In 1958 was Brussel het toneel van de Wereldtentoonstelling. Hét beeldmerk daarvan is het Atomium, negen aan elkaar verbonden bollen die samen een ijzermolecuul voorstellen, maar dan 165 miljard maal vergroot. Een ander “restant” van de Brusselse Expo ’58 is Exporum, een stalen stier.
Dit beeld heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een waar beeldmerk van Cuijk.
Het was burgemeester Louis Jansen, die in 1958 afreisde naar Brussel en daar een kunstwerk zag van de Rotterdamse kunstenaar Cees Timmer. Dit speciaal voor Expo ’58 gemaakte beeld stelde een stier voor. Jansen zag onmiddellijk de symboolwaarde van dit beeld voor Cuijk, dat immers bekend stond om zijn fokveedagen en zijn roodbonte vee.
Hij wilde het beeld dan ook koste wat kost naar Cuijk halen. Na afloop van de wereldtentoonstelling vertrok een gemeentelijke delegatie naar Brussel om te kijken of het beeld gekocht kon worden. En inderdaad: voor het alleszins redelijke bedrag van ƒ 1.500 ging het beeld over van de gemeente Rotterdam (de oorspronkelijke opdrachtgever) naar Cuijk. De Bond voor de Rundveehouderij van de N.C.B. Land van Cuijk betaalde een groot gedeelte hiervan.
Het is nog een hele toer geweest om de stier per trein naar Cuijk te krijgen. Eerst moest het beeld goed verpakt op de trein en toen nog door de douane. Bij dat laatste hielp het enorm dat de meegereisde Cuijks veearts Viguurs ernstig verklaarde, dat de stier kerngezond was, en dat er dus geen enkel bezwaar was om hem in Nederland te importeren.
De stier mocht de grens over en vond een plek aan de afrit van de Maasboulevard. Bij gelegenheid van de opening van de provinciale weg Cuijk-Oeffelt is het beeld onthuld.
Exporum heeft in de beste Cuijkse foktradities natuurlijk ook nageslacht nagelaten: miniatuuruitvoeringen van het beeld worden uitgereikt als gemeentelijke onderscheiding. Deze “Cuijkse stier” is bestemd voor mensen die ertoe hebben bijgedragen dat de gemeente Cuijk in positieve zin bekendheid heeft gekregen, zoals Jetty Mathurin. Chris Kerkhoff bezong de stier in het Kuuks.
Wat is er bekend over het ontstaan van dit beeld?
Het Nationaal Veeteelt Museum in Beers heeft momenteel zicht op het verwerven van een kleine uitgave. De hoogte bij de schouder (schofthoogte) van het beeld in Cuijk is 186 cm, die van de kopie 130 cm.
Verder is het tot in details gelijk.
Het beeld heeft lang gestaan in een tuin in Rotterdam (de woonplaats van de kunstenaar) en is in een container samen met andere goederen beland op het terrein van een jachtwerf in Brabant.
Is dit mogelijk een voorstudie van het uiteindelijke beeld? Is hierover iets bekend?
André Helder
Nationaal Veeteelt Museum
Rien Wols
bhiczei op 23 september 2015 om 14:00
Geachte heer Helder,
meer dan wat in dit artikeltje staat, weten wij helaas ook niet. Aangezien de gemeente Rotterdam de kunstenaar Charles Timmer opdracht heeft gegeven voor het vervaardigen van dit beeld ten behoeve van de Wereldtentoonstelling in 1958, denk ik dat u zich het beste kunt wenden tot het Stadsarchief van Rotterdam http://stadsarchief.rotterdam.nl/, waar ze u wellicht kunnen helpen aan het betreffende dossier. Er moet op zijn minst een financiële verantwoording zijn en wellicht zelfs een raadsbesluit om op die manier als havenstad in Brussel acte de presence te geven. Ik heb op de website van het Stadsarchief proberen te zoeken of ik al iets concreets kon vinden, maar ik denk dat u de expertise van mijn Rotterdamse collega's nodig zult hebben voor deze concrete vraag. Succes met uw speurtocht.
Dit beeld heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een waar beeldmerk van Cuijk.
De stier mocht de grens over en vond een plek aan de afrit van de Maasboulevard. Bij gelegenheid van de opening van de provinciale weg Cuijk-Oeffelt is het beeld onthuld.
