skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

Telefoon of koffiemolen?

Het apparaat leek verdacht veel op een wandkoffiemolen. Maar in plaats dat er gemalen koffie uit kwam, praatte je in een trechtertje en hoorde je een stem uit een oorschelp. Eerst zwengelde je aan het toestel en vertelde aan de juffrouw met welk nummer en welke dorp je verbonden wilde worden. Dan legde je de hoorn terug op de haak. Daarna bracht de telefoniste handmatig een verbinding tot stand.

Soms duurde het minuten, tot de bel plots rinkelde. Je nam de hoorn af en de dame (of heer, dat kon ook) vertelde dat zij een verbinding gemaakt had met je opgegeven nummer. De gespreken begonnen met 'hallo?' en waren kort. Er werd gevraagd of medegedeeld en daar bleef het bij.

Wanneer je met het gesprek klaar was, werd de hoorn op de haak gelegd en zwengelde je nog eens aan de 'koffiemolen' ten teken aan de telefonist dat de lijn verbroken mocht worden. Je kon vragen wat de gesprekskosten waren en de nota werd opgemaakt. Aan het einde van de maand kwam de afrekening van de PTT. In de enveloppe zaten briefjes van alle gevoerde gesprekken.

 

Thuis hadden we ook zo'n dergelijke wandtelefoon. Ik zag vader eens op een stoel bij het toestel zitten te wachten en te beven van de spanning. Het wachten naar een plotseling fel rinkelen van de telefoonbel. Mijn broer leende 's avonds wel eens de twee grote 'Witte Kat batterijen' uit het houten wandmeubel voor zijn hobby. Je ziet hier boven ook een telefoonbriefje van 16 juni 1959, 18.07 uur. met potlood beschreven. Dan zie je de administratie die er aan te pas kwam na een gevoerd gesprek. Het briefje was naar aanleiding van een gevoerd gesprek met mijn meisje in Best.

De bedrading van het telefoonnet van de PTT was bovengrond, net zoals ook de elektriciteit van de PNEM. De bedrading van de telefoon voor molenaar Toon van Heeswijk naar buurtschap Hoenderbosch liep via de Zoggelsepad. Het was een normaal straatbeeld dat bij een telefoonstoring een in uniform geklede PTT'er, met aan zijn voeten de klimsporen, boven in de houtenpaal stond met de telefoon in zijn hand.

In Uden was de telefooncentrale van de PTT op het postkantoor gevestigd. Volkel samen met Odiliapeel had een eigen centrale. Het opvragen van de juist tijd bij de centrale was gratis. 30 September 1935 betaalde vader fl. 0.30 voor een gevoerd telefoon gesprek met Houthandel Raaijmakers in Helmond, bellend vanuit de tegenover gelegen Zuivelfabriek ¹ 13.

Het telefoonboek van december 1948 vermeldt in de lijst van Uden: Diensturen: Werkdagen: 8 – 21. Zon- en Feestdagen: 8 – 9.
1 Coenen – Verbunt, Mevr. C. Stationstr. A 68
2 Frankefort, J Stationstr. A 56
155 Kemenade G.I.M. v. Burgem. Notarisstr. A 146
(later Pastoor Spieringstraat genoemd).
Cijfer 1 was de eerste aansluiting en telde daarna op, het hoogste getal in dec. 1948, was nummer 155.

 

Reacties (8)

Rini de Groot. zei op 25 oktober 2012 om 19:36
De wandtelefoon hing in de gang aan de muur, vader zat op de stoel, met “Drempelvrees” je schrok altijd wanneer met een enorm geluid de bellen begonnen te rinkelen,waarmee het binnen komend gesprek aangekondigd werd.
Een transformator leverde Wisselstroom, de batterijen, Witte Kat, uit de telefoon gaven 1½ Volt Gelijkstroom. Mijn broer, elektricien plaatste deze in serie dat leverde dan 3 Volt, om te experimenteren oa. met fietsdynamo,s als aandrijfmotoren. Op het moment dat de 2 enorme grote batterijen uit de “koffiemolen” verwijderd waren was er ook geen telefoon verkeer mogelijk.
Toin v.L. zei op 26 oktober 2012 om 09:05
Ja, dat zijn leuke dingen die we toch een beetje herkennen.
Alleen het telefoonnummer 9 van firma Smits uit Volkel ga ik toch een keer
vragen aan Stef Smits hoe dat zit, of zat.
Want ik zie in de lijst dat W. Kroef grondmij. in Odiliapeel ook nummer 9
had.
Albert zei op 26 oktober 2012 om 09:22
Ik heb in Uden op het postkantoor gezeten en mijn broer was bij de technische dienst. In de middagpauzes gebruikte de lunch in de telefooncentrale bij de telefonistes.
Inderdaad Volkel had een eigen telefooncentrale net als bijna alle plaatsen in de omgeving en de vrouw van de kantoorhouder Piet Janssen was de telefoniste, later bijgestaan door hun dochters. Een van de dochters, Gerda, kwam later assisteren in Uden en leerde zo Sjaak Ebben kennen met wie ze trouwde. Na 21.00 uur kon er niet meer gebeld worden.

Weet jij ook wat schertsend in de volksmond PTT betekende voor de telefoondienst?
Er was een wachtlijst om een telefoonaansluiting te krijgen en dat kwam door: Putje graven,Tentje opzetten,Tukje doen.

Ik heb met Tieske Swinkels gewerkt, hij was hulpbesteller en daarnaast deed hij werkzaamheden voor de stomerij.

Toon S. zei op 26 oktober 2012 om 11:07
Ja, collega's lezen elkaar in Uden. Dat houden we vol !
Van die "koffiemolenbellerij" staat mij niets bij, maar wij hadden ook maar een zeer bescheiden bedrijfje voor stomen en verven.
Toin v.L. zei op 27 oktober 2012 om 22:02
Ik ben even bij Stef Smts in Volkel geweest om te vragen hoe oud hun
telefoonnummer nummer 9 was, wat op die motorplaatjes stond,en dat was van VOOR DE OORLOG.
Dus wat ze toen na de oorlog met nummer 9 gedaan hebben weet ik ook niet.
Groeten Toin.
Rini de Groot. zei op 29 oktober 2012 om 14:51
Gelegerd in 1956 op de Legerplaats Oirschot was ik een week de centralist op het onderdeel van de Artillerie en leerde wat er gebeurde “achter de schermen” nl. het maken van onderlinge verbindingen.
Oirschot werd via een indirecte verbinding met Best, een eeuwige verbintenis, ik leerde daar mijn meisje kennen.
Rini de Groot. zei op 29 oktober 2012 om 15:17
Ondanks dat Best geautomatiseerd was moest mijn meisje de telefoon verbinding naar Uden, met de kiesschijf via den Bosch aanvragen. 008 ?
Op het einde van de maand kreeg zij de telefoonbriefjes van haar vader onder haar neus geschoven, betalen! Privacy was er niet.
Rini de Groot. zei op 8 februari 2022 om 20:42
Het is een bijna 10 jaar geleden geschreven verhaal en geniet er nog van.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen