Op oorlogspad naar Rusland

Via NGV deze mededeling: Tweehonderd jaar na de dood van de keizer op Sint-Helena zijn door vrijwilligers meer dan 1 miljoen soldaten van Napoleon geïndexeerd!
Elk record van een soldaat bevat de volgende informatie: militair rolnummer, achternaam, voornamen, namen van ouders, geboortedatum en -plaats, inclusief het Franse departement, de data van de militaire eenheid en een link naar de originele afbeelding gescand en gehost door het Franse Ministère des Armées. Elk record heeft ook de gebruikersnaam van de vrijwillige transcribent en het index-ID-rangnummer in de Geneanet-database. Deze informatie – namen, namen van ouders, geboorteplaatsen en data – is een goudmijn voor genealogen. Er is verdere informatie beschikbaar in de registerafbeelding, zoals de inschrijvings- en kwijtingsdatums en de lijst met campagnes die kunnen worden gekoppeld aan historische bronnen over de betreffende eenheid.
Van 1802 tot 1815 ontving Napoleon ongeveer 2 miljoen soldaten voor zijn Grand Armée die Kriskras door Europa trok en deelnam aan een aantal legendarische veldslagen: Austerlitz (1805), Jena-Auerstedt (1806), Friedland (1807), Somosierra (1808), Wagram (1809), Borodino (1812) en natuurlijk Waterloo (1815), om er maar een paar te noemen. Deze strijders, vrijwilligers en dienstplichtigen, waren veelal Fransen. Maar maar liefst 200.000 van hen kwamen uit andere Europese landen: België, Italië, het huidige Duitsland, Nederland, Polen en elders. Na de Revolutie werd het “registre matricule” of militaire rolregister door elke legereenheid bijgehouden met een kopie voor de minister van Oorlog. Elke soldaat kreeg een nummer toegewezen (alleen uniek voor die militaire eenheid, dus verschillend van de unieke dienstnummers van vandaag) en het register is een schat aan informatie: geboortedatum en -plaats, namen van ouders, fysieke beschrijving, datum ingeschreven, lijst met campagnes, verwondingen, decoraties en datum en oorzaak van vertrek – en letsel of overlijden. De registers werden daarna nog jaren gebruikt voor pensioenen of als bewijs van militaire dienst. Het Franse Ministère des Armées scande deze afbeeldingen uit 1.191 registers – die ongeveer 38% van alle soldaten van Napoleon vertegenwoordigen – en publiceerde ze eind 2013 online. [De inventaris, in het Frans, van de originele documenten is hier te vinden.] Het vinden van het record van een soldaat in de beelden was echter bijna onmogelijk als je de eenheid en het tijdsbestek niet al kende. Franse indexeerders zijn in staat om veel obsolete plaatsnamen correct te identificeren. Het Ministère des Armées publiceerde in 2019 een tweede reeks registers; uiteindelijk zullen alle overgebleven registers online zijn.
https://en.geneanet.org/fonds/search-event/76/napoleon-s-soldiers.
https://en.geneanet.org/collaborative-indexes/view/38900/684671 en
https://en.geneanet.org/fonds/search-event/76/napoleon-s-soldiers
Military Roll Number 4761
Last Name ERMERS
First Name Jean Aents
Father's First Name Henri
Mother's First Name Wilhelmine
Mother's Last Name TEUNISSEN
Place of Birth Saint-Hubert (canton de Grave)
Department of Birth Bouches-du-Rhin (Pays-Bas)
Date of Birth 3 octobre 1790
Number/Source SHD/GR 21 YC 875
Note 125e régiment d'infanterie de ligne, 22 septembre 1810-31 mai 1812 (matricules 3 001 à 4 800)
Page 299
URL View the document
Transcriber abrugeat93
Index number 684674
Beroep Laboureur. Jaar van inschrijving 1810. Soldaat 16.4.1812. Notitie over 2e reg. Dd. 1.11.1812. Lengte 160 m.. Signalement visage plein; front haut; yeux brun; nez ordinaire, bouche moyenne; menton rond; cheveux bruns; sourcils coloré; marques particulières geen.

Wat een enorme schat aan informatie, Jan! Hartelijk dank voor deze uitgebreide geschiedenis én wat mooi dat je Johannes Ermers tegen bent gekomen in deze waardevolle indexen. Heel bijzonder dat we hier meer over hem kunnen lezen. Blijft natuurlijk alleen nog de vraag open staan waar en wanneer hij is gesneuveld (al zullen we daar waarschijnlijk nooit achter komen).

De stamboekgegevens van Johannes Ermers bieden nog meer informatie. Een notitie vermeldt dat hij op 1-11-1812 is overgeplaatst naar het 2e Régiment de la Méditerranée (nadien het 133e Régiment d'infanterie de Ligne genoemd). De 1e november was de registratiedatum, de daadwerkelijke overplaatsing had waarschijnlijk al maanden eerder plaatsgevonden (zie hierover B.J.J. Krijbolder, Met de dood op de hielen, p.23)
Het 2e Régiment de la Méditerranée was geen gewoon legeronderdeel, maar een strafregiment. Dit regiment bestond vooral uit dienstweigeraars. Waarom Ermers daar naar overgeplaatst is, vermeldt het stamboek helaas niet.
Het regiment van Ermers was op 14-16 november 1812 betrokken bij de slag bij Wolkowisk. Aangezien na 30 oktober geen teken van leven meer vernomen is van Johannes Ermers en hij als voltigeur in een strafregiment in de voorste linies gevochten zal hebben, vermoedt B.J.J. Krijbolder dat Ermers bij die slag is omgekomen ('Met de dood op de hielen' p.25).

Bronnen:
Stamboek Johannes Ermers
https://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/ark:/40699/e0052a8e3684f4f6/52a8e36d1da4b
B.J.J.Krijbolder, Met de dood op de hielen, 's-Gravenhage 2020
https://docplayer.nl/183884104-Met-de-dood-op-de-hielen.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wolkowisk

Mooi zo, Antoon !

Het stamboek van het 2e régiment de la Méditerranée geeft geen uitsluitsel over het lot van Johannes Ermers. Wel wordt hieruit duidelijk dat Ermers vanaf 5-7-1812 was ingedeeld bij het 1e bataillon, 6e compagnie van het 2e régiment de la Méditerranée. Dat geldt ook voor Derk Reuskens uit Neerbosch (Nijmegen). Hij is op dezelfde datum als Johannes Ermers overgeplaatst van het 125e régiment d'infanterie de ligne naar het 2e régiment de la Méditerranée.
Deze Derk Reuskens wordt genoemd in één van de brieven van Ermers: '... ik heb geen kennissen meer bij mij, als den geenen daar ik met uijt den bos ben gegaan, eenen uijt neerbos derk ruskens, (...), en wij zijn als broeders bij malkaar, en nu zijn wij alle beij in Mens geworden voltisuurs, en daar liggen wij ingekwartiert ....'
http://4.bp.blogspot.com/-OOsll8i3FLM/VLfLeciTtUI/AAAAAAAAGEk/59wHBWa-61A/s1600/Brief%2B2%2Bzware%2Btocht.jpg

Bronnen:
Stamboekinschrijving Johannes Ermers, 2e régiment de la Méditerranée, 27 juin 1812-17 novembre 1812 , 21 YC 912
https://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/ark:/40699/e0052b33944cd28e/52b339470dd75
Lisette Kuijper, 'Een dal der traanen'
http://www.brabantbekijken.nl/2015/01/een-dal-der-traanen.html

Rectificatie: Het citaat van Ermers komt uit deze brief:
http://2.bp.blogspot.com/-vJCn9-4FL3w/VLfL5GExLqI/AAAAAAAAGEs/PdhBimz4xWg/s1600/Brief%2B2%2Bmakkers.jpg

Hartelijk dank voor deze waardevolle aanvullingen, Antoon! Het verhaal wordt steeds interessanter en roept natuurlijk, zoals altijd, nog meer vragen op ;) Heel opmerkelijk dat Johannes terecht is gekomen in een soort strafregiment. Jammer dat de reden hiervan niet bekend is...

Dankzij deze bronnen en het verhaal van Krijbolder weten we nu wel wat meer over het lot van Johannes en kunnen we (uiteraard met de nodige voorzichtigheid) aannemen dat hij waarschijnlijk in Wolkowisk is gesneuveld. Nogmaals dank voor je bijdrage, Antoon!

In mijn onderzoek naar soldaten uit het kanton Waalwijk kom ik nog drie mannen tegen die in dezelfde drie regimenten hebben moeten dienen. en waarvan na de Franse Tijd geen mededelingen meer zijn gevonden.
Dat zijn: Piet van Dortmond uit Sprang, Petrus de Bo(d)t uit Raamsdonk en Jan Kluppel uit Waalwijk.
Ook voor hen kunnen we stellen dat ze tijdens de gevechten waarbij het 133e regiment infanterie van linie betrokken raakte, gesneuveld zijn.

Met dank voor je reactie, Bart, wat fijn dat je hier hun namen noemt:
Piet van Dortmond uit Sprang, Petrus de Bo(d)t uit Raamsdonk en Jan Kluppel uit Waalwijk.

Zijn er andere conclusies of gevolgtrekkingen uit je onderzoek naar voren gekomen die je hebben verrast of verbaasd?

Met dank voor je reactie, Bart, wat fijn dat je hier hun namen noemt:
Piet van Dortmond uit Sprang, Petrus de Bo(d)t uit Raamsdonk en Jan Kluppel uit Waalwijk.

Zijn er andere conclusies of gevolgtrekkingen uit je onderzoek naar voren gekomen die je hebben verrast of verbaasd?

Ik heb bij deze drie jongens geen aanwijzingen gevonden dat ze ergens voor gestraft werden. Ik heb gezocht inde overzichten van deserteurs. Ook bij de stamboekinschrijvingen staan geen vermeldingen van straf.
Toch kwamen ze vanaf het 125e regiment van linie bij het 2e regiment Mediterannee. En dat was oorspronkelijk een strafregiment. De gegevens die staan in het stamboek van het 133e regiment, het regiment waar ze uiteindelijk in terecht kwamen, zijn helemaal gelijk aan wat er staat geschreven bij het 2e regiment Mediterannee. Bij deze laatste twee inschrijvingen staat ook niets over een straf. Waarschijnlijk zijn ze gewoon overgeplaatst naar een ander regiment, iets wat in die periode heel veel voorkwam.

Helemaal duidelijk hoor, Bart. Dat klinkt als een intensief maar interessant onderzoek.
Bedankt voor het delen!