer, gevlogen door F/O P.J. Spellman. Spellman kon zich ongedeerd weer bij zijn squadron voegen.

Eenzelfde vliegtuig (MP143), maar nu van het 197 Squadron, kwam naar beneden op 21 oktober 1944, neergehaald door Flak. De piloot van dit ongelukstoestel was de Canadees P/O Robert Henry (Bob) Jones. Hijzelf was veilig aan zijn parachute in de buurt van het vliegveld Gilze-Rijen geland.Twee maanden later zou hij echter opnieuw crashen bij Elshout, dan met fatale afloop.

Op 6 december 1944 was het F/O A.C.D. Hines die ’s ochtends om 09.00 met zijn P-51 Mustang II (FR891) van het 2 Squadron neerstortte en op 1 januari 1945 Oblt. Hans Gottfried Meinhof (23) die met zijn Focke Wulf Fw 190A-8 (werknummer 961052) van 4./JG 1 bij de Teteringsedijk neerkwam.De piloot kwam daarbij om het leven en ligt begraven op Ysselsteyn, graf BD-4-90.

Vijf dagen later, op 6 januari 1945, was het de beurt aan F/Lt. Allan Bennetto Stead (24) (RNzAF). Zijn Spitfire LF.IX (PL394) van 193 Squadron maakte een onzachte landing in de buurt van Breda. Ook Stead verloor daarbij het leven; hij ligt begraven op het oorlogskerkhof in Bergen op Zoom, graf 4 A 6.