skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

"Van tijd tot teid turf steken"

Als brandstof voor eigen gebruik of om er mee de markt op te gaan: het steken van turf was onder meer in de Peel een belangrijke aangelegenheid. Maar dat betekende niet dat je dat zomaar overal kon doen. In de schepenbank van Vught kunnen we zien wat er allemaal bij kwam kijken. Dat kan nu ook online want sinds kort staan ruim 155.000 scans van schepenprotocollen van Berlicum, Esch, Helvoirt, Schijndel, Sint-Michielsgestel, Vught en Cromvoirt online bij het BHIC.

Het steken van turfHiermee is deze historische bron (van de vrijwillige rechtspraak) voor het hele lokale werkgebied van het BHIC nu voor iedereen beschikbaar. En zo kunnen we eenvoudig meelezen in het verzoekschrift van Adrianus van Lith, Abraham van Lith, Josephus van Lith, Dirk van Lith, Nicolaas Schaft, Wouterus Schaft, Geertruij Spierings, Catharina Spierings, Maria Anna Spierings de weduwe van Jan van Tiel en Catharina Geertruda Mahie, eigenaren van een hoeve te Vught.

Zij verzoeken aan het Bestuur van Brabant om een moerveld behorend tot de hoeve te mogen uitmoeren om turf te maken. Het Bestuur van Brabant geeft toestemming mits voldaan wordt aan nauwkeurig omschreven voorwaarden.

"Van tijd tot teid uitmoeren"Eerst moeten allerlei vormen van belastingen en cijns worden betaald voordat er mag worden vermoerd. Maar ook mag er geen uitgestoken grond of turf worden vervoerd buiten het "Koninkrijk Holland." Pas als aan die voorwaarden is voldaan, mag er daadwerkelijk turf worden gewonnen. Dit filmpje uit 1940 geeft een impressie hoe er dit aan toeging.

Het wel en wee van het leven van en met de Peel is beeldend beschreven in het boek "Mijn kinderen eten turf" van Toon Kortooms. Het beschrijft het verhaal van het echtpaar Lange met veertien kinderen, waarvan vader werkt in een turfstrooiselfabriek in de Peel en daarmee de kost voor zijn kinderrijke gezin moet verdienen.

Reacties (9)

Fred Janssen zei op 22 december 2014 om 07:44
/In de tekst van dit artikel staat: "Dit filmpje uit 1940 geeft een impressie hoe er dit aan toeging."

Ik kan dat filmpje echter niet vinden....
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 22 december 2014 om 12:31
Inderdaad; ik ga dit nog even navragen bij mijn collega. Ik kom er zo snel mogelijk op terug.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 22 december 2014 om 19:11
Je hebt helemaal gelijk Fred, de verwijzing naar het filmpje was inderdaad misgegaan. Maar het is inmiddels hersteld; kijk maar eens...
Fred Janssen zei op 22 december 2014 om 19:13
Dank je Marilou!
Fred Janssen
Fred Janssen zei op 22 december 2014 om 19:13
Dank je Marilou!
Hein Elemans zei op 1 januari 2015 om 12:55
Beste Marilou
heb je ook een verwijzing naar plaats en tekenaar/graveur bij de ets in je bericht.
Is het uit de regio.
Geraldine zei op 1 januari 2015 om 15:42
Claes Jansz Visscher the Younger
Das Torfstechen, pl. 8 (from Typische Tätigkeiten in Nordholland), 1608

En een tip hoe afbeeldingen te vinden: bewaar het plaatje op je pc onder een eenvoudige naam. Ga naar Google, klik rechtsboven op images. Klik daarna op het pictogram van het fototoestel. Klik op upload an image. Browse (je eigen pc). Tik de naam, die je aan het plaatje gaf en begin het vergelijken.
Beste wensen.
Gerard H.A.A. de Bie
Gerard H.A.A. de Bie zei op 7 februari 2017 om 10:00
Heeft wel niets met bovenstaand 'Turf-verhaal' te maken, maar kwam in het jeugdblad "Sjors van de Rebellenclub" ( 18 juli 1956 Nr. 28 ) wel Toon Kortooms tegen met een vervolgverhaal : " De heldendaden van prins Panter" met prachtige tekeningen van het prinsje in bos, hei en moeras.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 7 februari 2017 om 15:02
Beste Hein, wat vervelend: je berichtje is er tussendoor geglipt. Dus al is mijn reactie wat achterhaald: nee, het is niet iets regionaals; de ets komt uit de collectie van het Rijksmuseum:

https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/RP-P-OB-77.525

Maar hopelijk heeft de tip van Geraldine je ook op weg geholpen?

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen