Bedankt voor de snelle toezending, Ruud! De foto's zijn inmiddels aan het verhaal toegevoegd.

Hallo Ruud, begrijp ik goed dat je dergelijke foto's hebt? Zou je ze met ons willen delen? (via info@bhic.nl tav Willibrorduskerk Esch) Dan zet ik ze hier er graag bij!

En Ad, ik herinner me in mijn jeugd dat de pastoor op de lagere school (jaren zeventig) nog wel op zoek was naar misdienaars, en vooral de 'belofte' deed dat je vrij krijgt als je een uitvaartmis tijdens schooltijd moest dienen (het idee van die uitvaartmissen schrok mij dusdanig af dat mijn belangstelling onmiddellijk verdween). Maar zoals jij het beschrijft, krijg ik bijna alsnog spijt. Ik kan me wel iets voorstellen hoe bijzonder, bijna mystiek, dat moet zijn geweest. Mooi verwoord, bedankt voor je bericht!

Ach weet je, Marilou, ik vermoed dat jij een of twee generaties jonger bent dan ik, en dan is het nog maar de vraag hoe leuk het zou zijn om vandaag de dag misdienaar te wezen. Vergeet niet dat in mijn tijd de mis Tridentijns (dus Latijns) was én met de rug naar het volk. Dat gaf aan het geheel een wat mysterieuze glans, en wij misdienaars hadden, hoe beperkt misschien ook, toch deel aan dat mysterieuze: wij antwoordden in het Latijn [en na een paar maanden wisten we ook wat die Latijnse zinnen betekenden, dus wij 'kenden' Latijn ;-)], en in tegenstelling tot het kerkvolk zagen en wisten wij wat er op het altaar gebeurde. Dat droeg allemaal bij aan die 'eer' van misdienaar-zijn.
Het misdienaarsreisje was zeker een van de hoogtepunten van het jaar, en omdat het natuurlijk om een veel kleinere groep ging dan het jaarlijkse schoolreisje was het vaak veel ontspannener en gezelliger, ook al ging het meestal minder ver weg dan het schoolreisje.

Nog een kleine aanvulling: ik mis een foto van de kerk van Van Tulder (ik heb een foto, gemaakt door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Voorts nog: tijdens de bouw van de nieuwe kerk jaren 20 van de 20e eeuw, stond een houten noodkerk in Esch, die nadien naar boxtel verhuisde en daar nog jaren dienst heeft gedaan als kapel voor Missiehuis Sint-Theresia op Stapelen. Ook van dit houten noodgebouw zijn nog foto's.

Duidelijk Ad, zo had ik het nog helemaal niet bekeken (ik zak onmiddellijk door het ijs: nee, ik ben nooit misdienaar geweest...) Maar inderdaad, de taak was natuurlijk al een hele eer. En dat misdienaarsreisje, dat horen we vaker genoemd als één van de hoogtepunten van het jaar. Geldt dat voor jou ook?

Hallo Marilou, zover ik me herinner ging dat dienen bij heeroom best wel goed, ik was uiteindelijk goed 'getraind' door zuster Xaverio JMJ in onze eigen parochie. Maar heeroom was, hoewel een aardige man, niet zo'n knipoger.
En meer in 't algemeen herinner ik me ook niet dat wij als misdienaar werden gecomplimenteerd met een wel-gediende mis. Ik denk dat daar ook iets als 'noblesse oblige' in meespeelde: het werd als vanzelfsprekend gezien dat een mis werd gediend zoals het horde. Daar hoefde geen compliment voor gemaakt te worden: de eer misdienaar te zijn was in zichzelf de beloning (en natuurlijk een keer per jaar het misdienaarsreisje).

Wat een mooie aanvulling, Ad, en ik ben benieuwd: ging het ook goed, het dienen bij je eigen heeroom? Zei hij daar nog iets van, in de zin van een complimentje, of een knipoog of zo? Of gebeurde dat in die tijd niet?

En wie weet is er hier een lezer die meer weet over de kleuterschool in Esch? We horen het graag!

Pastoor Henri Hens (1905-1977) was mijn heeroom, zoals dat toen werd genoemd en zoals hij ook moest worden aangesproken door zijn neefjes en nichtjes. Hij was priester gewijd door bisschop Diepen in 1931, kapelaan in Waspik 1931-1933, kapelaan in Zevenbergen 1933-1937, conrector van de Mariënburg in Den Bosch 1937-1953, en pastoor in Esch 1953-1959. Hij overleed in 1977, 71 jaar oud.

Ik herinner me dat ik, het zal ergens halverwege de jaren '50 zijn geweest, met een van mijn broertjes in de zomervakantie een paar dagen mocht gaan logeren bij heeroom op de pastorie. Omdat ik in onze eigen parochiekerk misdienaar was, mocht ik toen ook bij heeroom de mis dienen, wat ik een heel aparte belevenis vond. De mis was uiteraard hetzelfde, maar dienen bij je eigen oom 'voelde' toch heel anders, beetje zenuwachtig want ik wilde 't uiteraard extra goed doen. 's Avonds werden we door Dien, de pastoorsmeid, in bed gestopt, en voor ze 't licht uit deed gaf ze ons met haar duim een kruisje op 't voorhoofd, ook al iets dat we thuis niet gewend waren. De pastorie had een geweldige tuin met veel fruitbomen en -struiken, en bij 't eten kregen we grote hoeveelheden rode bessen met suiker, wat we heel lekker vonden.

Ik ben begin jaren '90 nog eens in Esch geweest en heb toen bij de pastorie aangebeld, verteld dat pastoor Hens mijn oom was, en gevraagd of ik nog eens binnen mocht kijken. De toenmalige pastoor was heel vriendelijk en vond het best. Natuurlijk was de pastorie veel kleiner dan in mijn kindertijdherinneringen, en erger, de mooie grote tuin was bijna helemaal verdwenen. Of de RK kleuterschool, die mijn heeroom in Esch opgericht heet te hebben, er nog is weet ik niet. Sic transit gloria mundi...

Je hebt helemaal gelijik, Ruud. het is aangepast.
Vriendelijke groet

De naam van de bisschop die de kerk inzegende staat nog steeds niet helemaal correct vermeld: zijn achternaam is 'Diepen' niet 'van Diepen'.

Bedankt voor je correcties, Ruud. Er zijn nogal wat mensen van de familie Van Groenendael in de architectuur beland, begrijp ik nu (waaronder ook deze: https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacques_van_Groenendael)

Goed dat je ons op de juiste hebt gewezen: we hebben de naam inmiddels ook in de tekst aangepast.

De Architect was niet Jan van Groenendaal, doch Hubert (J.H.H.) van Groenendael (1868-1942), leerling van P.J.H. Cuypers.

De bisschop van 's-Hertogenbosch waar in dit artikel sprake van is heette geen J. VAN DIEPEN, doch ARNOLD (A.Fr.) DIEPEN.
Aanvulling: tijdens de bouw van de nieuwe kerk werd gekerkt in een houten noodgebouw, dat daarna naar Boxtel verhuisde en werd geplaatst naast het Missiehuis Sint-Theresia (priesteropleiding paters Assumptionisten, kasteel Stapelen). Het werd daar, reeds op zondag 27 november 1927 door mgr. Diepen worden ingewijd. Het gebouwtje zou als kapel dienstdoen tot 1959 en werd in 1960 afgebroken.