| Gezien de beperkte zakelijke mogelijkheden van zijn Tilburgse timmerfabriek tijdens de Tweede Wereldoorlog besloot Harry van Kuijk (geb. 1888) met zijn zoon Joos (geb. 1923) al in 1941 om na de bevrijding vliegtuigen te gaan produceren.
Harry van Kuijk - in Leende geboren en opgegroeid - kocht daarom aan de weg van Eindhoven naar Weert in 1942 een terrein dat, onder het mom van “ontginning", werd geëgaliseerd. Heiplaggen werden afgestoken en meer dan 50.000 m3 zand verzet. Het terrein werd met gras ingezaaid. Zo ontstond een vliegveld met één hangar en een baan van 150 meter.
De Duitsers hebben nooit ontdekt dat er onder hun neus illegaal een vliegveld is aangelegd. De R.A.F. wist er in 1943 al wel van en posteerde er, nadat de bevrijders doorgestoten waren naar Eindhoven, enkele lichte vliegtuigen van de Air Observation Post. Op 26 september 1944 wist zelfs een Typhoon in nood zich te redden met de korte landingsbaan.
|
Harry van Kuijk (collectie L.S.)
|
In september 1945 vertelden Harry en Joos van Kuijk dat in 1942 al in het geheim was begonnen met het ontwerpen en bouwen van vliegtuigen. Men wilde direct na de bevrijding met de seriefabricage starten. De hangar op het vliegveld diende als noodfabriek. Het vliegveld werd door Harry omgedoopt tot "Haviksoord". Primitief was het wel, de elektriciteit moest met een dieselgenerator worden opgewekt.
|
Van 8 tot 15 september 1945 werd op Haviksoord het eerste Nationale zweefvliegkamp na de bevrijding georganiseerd. Omdat Brabant al in 1944 bevrijd werd was het terrein in Leende daarvoor klaar. Het aantal toestellen was beperkt, omdat veel toestellen waren geroofd door de Duitsers.
Frits Philips verrichtte de opening. Vijftien clubs met in totaal 68 deelnemers waren van de partij. De burgemeester van Leende was passagier bij de eerste vlucht. Er werd zowel met de lier als met een Auster-vliegtuig gestart.
|
Het zweefvliegkamp met de gebouwen van Van Kuijk's Vliegtuigindustrie (bron: Vliegwereld, 1946)
|
Op 17 september 1945 meldde de Maasbode, dat het zweefvliegkamp was gesloten. “Aan 29 instructeurs werd de bevoegdheid opnieuw gegeven, aan 24 personen werd het zweefvliegbewijs uitgereikt en aan 29 werd de bevoegdheid van zweefvliegtechnicus verleend.”
De plannen van Harry van Kuijk als vliegtuigbouwer kwamen niet van de grond, waarop hij in de zomer van 1946 de stekker uit het project trok. En dat was ook het einde van vliegveld Haviksoord. In 1975 werd op het terrein een golfbaan aangelegd. De naam Haviksoord werd daarbij gehandhaafd.
Dit verhaal is vooral gebaseerd op het artikel van A.L.M.Th. Veldhuizen-van Geffen in de Heemkronijk van 1986, op P. Grimm e.a., Vliegvelden in oorlogstijd en op diverse krantenartikelen uit 1945.
Zie ook het artikel van Frans Kense over Harry van Kuyk en zijn vliegtuigindustrie op Het geheugen van Tilburg.
