In 1913 werd Geerdina (Diny) Bergman geboren, de middelste van de 9 kinderen van Christiaan Bergman en Anna Maria van de Ven. Een arm gezin, de vader verdiende als sjouwer en grondwerker de kost. Ze heeft haar herinneringen op papier gezet en dochter Marie-José de Ru-van Esch werkt die uit. Hieronder volgt een stukje uit de memoires.
Geerdina Bergman (bron: collectie Marie-José de Ru-van Esch)
We kenden ook mooie tijden, zoals Sinterklaas. Zwarte Piet gooide bij ons weliswaar alleen maar worteltjes en knolletjes binnen, maar die smaakten ons uitstekend! Moeder vulde onze klompjes met aardappelschillen, want wortels en knollen voor een paard was te luxe.
Al weken van te voren zongen we gezamenlijk met vader en moeder de sinterklaasliedjes. De lamp was nog niet aan of we vroegen al of we mochten zingen. Pas na het eten en bidden schaarde het hele gezin zich rond de kachel en werd er uit volle borst gezongen. Met angstige ogen hielden we de deur in de gaten want als Zwarte Piet de kinderstemmetjes hoorde was hij meteen bij de achterdeur. Met geweld werd er op de deur gebonsd totdat die openvloog en een zwarte hand groenvoer naar binnen slingerde. Moeder die altijd het verst onder de schouw zat, had net een paar appeltjes in haar schort kunnen opvangen. Die waren zomaar uit de schouw komen rollen terwijl wij over elkaar sprongen om de knolletjes en worteltjes te bemachtigen.
De tijd voorafgaand aan Sinterklaas leefden we als heiligen. Vader gehoorzaamden we het hele jaar door toch wel, want zijn wil was wet. Maar moeder had nu ook gezag als vader niet thuis was. De pook, die ze altijd bij zich droeg om ons tot de orde te roepen, was dan overbodig.
Op 5 december was het popelen om maar naar bed te mogen. ’s Nachts ging moeder het bed uit om de lamp aan te steken. Ongelooflijk… een lei en een doosje met tien griffels “voor het vlijtige kind”, een bromtol, een blokkendoos, een borduurdoos en er is zelfs wel eens een heel schoolbord geweest. Mijn kleine zusje Christientje stond van alle weeromstuit aan de krijtjes te knabbelen, terwijl Martje met een borstplaatje op het bord wilde gaan schrijven. We waren echt door het dolle heen. We voelden ons schatrijk; we kregen alles was vader en moeder niet konden kopen! Die ene avond waren zij net zo blij als wij.
In de vroege ochtend van 6 december negeerden we slecht weer en kou om naar de kerk te gaan, het was een lange wandeling. Een half uur aan een stuk werd daar Sinterklaas bedankt en moeder was ons even voor 1,5 uur kwijt en… het speelgoed kon 1,5 uur langer mee.
Bron prent: Litho v. Emrik & Binger, in: E. Verwijs, De Christelijke Feesten I. Sinterklaas, 's-Gravenhage 1863
Mariët Bruggeman
bhiczei op 4 december 2018 om 15:24
Wat een mooi verhaal over het vieren van Sinterklaas begin vorige eeuw. Vooral het stukje over het zo lief mogelijk zijn de tijd vóór Sinterklaas is natuurlijk voor meerdere mensen heel herkenbaar. :)
feliz
zei op 17 december 2018 om 14:08
ach gossie... zo lief... en zo tevreden met helemaal niks!! ik vind het echt ontroerend om te lezen!!
Mariët Bruggeman
bhiczei op 17 december 2018 om 15:25
Daar heb je gelijk in Feliz, hier valt iets te leren!
Op 5 december was het popelen om maar naar bed te mogen. ’s Nachts ging moeder het bed uit om de lamp aan te steken. Ongelooflijk… een lei en een doosje met tien griffels “voor het vlijtige kind”, een bromtol, een blokkendoos, een borduurdoos en er is zelfs wel eens een heel schoolbord geweest. Mijn kleine zusje Christientje stond van alle weeromstuit aan de krijtjes te knabbelen, terwijl Martje met een borstplaatje op het bord wilde gaan schrijven. We waren echt door het dolle heen. We voelden ons schatrijk; we kregen alles was vader en moeder niet konden kopen! Die ene avond waren zij net zo blij als wij.
