Het is even in koninklijke handen als in 1848 koning Willem II het koopt maar eigenlijk is dat nog maar een detail in de eeuwenoude historie van Sophias-Burg in Vught. Gebouwd als een herinnering aan de val van Constantinopel (1453), bewoond door strenge Kartuizermonniken tot aan de voorname familie Van Zinnicg Bergmann.
Achterkant Sophiasburg. In de deuropening Johanna Baptista Jannes, rond 1900
Landgoed Sophias-Burg bestaat uit drie delen: Sophias-Burg met koetshuis en bijzondere parktuin, Sophias’s Villa en de boerderij met schuur en landerijen. In onze fotocollectie zien we een reeks foto’s van dit imposante gebouw. Waaronder die van de toegangspoort. Daarop zijn twee jaartallen te ontdekken: 1471 (het jaar van de naamgeving) en 1848 (het jaar waarin koning Willem II Sophias-Burg kocht). Daarboven de naam van het landgoed: Sophiae Domus – Sophias-Burg.
De naam is een verwijzing naar de beroemde kerk in Constantinopel, de Hagia Sophia, die in de vijftiende eeuw in de handen van de Turken viel. Sporen uit die vroege periode zijn terug te vinden op de binnenplaats, net achter de poort, die geplaveid is met zestiende-eeuwse keitjes tot het landhuis Sophias-Burg.
Voorkant Sophiasburg
Het landgoed komt voort uit een kloostergoed. Vanaf 1473 hebben er zich de strenge Kartuizermonniken gevestigd. In 1572, aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog, werd het klooster geplunderd en in brand gestoken. Vanaf 1659 is het restant van het Kartuizerbezit, met name de voorgebouwen, in handen gekomen van diverse Bossche families. In 1848 kwam het tijdelijk in koninklijk bezit.
Monumenten: de poort in het pand Sophiasburg.
Vooraan links was tot in de jaren zestig van de vorige eeuw de boerderij van Jos Schoones, die de toegangspoort deelde met het woonhuis van de familie Ben en Mariette De Jongh. Dat woonhuis heet vanouds Sophia's Villa.
Verder naar achter is door bomen het tweede volume met monumentale rondboogpoort van Sophia’s Burg te zien. “Daar woonde in mijn jeugd een dametje uit de familie Van Zinnicq Bergman, die tot ver in de negentig haar wandeling kon zien maken. Met wandelstok en een aan haar hoedje bevestigd gaasje voor ogen tot op de neus, in straf tempo, op en neer naar Den Bosch. Puur voor de fitheid, misschien ook voor een boodschap”, voegt Robert toe aan deze foto.
Prima verhaal, Milou, over de geschiedenis in vogelvlucht van dit o zo karakteristieke gebouwencomplex! Dat de naamgeving een verwijzing is naar de Val van Constantinopel realiseerde ik me destijds niet. Via de studie van mijn oud-klasgenoot , historicus dr Jan Sanders kreeg ik inzicht over hoe het klooster dat verderop richting de Dommel lag ten prooi viel aan de verschrikking van de Beeldenstorm. De 16de/17de eeuwse strijd van de 80-jarige Oorlog tussen Noord- en Zuid -Europa heeft een zeer betreurenswaardige verdeeldheid te weeg gebracht tussen culturen en beschavingen.
Robert
zei op 3 september 2020 om 13:51
En dat toen al een Oranje zijn begerig oog op een Vughtse parel liet vallen wist ik niet. Prins Frederik Hendrik deed het tegen het eind van de 19de eeuw dunnetjes over, vanuit huize Leeuwensteijn, sinds de jaren dertig Raadhuis.
Marilou Nillesen
bhiczei op 3 september 2020 om 15:26
Hallo Robert, bedankt voor je berichtje en je aardige woorden. Ja, het zijn wel zevenmijlslaarzen waarmee we in dit verhaal door de geschiedenis stappen want je zou er met gemak een boek over vol kunnen schrijven.
En wat leuk, een oud-klasgenoot van Jan Sanders. Ik zal hem wijzen op je reactie.
