skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Arnout van Erp
Arnout van Erp Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Arnout van Erp
Arnout van Erp Bhic

Transportvliegtuigen 1940-1945

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 7 mei 2019
bijgewerkt op 8 mei 2019
In de luchtoorlog boven Brabant hebben niet alleen jagers en bommenwerpers, maar ook transportvliegtuigen een essentiële rol gespeeld, met name in de dagen dat er echt gevochten werd in de provincie, dus in de meidagen van 1940 en september 1944. Zowel de Luftwaffe in mei 1940 als de RAF en USAAF in 1944 gebruikten ze vooral voor de aanvoer van paratroepen.
Junkers Ju 52/3m

Bij de Duitse inval gebruikte de Luftwaffe de driemotorige Junkers Ju 52/3m om paratroepen achter de Nederlandse linies te brengen. Deze toestellen hadden een metalen frame, bekleed met golfplaat. Er zijn er in totaal 4.845 van geproduceerd.

Na eerder gebruik in Polen en Noorwegen, werd de Ju 52 in mei 1940 voor de inval in Nederland en België voor het eerst echt grootschalig ingezet, met meer dan 400 toestellen.

Maar in deze paar meidagen crashten er daar maar liefst 255 van in Nederland, voor het overgrote deel in de Randstad. Vijf daarvan kwamen neer in Noord-Brabant (Den Bosch (2), Klundert, Zevenbergschen Hoek en Moerdijk).

C-47 Skytrain

Hét transportvliegtuig van de USAAF tijdens de Tweede Wereldoorlog was de C-47 Skytrain. Ook de RAF gebruikte dit vliegtuig, maar noemde het ‘Dakota’. Het toestel bood ruimte aan zo’n 28 bewapende troepen. De C-47 is in groten getale ingezet om para’s te vervoeren. Zo dropten C-47’s bij de invasie van Sicilië in juli 1943 4.381 geallieerde paratroopers. Tijdens de invasie van Normandië in jun 1944 waren dat er zelfs meer dan 50.000.

Ook tijdens de luchtlandingen van Operatie Market Garden in september 1944 werden de C-47 en de Dakota op grote schaal ingezet, niet alleen om para’s te vervoeren, maar ook om gliders (zweefvliegtuigen) te trekken en legermateriaal te vervoeren, zoals jeeps en zelfs lichte vrachtwagens.

De C-47 was de militaire uitvoering van de Douglas DC-3, ontwikkeld in 1935. Tijdens de oorlog zijn er meer dan 10.000 van gebouwd, maar ook na de oorlog heeft de C-47 nog vele jaren dienst gedaan. Tot in 2008 heeft bijvoorbeeld het 6th Special Operations Squadron van de USAAF nog gebruik gemaakt van Skytrains.

In september 1944 werden bij de Operatie Market Garden 1.438 C-47’s van de USAAF, 164 Dakota’s van de RAF (en meer dan 3.000 zweefvliegtuigen) ingezet. Tussen 17 en 23 september zijn er 37 Skytrains en 9 Dakota’s in Brabant neergeschoten, waarmee dit werkpaard van de luchtmacht op plaats vijf van de twintig meest gecrashte vliegtuigentypen in Noord-Brabant komt. En dat dus ook nog binnen een tijdsbestek van tien dagen, wat wel wat zegt over de heftigheid van de strijd die in september ’44 gevoerd is.

Op 17 september werden er twintig van de 424 Skytrains van de Amerikaanse 101e Luchtlandingsdivisie door het Duitse afweergeschut neergeschoten (ze crashten in Luijksgestel, Hoge en Lage Mierde, Bladel (3), Casteren (2), Vessem, Oost-, West- en Middelbeers, Son (6), Boxtel, Erp, Linden, Fijnaart en Hoeven). Er raakten er iets meer dan honderd beschadigd. De dag erna, op 18 september, werden er zeven Skytrains neergeschoten (Berlicum, Esch, Sint-Oedenrode, Schijndel, Biezenmortel, Bakel en Boxtel).

Op 19 september crashten er vier C-47’s (twee bij Son, in  Best en in Reusel); op 20 september kwam er in Reek een Dakota III neer, de volgende dag gevolgd door acht Dakota’s III (Oploo, Uden, Sint-Oedenrode, op de Sonse heide, Volkel, Erp, Eindhoven en Hooge en Lage Mierde).

De laatste zes Skytrains gingen verloren bij een actie op zaterdag 23 september om verse troepen naar het strijdtoneel te brengen. Daarvoor zorgde een vloot van 408 C-47 Skytrains, die allemaal een Waco-zweefvliegtuigen trokken. Vier C-47’s crashten in Uden, een in Boxtel en een in Oisterwijk (foto rechts).

Gliders

Een heel andere categorie transportvliegtuigen vormen de gliders. Lees daar hier meer over.

Terug naar Vliegtuigtypen 1940-1945

Foto's:
Een C-47A Skytrain in 1944-uitmonstering tijdens de Cotswold airshow, 2010. Foto: Adrian Pingstone (via Wikimedia)
Een Dakota III van de RAF met open parachutedeur tijdens de vliegshow 'Flying Legends' in Duxford, VK, 2008. Foto: Rror (Wikimedia)
Neergestorte C-47B bij Oisterwijk, 1944. Foto: Collectie  Regionaal Archief Tilburg, fotonr. 079395.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.
Doe mee en vertel jouw verhaal!