Neergestorte vliegtuigen in Vinkel 1940-1945

De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).

Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.

Op 7 augustus 1942 stortte in Vinkel een Focke Wulf Fw 190A-3 (werknummer 2213) neer van het IV/JG 1. We weten niet wie de piloot was of wat er van hem terecht is gekomen.

Op 22 en 23 juni 1943, tijdens het hoogtepunt van de Battle of the Ruhr stortten er bij Kaathoven twee geallieerde bommenwerpers neer. De eerste, een Halifax met registratienummer HR735, kwam tegen 02.00 uur neer in het Heeswijkse deel van Vinkel, even ten westen van de Kaathovensedijk. Het andere toestel, opnieuw een Halifax, deze met registratienummer DK141, kwam de volgende nacht om 02.20 uur neer, een paar honderd meter verder, in het Berlicumse deel van Vinkel, ten oosten van de Kaathovensedijk.

Op initiatief van Ad van Zandvoort en Jeff Edwards is in 2013 ter hoogte van Kaathoven 13 een monument voor de gevallenen van beide bommenwerpers geplaatst dat op 22 juni van dat jaar werd onthuld. In 2016 zijn aan het monument foto’s van de gesneuvelde bemanningsleden toegevoegd. (Foto: Ad van Zandvoort, 2013).

Op 16 september 1944 crashte rond 13.45 uur een Spitfire LF.IX, gevlogen door F/O John William Hugh (Jack) McEachern (29). Het toestel (registratienummer MJ912) behoorde tot het 414 (Canadese) Squadron dat op dat moment zijn basis had (vanaf 7 september) in Evere (airstrip B.56) ten noordoosten van Brussel. Van hieruit vlogen de piloten steunmissies voor de luchtlandingen bij Eindhoven en Arnhem in het kader van Market Garden.

De Spitfire is waarschijnlijk geraakt door luchtafweergeschut, want ooggetuigen hebben gezien hoe het vliegtuig laag en langzaam en met een spoor van rook achter zich aan op Heesch afkwam, begeleid door een tweede Spitfire. Op dat moment waren Antonius Ploegmakers en zijn vrouw Geerdina Wonders bezig met aardappels te rooien op hun akker aan de Vinkelsestraat in Munnikens-Vinkel. Het toestel dook recht op Toon Ploegmakers af, die het nog wel op een lopen zette, maar uiteindelijk toch dodelijk werd getroffen door rondvliegende brokstukken van de Spitfire. Toon stierf voor de ogen van zijn vrouw.

Geerdina is die klap niet meer te boven gekomen. Hun enige dochter was toen zes jaar oud en vond tijdelijk onderdak bij familie. Toen haar moeder in 1947 overleed, ging zij als wees naar kostschool. De huidige mevrouw Van Grinsven vertelt dat deze crash de loop van haar leven voorgoed heeft beïnvloed.

Zij maakte ons ook attent op het artikel van J. Thuring in D’n Herd van 1980 over het septembergeweld van 1944, waaraan we hier enige gegevens ontlenen. Jaren later kreeg ze van iemand een stukje metaal, afkomstig van de noodlottige Spitfire, dat ze altijd bewaard heeft (zie foto).

Ook de piloot, John William Hugh McEachern, kwam om bij de crash van zijn Spitfire. Hij ligt begraven op het r.k. kerkhof van Heesch (graf 19). Hij was getrouwd en had in februari 1944 net een dochtertje gekregen.

Op 4 mei 2022 onthulde Heemkundekring Vinckel een monument ter nagedachtenis aan John McEachern en Toon Ploegmakers. Ad van Zantvoort stuurde ons er foto's van, waarvor dank, Ad!

Mochten er nog mensen zijn in Vinkel die meer weten van deze of andere crashes en die kennis met ons willen delen, dan zijn zij hierbij van harte uitgenodigd.