Enige tijd geleden deed Waterschap Rivierenland een oproep aan haar inwoners om zich aan te melden voor het dijkleger. Een dijkleger? Ja, want in Noord-Brabant lopen genoeg rivieren die met hoog water een dreiging vormen voor de omringende bewoners en natuur. Het dijkleger van Rivierenland bestaat uit maar liefst 300 personen die tijdens erg hoogwater dag én nacht paraat staan om de dijken te controleren.
Ook de dijkbewaking heeft een geschiedenis. En natuurlijk valt daarover iets te vinden in de archieven van het BHIC! Omstreeks 1751 waren er namelijk problemen met de dijkbewaking in Oijen. Juist toen er mankracht nodig was op de Zeedijk, kwamen enkele Oijenaren niet opdagen voor de oproep. Op bevel van de heer van Oijen werd op 26 oktober een dagvaarding opgetekend van deze mannen, want zij waren “weygerigh en onwilligh” om het dorp te beschermen. Oijen lag en ligt immers in een maasbocht en is daarom omgeven door de rivier.
De acht weigeraars werden dan ook ontboden om binnen 24 uur een som van fl.1,- te betalen aan de stadhouder ter compensatie voor hun nalatigheid. Dat zal ze leren! Het dijkbeschermingsbeleid uit de 18e eeuw is in de loop der jaren behoorlijk veranderd: heden ten dage vraagt een waterschap of mensen zich vrijwillig in willen zetten voor dijkpatrouilles. Maar vroeger werd ook aandacht besteed hoe dorpen en steden zich konden verdedigen tegen overstromingen. Bijvoorbeeld werd door Waterschap ’s-Lands van Ravenstein nauwkeurig bijgehouden wanneer actie ondernomen moest worden. Besluiten, correspondentie en verzoeken werden opgetekend in een statenlijst.
Op 22 november 1833 werd bijvoorbeeld besloten tot “aanschrijving aan het Dijk en polderbestuur S lands Ravenstein, om de drie nog gebrekkige gedeelten in de wetering, in voldoenden toestand te brengen.” De lijst is ruim gevuld met zulke besluiten waaruit blijkt dat waterbeheersing een belangrijk agendapunt was voor dorps- en waterschapsbesturen. Het mooie aan dit soort stukken is de link die je kunt leggen tussen de historische en hedendaagse relevantie van waterbeheersing. Leer van de veroordeelde Oijenaren en help mee om ons mooie landschap te beschermen.
