Zomer 1944. We nemen een kijkje in de keuken van het Groot Seminarie in Haaren. Twee zusters staan bij een kolenfornuis vol schalen, pannen en een hele grote ketel. Klaar om weer een maaltijd te bereiden. Op zo’n apparaat nog een hele uitdaging…
Koken in een aparte keuken? Eeuwenlang was dat alleen weggelegd voor welgestelden, die hun personeel -discreet uit het zicht- de maaltijd lieten verzorgen. Gewone mensen kookten in hun enige kamer, op het haardvuur of de kachel. Pas rond 1900 begint de keuken op te komen en daarmee ook het kolenfornuis. Het bereiden van een maaltijd op een haardvuur was niet eenvoudig, maar ook het koken op zo’n fornuis vergde de nodige oefening: Met brandstoffen als steenkool, hout of turf blijft het lastig om te zorgen voor een relatief constante temperatuur.
Eigenlijk is een fornuis niets meer dan een rechthoekige ijzeren bak op pootjes. In die bak zitten de stookruimte en de oven. Aan de voorkant een aantal deurtjes voor bijvoorbeeld de aslade of de brandstofvoorraad. Bovenop een grote kookplaat met daarin een aantal kookgaten waarop de pannen of ketels worden gezet. Om de plaat zit een metalen reling die moet voorkomen dat je jezelf of je kleding brandt aan de gloeiend hete oppervlakten van het fornuis.
Kookte jouw moeder of je oma op een dergelijk fornuis? Welke herinneringen komen bij jou los bij het zien van deze foto? Vertel het ons! Deel jouw kennis en herinneringen in het vak 'Reageer op dit verhaal' hieronder.
Deze foto-oproep verscheen in de rubriek 'Kijk naar Toen' in De Meierij, waarin we op zoek zijn naar de persoonlijke verhalen achter een foto.
Het koken gebeurde op gas in plaats van kolen, zie gasmeter op de achtergrond tegen de muur.
Dus de foto is van na de oorlog omdat in de zomer van 1944 de Duitsers het gebouw nog bezet hielden tot september 1944 en daarna het gebouw leegstond tot 27 oktober 1944 (bevrijding Haaren)
Daarna kwamen er Canadezen en daarna de UNRRA tot begin 1946 toen de priesterstudenten weer in het gebouw konden.
Dus de foto kan gemaakt zijn in 1946 of later.
Overigens kookte mijn moeder tot 1956 op een kolen fornuis waarin ook een oven was.
Achter in de bijkeuken stonden 2 petroleumstel, o.a. om soep te trekken.
Wij hadden toen nog geen waterleiding en gas.
Sinds enkele jaren hadden we toen elektrisch licht.
Lisette Kuijper
bhiczei op 28 november 2018 om 13:35
Dat heb je goed gezien, Henk! Wat fijn dat we dankzij jou een veel beter idee hebben wanneer deze foto gemaakt is. Leuk ook om te weten hoe er vroeger bij jou thuis gekookt werd. Duurde het koken veel langer op dat kolen fornuis en die petroleumstellen of viel dat wel mee?
