skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Sociale en asociale krakers

Erni de Beer
vertelde op 28 februari 2010
bijgewerkt op 20 juli 2022
De groep jongeren waar ik mee optrok in mijn geboorteplaats Asten, hadden een pand gekraakt ten tijde dat ik het ouderlijk huis wilde verlaten. Ik was pas zestien en wilde de wijde wereld in. Het veilige thuis en de in mijn ogen bekrompen leefstijl van het dorp beknelden mij.

Met mijn spullen naar Tivoli

Onverwachts ben ik vertrokken en automatisch landde ik in het krakerswereldje. Ik ben met een vriend mee naar Eindhoven gegaan, maar dat was in een studentenhuis. Die vonden het wel riskant om een zestienjarige in huis te hebben die van huis was weggelopen. Om zichzelf veilig te stellen hebben ze me met mijn spullen naar Tivoli gebracht. In deze wijk werd veel gekraakt omdat de woningbouw de bewoners wilde dwingen om, middels leegstand, in te stemmen met de renovatie. Met als gevolg iets van 30 kraakpanden. Ik werd bij twee meiden uit Asten, die daar een kraakpand hadden, afgezet. En van daaruit heb ik mijn weg verder gezocht in de kraakwereld.

Mijn ouders waren uiteraard niet blij met mijn vertrek en al helemaal niet met het feit dat ik in een kraakpand zat. Gelukkig hadden zij wel de mentaliteit dat contact houden belangrijk is. Bovendien kon ik bij hen één keer per week een gedeelte kinderbijslag ophalen om van te leven. Op het moment van weglopen studeerde ik in Eindhoven. Het leven op school en de realiteit in het krakerswereldje waren al heel snel niet te rijmen. Op school leerde ik over TBR-patiënten en zelf woonde ik ondertussen met een voortvluchtige samen. Al snel daarna zat ik in een uitkering, die kon je in die tijd nog krijgen zo jong. Werk was er niet echt, maar stond ook niet in de mindset van de krakers.

Onveilige omgeving

Veel van de krakers studeerden aan de Sociale Academie, dat waren de sociale krakers met vegetarische eetgroepen en een visie op het kraken ten aanzien van het woonbeleid. Ik woonde bij een aanzienlijk oudere kraker uit dat sociale circuit, maar zat altijd bij de 'asociale krakers' die 's-nachts leefden en veel drugs gebruikten. Ik leefde dus tussen beide groepen in. Het was een onveilige omgeving en ik klampte me maar wat vast aan de veilige figuren die er tussen zaten. Er was echt niemand die een mening had over mijn leeftijd en hoe onbeschermd ik daar rondliep. Zelfs de medewerkers van het JAC (Jongeren Advies Centrum) hadden er geen oog voor. Ik kende wel een aantal mensen in mijn woongroep, waaronder de twee meiden uit Asten. Later kwamen er nog twee bij uit dezelfde plaats. Via hen heb ik Mart de Corte leren kennen, die al snel voor mij ook een reddingsboei was. Het feit dat hij uit mijn oorspronkelijke omgeving kwam, schepte ook een band.

Eén keer per week was er vergadering onder de krakers, daar kwamen ook wel de asociale krakers op af. Het geheel had een grote aanzuigende werking op principiële mensen, maar ook de gewone daklozen, verslaafden, criminelen, prostituees et cetera. Niet zelden waren de verslaafde criminele jongeren uit goede families uit Valkenswaard afkomstig. Op de vergadering heb ik heel dapper aangegeven dat ik een pand nodig had omdat ik niet echt welkom was bij de twee dames waar ik soort van gedropt was. Ik wilde zelf een pand kraken. Daarop had een Amsterdamse kraker, die door de week in Eindhoven gekraakt woonde in verband met een opleiding daar, mij uitgenodigd om bij hem en de oudere man te komen wonen. Misschien is dat ook wel mijn redding geweest. Het heeft me wel beschermd.

Verder had ik echt niet geweten waar ik hulp zou moeten vragen. Ik kwam wel op het JAC, maar het kwam ook niet bij mij op om daar een hulpvraag neer te leggen. Ik beschouwde mijzelf gewoon als volwassen.

Geen woning, geen kroning: kraak op de Vestdijk

Om aan een pand te komen werd overlegd met de krakersbond of losstaande groepen. Er werd een pand gezocht dat leegstond, er werd een kraak gepland en gekeken of er nog een wateraansluiting en (intacte) wc was. Op het laatst sloten ze in Tivoli het water af en sloegen ze de wc-pot kapot om kraken tegen te gaan. Inmiddels hadden de buurtbewoners ook wel genoeg van de krakers, omdat die echt overlast veroorzaakten en zich totaal niet aan de heersende waarden en normen hielden. Mensen zaten in hun nakie buiten te ontbijten, 's-nachts vlogen de deuren op het kampvuur en werd er veel drugs gebruikt, waardoor de politie ook nog wel eens kwam kijken.

Later hebben we vanuit de krakersbond en de Tivoli-club de kraak op de Vestdijk gepland. Ik was niet actief maar liep altijd gewoon mee. Zo is er in Tivoli eens een ludieke actie geweest dat we de leegstandsambtenaar van de gemeente, tijdens een bezoek aan de krakers, niet lieten gaan. Dit moest een gijzeling voorstellen. Dit was niet grimmig of zo, maar meer een statement. Daar waren we in deze tijd niet zonder straf vanaf gekomen denk ik. Er heeft nog een artikel over in de Nieuwe Revu gestaan. Ik denk dat het rond de tijd van de kroning is geweest.


 De Vestdijk in Eindhoven, 1975 (Foto: Aerophoto-schiphol, bron: collectie BHIC, nr. 1220-001634)

Grote verloedering

Al snel bleek wie er vast ging wonen in het pand aan de Vestdijk en ontstond de oude indeling. Ook hier waren weer de sociale krakers te vinden. Maar hoe hoger je op de verdiepingen kwam, hoe asocialer en gevaarlijker de sfeer werd. Het werd een grote verloedering. Er waren verkrachtingen, schietpartijen en noem maar op. In de begintijd gingen we nog grote schilderacties voeren in de stad. Dat deden we ook samen met de Rocking Rebels. Aanvankelijk waren zij een bedreiging en was er angst voor knokpartijen, maar door bemiddeling hebben we de Rebels in de samenwerking gekregen en hen opgenaaid om het politiebureau of politieauto's te bekladden.

Ik ben onder veel straf uitgekomen omdat ik minderjarig was. Ik ben namelijk opgepakt met een groepje na een hele nacht kladden en werd op mijn sokken naar huis gestuurd. Mijn laarzen waren als bewijsmateriaal in beslag genomen.

In de tussentijd was ik met een vriendje ook regelmatig te vinden in de Groote Keijser in Amsterdam en zijlings betrokken bij de Prins Hendrikkade. Daar heb ik nog stenen mee uit de straat staan trekken en doorgegeven om barricades van te maken. Dat vriendje heeft op internet nog wel foto's staan uit de Eindhovense krakerstijd. Hij heeft ook lang gekraakt en veel informatie en beeldmateriaal uit die tijd. Ook uit Amsterdam dus. Op Youtube staat een documentaire: De stad was van ons. Die tijd is voor die toenmalige vriend, mij en een vriendin een heel bekend beeld.

Reageren of oud materiaal sturen

Heb jij nog levendige herinneringen aan de protesten en jeugdcultuur van de jaren '60, '70 en '80? Reageer dan hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan. Of stuur ons foto's en ander oud materiaal, om op de site te plaatsen. Klik hier voor alle contactmogelijkheden. Of mail direct naar info@bhic.nl

Meer over protest en jongeren in de jaren '60, '70 en '80

Meer over kraken in Eindhoven

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen