“Ze sloegen de predikant vervolgens met hun stokken waardoor die diverse hoofdwonden opliep. Onder meer één aan zijn voorhoofd ‘wel een vinger lang’ en zodanig dat men ‘de schotel of hersenpanne ontbloot zag’.” De strijd tussen katholieken en gereformeerden in de zeventiende eeuw krijgt een bijzonder gewelddadig gezicht in de Resoluties van de Staten Generaal.
Mishandeling 1764, Jacobus Buys, 1791 - 1793 via Rijksstudio
Lees mee in de resolutie dd. 29 december 1690:
“Rekest van Lambert van Flodrop predikant te Aarle en Bakel in kwartier Peelland inhoudende dat de suppliant op 28 oktober jl. als ook zijn huisvrouw Maria van Gemert was geweest te Stiphout bij de schoolmeester aldaar, zijnde een neef van de predikant en in het wederkeren naar zijn huis [zijnde des vs. schoolmeestershuis omtrent een half uur van des suppliants huis gelegen] ontmoette hij omtrent de klok van 7 uur ’s avonds binnen Stiphout twee onbekende manspersonen, die elk een groot hout en stok in hun handen hadden en waarvan er een zei: “Wie daar?”
De predikantsvrouw antwoordde daarop: “Goed vrundt”. Pal daarop kwamen de mannen dichterbij en zeiden: “Nu moet gij sterven!” Ze sloegen de predikant vervolgens met hun stokken waardoor die diverse hoofdwonden opliep. Onder meer één aan zijn voorhoofd ‘wel een vinger lang’ en zodanig dat men ‘de schotel of hersenpanne ontbloot zag’. En nog één boven op zijn hoofd en bovendien was ook zijn rechterhand verwond en zijn neus leek gekwetst te zijn.
Op dat moment riep een van de mannen: “Schiet hem dood”, maar de predikant wist, ondanks al zijn verwondingen te ontkomen. Dit alles was gebeurd te Stiphout, zoals bleek uit de verklaringen van 22 en 23 december. Naast het rekest werd ook duidelijk uit een rapportje over de gebeurtenis dat de suppliant vanwege de verwondingen geruime tijd bedlegerig was geweest en zijn dienst door een naburige predikant waargenomen moest worden."
Boosaardigheid
En het relaas volgt met de volgende opmerkingen, dat de suppliant een verzoek indiende, door dien haar Hoog Mogenden via plakkaten hadden vastgesteld en geordonneerd om zodanige moedwil en boosaardigheden te voorkomen, dat ter plaatse, waar zodanige boosaardigheid voorkomt, en wel voornamelijk gericht tegen een predikant of een ander persoon van de gereformeerde religie, dat de schade en onkosten die daardoor ontstonden vergoed zouden moeten worden door het betreffende dorp.
Daarom had de predikant de officier en president van Stiphout benaderd in verband met die vergoeding van de geleden schade, maar dat bleek tevergeefs. De predikant heeft toen de Hoog Mogenden verzocht die van Stiphout te ordonneren en te gelasten om in gevolge van het plakkaat van 4 juni 1657 aan de suppliant aanstonds de schade en onkosten te vergoeden, zowel van het meesterloon als ook van de pijn en smart die hij had moeten doorstaan gedurende de periode dat hij zijn functie niet kon uitoefenen. Een kopie van het rekest zou in handen gesteld worden van de Vrouwe van Stiphout en men hoopte dat de officier van Stiphout tegen dit ‘scherp feijt’ zou procederen en de daders wilde opsporen.
Bron:
BHIC toegang 10 Archief vergadering van de vier kwartieren van de Meierij van 's-Hertogenbosch 1637-1810 inv.nr.6 Resoluties van de Staten Generaal over stad en Meierij van 's-Hertogenbosch 1676-1697 scans 256 en 257
