Zonder voorafgaande oorlogsverklaring begon op 10 mei 1940 de aanval op Nederland door de Duitsers. In Rooi hadden Nederlandse militairen als voorzorgsmaatregel de Hambrug van een zware springlading voorzien. Zodra de vijand in aantocht was, kon men de brug laten springen zodat de opmars in ieder geval gehinderd kon worden.
Hambrug met verwoeste huizen
Zaterdagmorgen 11 mei deed een officier aanzegging aan de bewoners van de huizen in de omgeving van de brug, dat zij hun huizen voor 12 uur moesten verlaten, omdat in de loop van de namiddag de brug opgeblazen zou worden. Inderdaad, in de namiddag werd de brug opgeblazen waarbij de huizen zwaar werden beschadigd.
Klik op de lijst voor een vergroting
Situatie Tweede Wereldoorlog
De huisjes stonden, komende van de Hambrug richting het centrum, aan de linkerzijde van de straat. De nummers A 59 en A 60 werden gehuurd door slager Martinus Kluijtmans, hij woonde daar met zijn vrouw Petronella van Kaathoven en zijn kinderen. Johannes Poos was de huurder van nummer A 61. Hij woonde er met zijn vrouw Dina van den Berk, inwonenden waren zijn broer Sebastiaan en familieleden. Johannes en Sebastiaan waren beiden molenaar op de Borchmolen. Op nummer A 62 woonden Antonius van Rooij met zijn broer Petrus, beiden landbouwers. Het laatste huis was A 63. Dat werd bewoond en gehuurd door schilder Petrus Johannes Wapstra en zijn huisvrouw Antonia van Rooij. Hij en zijn gezin sloten de rij van de in 1940 van de verwoeste huizen.
Anna Schindler met twee logés voor de watermolen, met rechts molenaar Johannes Poos en zoon Wim.
Het duurde tot 6 maart 1941 voordat het besluit werd genomen tot aanbesteding van de sloop van de verwoeste woningen. Pas op 12 september van dat jaar werd het puin weggehaald. Twee maanden later werden er plannen gemaakt voor de bouw van acht bescheiden arbeidswoningen. Pas in 1943 werden ze gebouwd in de Heilige Geeststraat (nu de Mater Lemmensstraat). Twee van de acht huizen staan er nog, als herinnering aan de Tweede Wereldoorlog.
Situatie 1880
De verwoeste huisjes werden rond 1880 gebouwd in opdracht van Gerardus Wijnen, tabakshandelaar. Toen de woningen door het oorlogsgeweld 1940 werden vernield waren ze in eigendom van Johanna van Laack, echtgenote van Hendricus van der Hagen. Zowel Gerardus als Johanna waren bewoners en eigenaars van ‘Huize De Kolk’.
Echtpaar Henricus van der Hagen en Johanna van Laack
In 1880 was Adriaan van de Laar een van de eersten die daar kwam wonen. Hij vestigde zich als huurder op perceel G 1312 en runde er samen met zijn vrouw Maria Zating, die mutsenmaakster was, een winkel en café met de toepasselijke naam ‘Kolkzicht’.
Bronnen
Boley in Heemschild (1995) afl. 1 en 2, p. 4-10 BHIC, Gemeentebestuur Sint-Oedenrode, 1934-1969 toegang 7635 BHIC, Notariële akten Sint-Oedenrode, 1642-1935, toegang 7637 BHIC, Gemeentelijk Kadaster Sint-Oedenrode, 1832-1971
Marilou Nillesen
bhiczei op 14 maart 2020 om 19:15
Een begrijpelijke maar rigoureuze maatregel, Willie. Wat mooi dat je zo in woord en beeld laat zien wie daar door getroffen werd, en wat de historie van de huisjes was.
Leerzame bijdrage, dank je wel daarvoor!
Willie Damen van de Mosselaer
zei op 22 maart 2020 om 14:31
Uit de archieven:
8 september 1941 Aan den Heer Contactcommissaris voor den Wederopbouw in Noord-Brabant
Postelstraat 50 ’s-Hertogenbosch.
In antwoord op U schrijven deel ik U mede de wijze waarop in deze Gemeente de huisvesting van de door onteigende getroffen personen geregeld is:
1 M. Kluijtmans van A 50 en 60 naar A 146. Woont in een oud kantoor en slaapgelegenheid boven op de zolder van een pakhuis. De bewoning van dit gezin voldoet niet geheel en al aan eventueel te stellen eisen.
2 J. C. Poos van A 61 naar A 251. Bewoont een gedeelte van het woonhuis van kasteel ‘Henkenshage’. Dit is niet geheel en al in orde te beschouwen.
3 A. van Rooij van A 62 naar A 36. Is in orde.
4 P. Wapstra van A 63 naar A 70. Is in orde
5 Kinderen Wapstra van A 64 naar A 148 Is in orde.
6 A. Hermes van A 474 naar A 65. Is in orde.
7 M. Rovers A 557 (De Verwe) Nieuw opgebouwd. Is in orde.
8 Verder werd bij het begin van den oorlog alsnog door brand vernield een woonhuis met café, ‘Koeverings Welvaren’ toebehorende aan H. Dortmans E 108.
Dit pand is nog niet opgebouwd. De bewoners wonen in een kippenhok, dat voor woonhuis is ingericht. Het is mij niet bekend of het hier een geval van oorlogsschade, defensieschade, ongeluk of anderszins betreft. De bewoning is niet in orde.
Gaarne vernam ik omtrent dit punt van nummer 8 enige opheldering, ten einde eventueel de bewoners te kunnen helpen.
De Burgemeester van Sint-Oedenrode Jonkheer H. l. J. M. Rijckevorsel van Kessel.
Jurgen Swinkels
zei op 7 april 2020 om 08:20
Dag Willie,
Op de lijst boven aan dit verhaal staat een Van Aken. Weet jij waar die woonde en wat zijn beroep was? Was die toevallig huisarts of dierenarts?
Willie Damen van de Mosselaer
zei op 7 april 2020 om 11:15
Jurgen, ik heb je een mail gestuurd.
Norah
zei op 7 april 2020 om 11:19
Ontdekte net mevrouw Maussen-van Laack op de lijst.
De familie Maussen bezat jarenlang een groot warenhuis in Wyck/Maastricht, klopt ook met haar adres.
Willie Damen van de Mosselaer
zei op 7 april 2020 om 18:16
Norah, wat een leuke reactie en aanvulling
Norah
zei op 7 april 2020 om 19:49
Nou Willie, graag gedaan hoor. Ik lees altijd je kronieken met heel veel plezier!
Warenhuis Maussen kan ik me nog goed voor de geest halen, allemaal nostalgie;)
Mvg.
