In het nieuwste nr. van Gens Nostra lees je ook hier meer over i.v.m. Oopjen Coppit (Rembrandt).

Nog een keer dan. De rijken konden zich een plaats in de kerk veroorloven. Maar er was, zoals nu, geen wettelijke verplichting van de - noodzakelijke - diepte van het graf. Met alle gevolgen van dien, zeker met warm weer was de stank niet te harden. Of men nu bij het altaar of elders in de kerk begraven was, het ging om de (on)diepte van de dode.

Los van de krachttermen; welke reactie bedoelde je Cees? Ik kan die ook achter de schermen niet terugvinden.

Kom op zeg. Is 'Potver' een krachtterm? Dan heeft u zeker nooit Tom Poes gelezen. Of Kuifje waarin kapitein Haddock ?

Cees, aub geen krachttermen op dit forum. De vraag is duidelijk genoeg.

Potver. Waar is mijn reactie gebleven op 15.33 uur ?

Niet alleen om de rijkdom, maar ook vanwege maatschappelijke positie (zonder dat men echt rijk was) werden mensen in de kerk begraven, zo o.m. de onderwijzer Reijnerus (Reijnder) Otten, schoolmeester te Beers, resp. te Beugen, overleden te Beugen op 30 juli 1668 (obijt Magister Reijnerus sepultus est Boxmero in choro B, Virg:), begraven te Boxmeer.

Bedankt voor je toevoeging Cees, dus hoe duurder de plaats hoe meer het stond en hoe rijker iemand was!

Niet iedereen werd in de kerk begraven; alleen diegenen die het konden betalen (de rijken dus). De armen werden op het kerkhof rond de kerk begraven, meestal in ongemarkeerde graven, soms met een houten kruis als grafteken. Met warm weer gingen de rijke doden in de kerk letterlijk stinken, temeer daar ze vaak begraven waren vlak onder het oppervlakte van de vloer. En wie het dichtst bij het altaar begraven werd (de duurste plaatsen) kwam eerder in de hemel, zo was de gedachte.

Naar aanleiding van de reactie van Cees, heeft mijn collega Yvonne het volgende uitgezocht:
1. In een artikel van het Meertens Instituut legt hoogleraar historische taalkunde Nicoline van der Sijs uit dat er vijf mogelijke verklaringen zijn. De verklaring die hier mee speelt is deze: Rijken werden in de kerken begraven waarna de graven gingen stinken. Iedereen werd in de kerk begraven, de rijken het dichtst bij het altaar want dat was beter (en dus ook duurder) voor het zielenheil. Graven werden afgesloten met aarde en deksteen dus stankoverlast zou minimaal moeten zijn. In middeleeuwse teksten komt ‘rijke stinkerd’ of verwijzingen daarnaar niet voor. Van der Sijs zegt dat het woord ‘stinkend’ en vervoegingen gebruikt werden als versterkend bijwoord, dus de benadrukking van het onderwerp. Voorbeeld: zo schreef de bekende auteur Justus van Effen in 1734 over een man die stinkend veul van een vrouw hield. Stinkend is dus een bijvoeglijk naamwoord dat een letterlijke betekenis veranderd in een bijwoord met positief-versterkende betekenis.
http://www.meertens.knaw.nl/cms/nl/cms/nl/108-nieuwsbrief/vraag-van-de-maand/145021-vraag-van-mei-2016-rijke-stinkerd
https://historiek.net/stinkend-rijk-zijn-betekenis-herkomst/69489/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijke_stinkerd

2. Er was inderdaad geen prefect in Tilburg. Tilburg viel onder het kanton ’s-Hertogenbosch, tevens hoofdstad van het departement Monden van de Rijn. Prefect werd benoemd voor het departement, onderprefecten voor de kantons. Zie Wikipedia voor uitleg. https://nl.wikipedia.org/wiki/Monden_van_de_Rijn In de inleiding bij de inventaris van de bestuursarchieven wordt dit ook uitgelegd maar Tilburg staat er niet expliciet bij vermeld.

3. Wij hebben geen andere informatie kunnen vinden dan dat Thomas van Dooren inderdaad in Tilburg is overleden en aldaar begraven is naast zijn vrouw. Dhr. Cees van Raak heeft daar ook een artikel over geschreven: http://historietilburg.nl/wp-content/uploads/1998/Jaargang%2016%20-%201998%20-%20nummer%202.pdf

4. In het bovengenoemde artikel wordt een boek aangehaald: 'Uit het Dagboek van een Tilburger' van De Lelie en De Beer:, waarin wordt gesteld dat bij de begrafenis van zijn vrouw als eerste een lijkwagen is gebruikt. Ook in de tweede bron 'Handschrift van een Tilburger' wordt dit bevestigd

Bedankt voor je reactie Cees. We gaan het verder uitzoeken en komen er op terug.

Nondeju. Nog een keer dan. Meer informatie?, dan zou ik het hele stuk beter kunnen herschrijven. Zo zo slordig. En daar heb ik geen zin in.

Bedankt voor je reacties Cees. Zou je ons nog wat meer informatie kunnen geven, zodat we dit verhaal daarop aan kunnen passen ?

1. De uitdrukking 'rijke stinkerds' wordt verkeerd uitgelegd
2. Tilburg kende geen Franse prefect.
3. Thomas van Dooren was niet eerder elders begraven.
4. Niet bij zijn begrafenis maar bij die van zijn vrouw Maria Delfontaine in 1827 is voor het eerst een lijkwagen gebruikt.