De ruige Biesbosch. Vele Hankenaren verdienden hier hun brood. Zij kozen voor de soms vele ontberingen van het werk in de grienden, de rietvelden of op de polder boven het duffe eenzijdige werk op de papierfabriek aan het Keizersveer. Het was hard werken om op zaterdag een loontje bij elkaar te hebben gesprokkeld. Maar alles beter dan de slavenarbeid tussen de muren van de papierfabriek.
En het werken in de natuur had soms ook zijn voordelen. Hoe onvoorspelbaar de natuur in de Biesbosch was werd verteld bij het keetvuur als de zware arbeid voor die dag gedaan was. Verhalen die werden aangedikt om ze nog spannender te laten lijken en om anderen angst in te boezemen. Het volgende verhaal speelt zich af in de winter van 1936. Midden in de crisistijd voor de oorlog.
Moeizaam naar de rietgorzen
Ze waren die maandag met acht man vertrokken vanaf het Sluiske. Vijf man in de rietaak en drie in een roeiboot. De winter was grillig verlopen, vorst werd afgewisseld met perioden van dooi. De verdiensten waren niet al niet te best. Bij vorst kon men niet uitvaren en moest men leven van de steun uit het crisisfonds van de gemeente.
Het was nu midden februari en na veertien dagen vorst en thuiszitten kon men er dan eindelijk weer op uit. Het ijs was alweer verdwenen en afgevoerd via de Amer naar zee. Maar het waaide hard deze maandagochtend. Zo hard zelfs dat ondanks dat het tij gunstig was men toch maar nauwelijks vooruit kwam. Deze week moesten ze naar de rietgorzen van de Benedenste Jannezand. Gelukkig dus niet zover de Biesbosch in. Maar de wind trok nog verder aan en om op de Benedenste Jannezand te komen moest het gevaarlijke Spijkerboor worden overgestoken. Met veel buiswater in de boten kwam men bij de keet aan.
Bron: Stichting Archief*Kring Hank
Na storm komt vorst
Gerrit de voorman gelastte dat eerst de keet voorzien moest worden van het nodige stookhout. Zodra het licht zou worden zouden ze verder zien of er nog riet gesneden kon worden. Want met een storm kwam altijd veel water mee en zette de rietgorzen en de griend onder water, zodat er niet gewerkt kon worden. Koos was altijd pessimistisch wat het weer betreft. “Na storm komt vorst,” zei hij, “let maar op.” Die dag wakkerde de wind aan tot een zware storm en de keet kreunde in al zijn voegen. Behaaglijk bij het keetvuur gingen de verhalen in het rond. Maar verdiend werd er niets.
Op dinsdag was de storm uitgeraasd maar de gorzen stonden nog steeds onder water, zodat er weer niet gewerkt kon worden. En toen kwam plots de ommekeer in het weer. De wind draaide naar oost, de grienden en gorzen liepen droog en de mannen konden aan het werk. Maar nu was de snerpende oostenwind hun grootste tegenstander. De kloven in hun handen voelden pijnlijk aan. ‘s Avonds werden die verzorgd met uierzalf, wat de pijn aanmerkelijk verzachtte. De Oostenwind bleef straf doorstaan en de temperatuur daalde tot ver onder het vriespunt. “Zie je wel,” zei Koos, “na storm komt vorst.” Die nacht moest het keetvuur blijven branden omdat het anders veel te koud zou worden.
