In De Maaskroniek nr. 92 (december 2020) verscheen onder deze titel een artikel, waarin de schrijver verklaart hoe het kan dat er twee overlijdensaktes zijn van Lamberdiena van Rossum. In het tweede deel gaat hij nader in op het veranderen van roepnamen.
Huwelijksakte van Johannes van Rossum en Petronella van Lith
1 Het ouderpaar Johannes van Rossum en Petronella van Lith
Op 24 november 1816 wordt in de gemeente Alem, Maren en Kessel het huwelijk voltrokken tussen Johannes van Rossum en Petronella van Lith. De bruidegom werd geboren op 't Wild op 19 mei 1790 als zoon van Reinier van Rossum en Maria van Thiel. Hij overlijdt in Maren op 31 oktober 1874. De bruid is een dochter van Jacob van Lith en Adriana van Maasbommel. Ze werd geboren en gedoopt op 25 april 1793 in Maren en zal daar ook overlijden op 19 januari 1857.
2 De geboorte van Laberdienna van Rossum
Het blijkt een vruchtbaar huwelijk, de kinderen volgen elkaar in rap tempo op. Op 17 oktober 1817 wordt Reinier geboren, de grootvader van mijn oma, Regina van Rossum. Op 12 december 1818 komt Adriana, op 20 februari 1820 Maria en op 20 december 1821 Honoria (Eerke). Op 24 januari 1823 ziet Laberdienna (Lamberdina), de hoofdpersoon van dit verhaal, het levenslicht. Lamberdina is nog op haar geboortedag gedoopt.
Geboorteakte en doopinschrijving van Lamberdiena van Rossum
Kadastrale kaart van 't Wild
Na haar volgen nog: Johanna Catrina op 24 oktober 1824, Hermanus op 3 december 1825, Johanna op 20 februari 1827, Jacoba op 9 maart 1829, Rudolphus op 15 mei 1831 en tenslotte nog een keer Hermanus op 27 maart 1835. Alle elf kinderen worden op 't Wild geboren. Het gezin woonde op de kadastrale nummers 238 (huis en hof) en 239 (tuin), weergegeven op de nevenstaande kaart.
3 Lamberdina van Rossum verdwijnt uit beeld
Enkele kinderen sterven op jonge leeftijd. Het eerste Bevolkingsregister waarop het gezin vermeld staat, is van 1838 of 1840. Er staat geen jaartal bij. Wel worden de leeftijden van de vermelde personen aangegeven. Deze waren veelal niet nauwkeurig, ze wisten waarschijnlijk zelf niet alijd hoe oud ze waren. Op basis van de leeftijden van de ouders Johannes van Rossum en Petronella van Lith zou het BR van 1838 kunnen zijn, op basis van de leeftijden van enkele kinderen zou het van 1840 zijn. Het is eigenlijk niet zo belangrijk, ik baseer me op de leeftijdsverschillen tussen de kinderen. De samenstelling van het gezin was als volgt:
BR 1840 Johannes van Rossum en Petronella van Lith
Er wonen nog 6 kinderen thuis. Er lijken twee meisjes met de naam Johanna te zijn. De doorgehaalde Johanna heet voluit Joanna Catrina en haar naam is doorgehaald omdat ze op 14 april 1842 op 17-jarige leeftijd is overleden. Twee andere kinderen, namelijk een eerdere Hermanus en Jacoba zijn eerder overleden, in 1826 (1 jaar oud) resp. 1837 (7 jaar oud). Adriana en Maria zijn nog in leven maar wonen elders, waarschijnlijk als dienstmeisje want ze trouwen pas in 1844 resp, 1845. Onduidelijk is wat er aan de hand is met Eerke (Honoria). Op haar kom ik terug. Reinier, geboren in 1817 is nu 23 jaar oud (op basis daarvan is het BR van 1840). De in 1823 geboren Lamberdina zou nu 17 jaar zijn, maar er staat geen Lamberdina vermeld maar wel een 17-jarige met de naam Arnolda. Maar er is nooit een Arnolda geboren! Een voor de hand liggende verklaring is dat de puber Lamberdina haar naam niet mooi heeft gevonden en zich Arnolda heeft laten noemen. Niets ongewoons, het zal later meer voorkomen in de familie en ik zal daaraan een aparte paragraaf wijden aan het slot van deze geschiedenis.
Het volgende BR dateert uit 1850. Arnolda en/of Lamberdina lijken van de aardbol verdwenen. Hierop zien we bevestigd dat de familie op 't Wildt woonde. We kunnen ook vaststellen dat ze het niet zo nauw namen met de precieze geboortejaren.
BR 1850 Johannes van Rossum en Petronella van Lith
Reinier wordt naderhand doorgehaald, omdat hij op 27 mei 1853 met Wilhelmina Suiker trouwt en zijn eigen blad in het BR krijgt. Maar voor deze bruiloft heeft er een andere bruiloft plaatsgevonden, aan de andere kant van de Maas. in Driel.
4 Lamberdina van Rossum duikt weer op en trouwt
Deel van trouwakte van Mathijs van Liempt en Lamberdina van Rossum
Op 14 mei 1852 trouwt Lamberdina van Rossum, dochter van Johannes van Rossum en Petronella van Lith, geboren op 24 januari 1823 in Maren, met Mathijs van Liempt, zoon van rietdekker Joannes van Liempt en Helena van Heumen, geboren op 31 januari 1826 in Driel. Lamberdina is weer terecht!
Stel dat Lamberdina zich Arnolda is gaan noemen, waaarom is ze nu opeens weer Lamberdina? Heel eenvoudig, het betreft hier een officiële gebeurtenis dus ze moest haar officiële naam gebruiken, sterker nog, ze diende een afschrift van haar geboorteakte te overleggen, dus daarmee viel niet te sjoemelen. Maar het is mogelijk dat zij zich in de sociale omgang Arnolda is blijven noemen.
Het echtpaar krijgt 3 kinderen. Op 14 december 1853 wordt Helena geboren. Op 18 oktober 1856 komt Johannes en op 4 oktober 1859 Petrus Johannes.
5 Lamberdina van Rossum overlijdt
Overlijdensakte van Lamberdina van Rossum uit 1861
Op 23 november 1861 overlijdt Lamberdina, 38 jaar oud, jong, maar op zich niets bijzonders voor de 19e eeuw. Op het eerste gezicht hebben we te maken met het doorsnee leven van een 19e eeuws dorpsmeisje dat misschien haar voornaam veranderde, dat trouwt, kinderen krijgt en vervolgens (te) jong sterft. Dus weinig aanleiding om een artikel aan haar te wijden, ware het niet dat Lamberdina van Rossum, dochter van Johannes van Rossum en Petronella van Lith, geboren op 24 januari 1823 in Maren, al een keer gestorven was!!!!
Op 22 februari 1823 verschijnen om tien uur 's morgens Johannes van Rossum, 30 jaar oud, en zijn 22-jarige buurman Christiaan van Thiel voor schout en ambtenaar van de Burgerlijke Stand van de gemeente Alem, Maren en Kessl de heer G. D. de Werdt en zij verklaren dat de vorige dag 21 februari om 9 uur 's avonds is overleden Lamberdina van Rossum, dochter van Johannes, 4 weken oud. Van 24 januari tot 21 februari zijn precies 4 weken.
Overlijdensakte van Lamberdina van Rossum uit 1823
Voorwaar een miraculeuze zaak en het kan niet anders dan dat Lamberdina uit de dood is verrezen. Voldoende aanleiding om haar minstens zalig te verklaren en van 't Wild een bedevaartsoord te maken!
De werkelijkheid is natuurlijk veel trivialer, maar wat is deze werkelijkheid? Heeft Johannes een reden gehad om deze dochter te verdonkeremanen? Misschien was ze helemaal niet gestorven. In die tijd diende men bij een geboorteaangifte een nieuwgeborene aan de ambtenaar van de Burgerlijke Stand te tonen, maar ik neem niet aan dat ze ook verplicht waren een kinderlijkje mee te nemen naar het gemeentehuis. De verplichting een overlijdensaangifte vergezeld te laten gaan van een overlijdensverklaring van een arts is pas van veel later. Christiaan van Thiel kan onder een hoedje met Johannes gespeeld hebben, maar anderzijds, in zo'n gehucht wisten ze toch alles van elkaar, dus een zeer onwaarschijnlijk scenario.
De meest voor de hand liggende verklaring is (zoals meestal): een vergissing. Aangezien Eerke (Honoria) nooit meer opgedoken is, mogen we veronderstellen dat zij gestorven was en niet Lamberdina en dat de vader zich vergist heeft in de naam, maar dan blijft het vreemd dat hij zich ook in de leeftijd vergist zou hebben, Eerke was op dat moment 14 maanden oud. Ik had het geval ook voorgelegd aan het Brabants Historisch Informatie Centrun in Den Bosch en een medewerkster kwam met een vrij overtuigende verklaring, nl. dat niet de vader maar de ambtenaar van de Burgerlijke Stand verantwoordelijk is geweest voor de vermelding van die 4 weken. Dat hij er later de geboorteakte van Lamberdina bij heeft gezocht, deze conclusie heeft getrokken en de vier weken heeft genoteerd.
Het zou ook interessant zijn geweest vast te stellen welke naam bij de begrafenis opgeschreven is, maar helaas, er is geen begraafboek van de parochie Maren-Kessel vanaf 1810.
6 Mathijs van Liempt
Echtgenoot en vader Mathijs overleeft zijn vrouw en kinderen met vele jaren, hij overlijdt op 17 mei 1900. Dochter Helena is op 16 december 1869 gestorven, twee dagen na haar 16e verjaardag. Zoon Johannes is overleden op 5 juni 1885, 28 jaar oud en zoon Petrus Johannes op 23 juli 1888, eveneens 28 jaar oud. Voorwaar een triest leven.
Het lijkt erop, dat in de familie vaker een andere roepnaam werd gekozen. Daarover gaat het tweede deel. Klik hier om dat te lezen
