Ónze Sneeuwschans

Skischans is nu een vertrouwd woord, m'n oudere broer, een 'bedenker', bouwde in de veertiger jaren achter het huis een 'sneeuwschans'. Het startpunt opgebouwd met een partij rijbossen (bussels takken, stookhout voor de fornuisketel) tot zo’n 1½ meter hoog en aangestampt met sneeuw. (Als kind vonden we dat héél hoog.) Voor het talud werden kruiwagens sneeuw aangevoerd, waarna aangedrukt tot 10 -15 meter lengte en daarna de afdaling met de gieter besproeid hemelwater dat snel bevroor.

Het eindpunt, vanuit ‘Den Hofpad’ gezien was het iets van niks wat lengte en hoogte betrof, met op de achtergrond de 35 meter hoge fabrieksschoorsteen van de Zuivelfabriek.

Hetzelfde viel me afgelopen week op Verlengde Noordkade 4 in Veghel, met enkele dagen eerder gevallen witte vlokken was een sneeuwschans gebouwd door twee taluds aan elkaar te koppelen uit een eerdere bestemming. Uiteindelijk was de constructie zo ongeveer 6 meter hoog en 4,80 meter breed, groter dan bij ons thuis. Van beneden uit gezien op het eindpunt hetzelfde beeld als thuis, hier de 35 meters hoge (fraaie kasteelachtige) betonnen silo’s van de CAV met een heldere blauwe lucht. Én zag zo’n bemande afdaling met een snowboard; wat een snelheid, voor vaartvermindering was de baan voorzien van ‘sneeuwheuvels.’

Een oudere broer groeide op in buurtschap Vijfhuis en bezocht met buurtgenoten in de veertiger jaren Bedafse ‘sneeuwbergen’. Ze maakten met tweeën tegelijk een afdaling in een gebruikte houten meter lange verpakkingskist voor koeienvoerbrokken.

Met onze jarige zus eindigenden we, woensdagmiddag 25 februari 1948 bij -6˚ slibberend over sloten, bij de vis- en zwemplas van SVD met heldere winterzon, waarop volop werd geschaatst en geslibberd. En winter 1954 schaatste vader, drieënzestig jaar oud, op het onder water gezet Marktplein met 32 cm lange Friese Poolster doorlopers.

Melkrijders, dagelijks op weg met paard, waren voorbereid voor dergelijke situaties door het trekdier met ingedraaide karpoenen in de hoefijzers ‘scherp te zetten.’ Zij baanden ‘s morgens vroeg met het paard vanuit buurtschappen Weeg, Kooldert en Kattenhool naar de Maasstraat een begaan- en berijdbaar pad naar de zuivelfabriek. Gebruikmakend van een slee met aan de voorzijde een spitse neus of er werd een halfijzeren ton rechtopstaande gebruikt, als gewicht bemand met een paar warm aangeklede kinderen.

Een steen vlak over water te gooien geeft mooie effecten, ik probeerde het over het ijs in de haven, het geeft het een scherp klinkend geluid, even zoeken naar een ijsbrok. Ook zag ik een filmpje over zeepbellen blazen bij -5˚, door het eindstuk van het gevulde rietje op een ijsvlak te plaatsen groeit de doorzichtige bol met ijskristallen.

Naast de Corona beleven we ook een IJstijdperk en ik bezocht gister nogmaals de ‘attractie’ en ontdekte diverse soorten door kinderen gebruikte ‘sleetjes’, die natuurlijk ook bij wintersport vakanties in trek zijn. In de tachtiger jaren zaten in het bagagepakket van sneeuwvakanties bij jonge gezinnen autobinnenbanden waarmee zij de heling afgleden.