Het grafkruis komt me bekend voor en vergeleek het met m,n verhaal:
https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/bezoek-aan-een-oorlogsbegraafplaats-met-een-onprettig-gevoel
Ja, zoals de gids in Ysselsteyn vertelde er ook Nederlanders begraven waren.

Ik kan me uw aarzeling levendig voorstellen, R.G. Eggink. Des te groter de dank dat u dit tóch heeft gedaan. Want het is precies zoals u zegt: deze verhalen moeten worden verteld. Bedankt voor uw bijdrage.

Heb lang getwijfeld of ik dit verhaal wel moest vertellen. Maar de reacties laten zien dat zo'n triest verhaal juist wel verteld moet worden. Ik vond de opmerking over "zwart/wit"en "grijs" heel treffend. Dank daarvoor.

@Anna, de verhuizing na de oorlog naar de "gemeente Hardenberg" is waarschijnlijk ingegeven door woningnood. Niet door "vluchtgedrag". En: ook de gemeente Hardenberg grenst aan het dorp Westerhaar. Zover ging de familie na de oorlog niet verhuizen.

Uiteraard is er veel meer te vertellen over Jan's keuze. Onder de naaste buren van dit gezin waren NSB-ers. Zelfs fanatieke NSB-ers. En er waren er die ook lid waren van de KK in Ommen. Kortom, er waren in de omgeving van dit gezin mensen die bewust kozen, willens en wetens, voor het nazi gedachten goed. En, uit de geschiedenis is bekend waar dat in het dorp toe geleid heeft. .Jan, en zijn familie, deden dat zeker niet. Uit armoe, onbegrip en uit verveling werden verkeerde keuzes gemaakt en zeker niet op basis van politiek en politiek gedachtengoed.

De tweede uit de beschreven groep uit Westerhaar, die ook koos voor indienstneming bij de Waffen SS, moest eerst dienst doen als bewaker bij het kamp moerdijk, maar werd na enkele weken naar het Oost Front gestuurd... Is na de oorlog nog een tijd geïnterneerd geweest.

m.v.r.gr. R.G. Eggink

Mijn overgrootvader is als lid van de Landstorm gelegerd geweest in de Frederik Hendrikkazerne te Vught, ten tijde van de voornoemde executies. Zijn dossier in het CABR bevat verklaringen waarin beweerd wordt dat hij kampbewaker zou zijn geweest, maar hij beweerde dat hij op de kazerne enkel werkzaam was als chauffeur/monteur. Stel dat het laatste waar is, zouden het kamp en de gebeurtenissen hem dan niet opgevallen kunnen zijn?

Dank voor je afgewogen reactie, Herman. Je woorden "Goed/kwaad in dat licht bezien kleurt grijs" zijn heel treffend gekozen!

Van mijn vader het verhaal gehoord dat hij als kleine jongen Jan gekend heeft. In het (veen)veld weleens laten zien hoe goed hij wel niet kon schieten met zijn Mauser karabijn. Het enige wat hij als kind hoorde was dat Jan er op een bepaald moment niet meer was. De geruchten waren dat het zou gaan om een vermissing van het Oostfront. Maar nu verrassend genoeg toch een andere waarheid.

De lokale bevolking werd ook wel eens gewaarschuwd als er iets ergs voorhanden stond. Dus context, tijd, vroeger gepest, ideologie en verstandelijke handicap maakte dat Jan die keuze maakte. Goed/kwaad in dat licht bezien kleurt grijs.

Ik was bij toeval gestuit op dit artikel, omdat ik zocht op razzia westerhaar, vanwege mijn opa aan moeders kant die daaruit voortvloeiend te werk gesteld is in Linz aan de Donau (Oostenrijk).

Ah, was dat voor je ouders een directe aanleiding om te verhuizen, Anna? Waren zij één van de weinigen of gebeurde dat meer?

Een goed verborgen familie geheim. Ook in Westerhaar- Vriezenvensewijk, een simpel veendorp, wist men wel wat goed en kwaad was. Dit verduidelijkt de verhuizing van de ouders naar Hardenberg.

Ik ben het helemaal met je eens, Mark. Goed dat je die opmerking erbij plaatst.

Goed verhaal. Triest. Een speelbal van de tijd waarin hij leefde en die hij vermoedelijk niet kon overzien. Dank!