Ook in dit tijd zijn sierlijke handgeschreven bezwaarschriften ingediend tegen de aanleg van het tracé maar tegen het belang van de Staatsspoorwegen viel niet op te boksen. Jarenlang passeerde de treinen Esch grondgebied en het gemeentebestuur en diverse notabelen uit Esch drongen bij de Maatschappij herhaaldelijk aan op een eigen spoorweghalte. Uiteindelijk gingen de Staatsspoorwegen overstag en was het Essche station een feit.
Op 1 mei 1892 werd het station officieel voor het publiek opengesteld en dat moest gevierd worden. Voor de ingang van de halte was een ereboog opgesteld. Iedereen in Esch wilde getuigen zijn van de aankomst van de eerste trein. Onder de aanwezigen bevonden zich vanzelfsprekend de burgemeester en de gemeenteraad. Ook de boogschutterijen Kariovalda en Glaudium inter nos waren van de partij. Het gilde St. Willebrordus was al vroeg, met slaande trom, uit het dorp vertrokken om eveneens acte de préséance te geven.
Mooie toekomst
Om 7.49 uur kondigde een aanhoudend fluiten aan dat de trein, komende uit Boxtel, in aantocht was. Er zaten diverse reizigers in de stoomtrein die als eerste passagiers in Esch uit wilden stappen. Tijdens de speech van de burgemeester werd vooral stilgestaan bij het feit dat door de komst van het station het isolement van Esch werd opgeheven en het dorp een mooie toekomst tegoed ging. Die avond werd er een spetterend vuurwerk ontstoken en dankzij het mooie weer was de bevolking van Esch massaal uitgelopen om deze bijzondere dag gezamenlijk af te sluiten.
Ruim 40 jaar heeft Esch gebruikt kunnen maken van deze faciliteit maar in mei 1935 trok de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen de stekker eruit, zulks tot ongenoegen van veel treinreizigers. De Witte Paters van Sint Charles en de Witte Zusters van Sancta Monica, die regelmatig vanuit Esch naar hun Missiepost in Afrika vertrokken, werden gedupeerd.
Ook de jaarlijkse bedevaart naar Keverlaar kwam in het geding. Voor het in bedrijfstellen van de spoorwegen ging men in de maand mei, te voet naar Kevelaar. Er reden dan een paar karren mee die de mondvoorraad voor onderweg meevoerden. Een reis die soms wel een week kon duren.
Vanaf 1908 vond vervoer per extra trein plaats. Boxtel had een zelfstandige broederschap opgericht van Onze Lieve Vrouw van Kevelaar. Bedevaartgangers uit Esch en Liempde sloten zich daarbij aan. Om kwart voor zes vertrok de trein in Esch, om half zeven uit Boxtel en kort daarna vanuit het station in Liempde. De vrouwen namen plaats in de eerste wagon, de mannen zochten een plek in de achterste treinstel. De trein reed via het Duits lijntje tot Goch en vervolgens naar Kevelaar. ’s Avonds rond kwart over negen waren de pelgrims weer terug in hun woonplaats.
Op 15 mei 1935 stopte voor de laatste keer een personentrein op het station in Esch. Het gemeentebestuur van Esch kon dit besluit maar moeilijk verkroppen. Men was van mening dat de Staatsspoorwegen in 1892 een contact afgesloten hadden om dagelijks treinen te doen stoppen in Esch. Daar er sinds mei 1935 geen treinen meer stilhielden beschuldigde het gemeentebestuur van Esch de Staatsspoorwegen van een wanprestatie!
Het doek valt
De Staatsspoorwegen echter meenden dat er geen contract was afgesloten maar stelde een schikking van 3 duizendgulden voor om een procedure te voorkomen. Tijdens een raadsvergadering in mei 1937 ging de gemeenteraad akkoord met dit voorstel en viel het doek voor het Essche station.
Ondanks het feit dat er sinds 1935 geen passagierstreinen meer stoppen en de halte van Esch definitief “een gepasseerd station” geworden is, denderen er nog dagelijks veel treinen over Esch grondgebied. Wat ons nu nog rest is het stations koffiehuis op de hoek van de Heikant en de Runsdijk, nu in gebruik als woonhuis. Het haltegebouw is begin 1965 afgebroken en de dienstwoning viel rond 1970 onder de slopershamer.
Bron:
- Provinciale Noordbrabantsche en ’s-Hertogenbossche courant, 05-05-1892
- Provinciale Noordbrabantsche en ’s-Hertogenbossche courant, 24-05-1937
- De Boxtelse St.- Petrus, P.Th.A. Dorenbosch, 1986
