N.a.v. de vraag over de kerkbanken in de Grote Kerk in Oss: volgens mij zijn de kerkbanken twee keer vervangen na de oorlog.
Ik heb kort wat onderzoek gedaan en daaruit blijkt inderdaad dat in de jaren 1980-1982 tijdens een flinke restauratie de kerkbanken zijn vervangen. Dat de kerkbanken van nu niet meer de oorspronkelijke zijn en dat er een ander interieur in de kerk is geweest, zoals door A. Angenent gesteld, klopt helemaal. Dit alles valt ook op te maken uit, bijvoorbeeld:
Agnes Biljouw, ‘De Grote Kerk in Oss’, in: "Tussentijds, uitgave van De Werkende Mens, historische kring voor Oss en omgeving" jrg. 3 nr. 2 (1997) 18-21.
Gerard Ulijn, "150 jaar Grote Kerk (1859-2009)"
Maar we vinden nog wat meer info, op blz. 72-73 van het onderstaande boek, echter in het hoofdstuk voorafgaand aan dat over de architectuurgeschiedenis, dus wel een beetje verborgen:
John van Zuilen, Piet Hagenaars en Henk Buijks, De kerk in het centrum. Kerkelijk leven rondom de Grote Kerk van Oss in de 19e en 20e eeuw (Jan Cunencentrum Oss 1982).
Op de genoemde pagina lezen we dat het kerkinterieur in 1962 werd veranderd en aangepast aan de nieuwe eisen van de liturgie. (Context: het Tweede Vaticaans Concilie, 1962-1965, o.a. een volkskerk als ideaal, de pastoor met zijn gezicht naar het 'kerkvolk' in plaats van naar het altaar, de mis in de volkstaal... wat gevolgen had voor kerkinterieurs overal ter wereld.) De Grote Kerk te Oss werd in 1962 hoe dan ook geheel van nieuwe banken voorzien, lezen we in het genoemde boek. Dit gebeurde onder leiding van architect J.A. de Reus. De banken waren van de Firma Wageman uit Roggel (Limburg).
In hetzelfde boek, p. 23, lezen we dat ook in 1873 werd besloten om de kerkbanken te vervangen. Dat zullen de banken zijn geweest, die in 1962 werden vervangen.
Ook heb ik nog gezocht naar interieurfoto’s van de Grote Kerk in de bhic-beeldbank, ter vergelijking van de oude en de nieuwe kerkbanken. Op deze foto…
https://www.bhic.nl/memorix/images/search/detail/4fdbae52-45f9-11e3-8ad7-b3e049950a4b/media/d150db40-5fea-9c00-4982-52412999ad49
…zien we oudere kerkbanken dan die begin jaren tachtig werden geplaatst. Volgens een commentaar op deze foto dateren de banken van ná het grijs schilderen van het interieur in 1955-1956. Het zijn neogotische kerkbanken, wat de foto ouder maakt dan bijvoorbeeld deze...
https://www.bhic.nl/memorix/images/search/detail/f35f7490-45fa-11e3-a457-e394d5852b6e/media/f3c1af5d-d39e-dfce-a3a2-2bca434b750c
Helaas ontbreekt bij beide foto’s een datum. Maar aan de hand van het bovengenoemde literatuuronderzoek kan worden geconcludeerd dat de eerste foto, die van de neogotische banken, ergens tussen 1956 en 1962 moet zijn genomen.
Het kan dus zo zijn, dat de kerkbanken tussen 1962 en 1982 nog vaker zijn vervangen. Als ik meer te weten kom, horen jullie het hier : )
Hartelijke groeten,