Mijn Studiezaal (inloggen)220.37 Index Beurzenstichtingen (220.37)
87 Martinus Balduini bij de gratie Gods bisschop van Yperen en geboren te Rijthoven [lees: Riethoven] sticht een fundatie en wil dat men zal bidden voor hem en zijn broers en zussen en hun kinderen en kindskinderen binnen het dorp van Riethven of drie mijlen rondom dit dorp en doet dit in handen van de pastoor van Riethoven Bouwen Bauwens mijn broer zijn leven lang opperkerkmeester en opperheilige geestmeester van Riethoven en ik geef hen macht en autoriteit aan zijn broer Boudewijn over deze fundatie en na zijn dood een ander van de afkomst van mijn vader en het betreft een erffelijke losrente van 125 gl. getransporteerd door Mr. Joost Baudewijns priester en kanunnik ten overstaan van de schepenen van Yperen op 19 maart 1570 door dezelfde Mr. Joos gekocht ten laste van de Staten van Brabant op 15 september 1569 met 1500 gl. ‘idem dat men het schoolgeld ‘oft die boecxkens diemen tot Rijthoven oft drie mijlen int ronde is leerende te weeten die dienen tot onderwijs vanden kinderen in henlieder christen geloove ende omwel (?) leeren leesen ende schrijven vuyt deser fundatie soude betaelen, sullen die gedeputeerden tselve consenteren sonder regaert te nemen van wat gestaetheijt die ouders zijn gelijck zij oijck sullen mogen tsjaers vuytgeven twee drie ofte vier guldens om daer mede witte broot koecken ofte enige andere schoonheijt (?) gekocht ende gedistribueert te werden op een oft diversche tijden den kinderen die hunlieder kersten geloove dat Pater Noster die thien geboden Godts etc. van hennen ouders leeren ofte ter schoole gaen op dat zij deur sulcke schoonheijt te meer souden getrocken ende verwect werden ter schoolen te gaen oft thuijs te leeren, sulcx als goede christen menschen behooren te weeten ende te leeren ende om bij gelijcke manieren oijck een oirsaecke te geven den jonghen kinderen soo wel meijskens als knechtkens die niet ter schoolen gehouden en werden om te beter ende te liever te leeren waer
Vervolg:
ende perfectelicken in Duijtscher spraken het kersten geloove den Pater Noster oft tgebeth des heeren ende die thien gebooden Godts tot Bercheijck Eerssel ende Westerhoven daer ick ter schoolen hebben gegaen, sal denselven rentmr. oft ontvanger altijt bij ordinatie ende met consent vanden anderen drien mogen geven tsjaers elck van den drien voorgenoemden plaetsen tot vier gulden bij gelijcke poirtie om bij de kerckmeesteren van elcken voorschreven plaetsen twee werven sjaers, te weetene in die paesheijlige dagen ende inde kersdagen telcker reijse voor twee/drie gulden mogen doen backen witte broot om den kinderen elckerlicken te geven een broot, die de voors. saecken wel geleert ende van buijten wel ende perfectelicken sullen weeten te seggen voir den pastoir ende anderen die hem daertoe sullen willen geven om die kijnderen te hooren inder kercke naeden misse oft naeden vespertijt alsoot henlieden best passen sal ende indien zij dat niet en begeerden te doen oft niet den achten wert en die moeijten ende den arbeijt te doen, soo salt blijven bij die fundatie van Rijthoven ende aldaer gegeven werden nae inhoude van de fundatie; maer ick en consentere niet noch oijck en wille dat die geene die henlieder goet onnuttelicke verdoen in dronckenschappe oft anderssints schandeloos zijn van leeven oft andersints hen onweerdich maken om geholpen te zijn van deser fundatiën, sullen genieten tenzij zij des vermaent zijnde hen beteren ende neerstich zijn om hen broot met Godt ende met eeren te winnen; ick wille ende consentere oijck den voorgenoemden gedeputeerden tot deser fundatiën, alst gebeurt dat die voorss. van mynen geslachte soe gestaet sijn dat zij in eenich jaere niet en behouven geholpen te zijn met deser fundatiën ofte oick de meeste helft van dijer levenden [dubieus] niet van nooden en waere, dat zijlieden in dien gevallen voor tselve jaer sullen geven tot behouff ende ter vercieringe vander kercken van Rijthoven in boecken ornamenten ende anderssints
Vervolg 2:
twelff gulden ende alst dueren tijt is oft den heijligen …. van Rijthoven seer geloeft is, de reste inne handen van den heijligen geestmeesteren om daer mede den gemeijnen armen van Rijthoven geholpen te werden met goede toesichte, dat hier deur der voorgenoemde vanden geslachte geen gebrek en lijden, maer als gebeurt dat noch die vanden geslachte deser fundatie niet geheel en behouffden noch oock den Heijligen Geest belast is boven zijnen stet, sullen die voors, gedeputeerden voor dat jaer insgelijcx voor der kercken geven twelff gulden ende de reste emploijeren in coopen van renthen uijt vermeerderinge van deser fundatiën ende tot beter hulpe vanden voors. van mijnen geslachte, in gelijcker vuegen ende manieren gelijck voors. staet naeder discretien van de vier gedeputeerden ende nae hunlieder consciëntie met goede consideratie opt getalle van die gevonden sullen werden in noode te zijn ende op het jaerlijcx incoomen van deser fundatie –
soo dat dier in gelijcken noode sijn gelijckelick moeten geholpen worden ende andere in minder noot zijnde, nae staete, soo verre als deze fundatie niet datter naemaels bij coope soo gesecht is sal toegevuecht werden haer sal strecken ende in het administreren van deser fundatiën sullen die voorgenoemde vier gedeputeerde vernemen nae de gestaetheijt van die van mijnen geslachte ende daer nae opten eersten zondach van elcker maent oft van twee maenden met elcken …. inder kercken oft ten huijse vande pastoire ofte andere paletsen die zij daert toe noemen sullen vergaderen ende naer communicatie sluijten, weie ende hoe veele dat zij in die toecomende maent oft anderen besprooken tijt deelachtich sullen maecken in desen fundatiën ende van sulcx als zij daer sullen sluijten sal voir goet verclaert ende bescheet gehouden werden in geschrifte ende den rentmeester oft ontfanger sal getrouwelijck volgen het selve geschrifte deser fundatie,
soo dat dier in gelijcken noode sijn gelijckelick moeten geholpen worden ende andere in minder noot zijnde, nae staete, soo verre als deze fundatie niet datter naemaels bij coope soo gesecht is sal toegevuecht werden haer sal strecken ende in het administreren van deser fundatiën sullen die voorgenoemde vier gedeputeerde vernemen nae de gestaetheijt van die van mijnen geslachte ende daer nae opten eersten zondach van elcker maent oft van twee maenden met elcken …. inder kercken oft ten huijse vande pastoire ofte andere paletsen die zij daert toe noemen sullen vergaderen ende naer communicatie sluijten, weie ende hoe veele dat zij in die toecomende maent oft anderen besprooken tijt deelachtich sullen maecken in desen fundatiën ende van sulcx als zij daer sullen sluijten sal voir goet verclaert ende bescheet gehouden werden in geschrifte ende den rentmeester oft ontfanger sal getrouwelijck volgen het selve geschrifte deser fundatie,
Persoon in schepenakte:
Joost Baudewijns
Martinus Balduini
Pater Noster
Datering:
26.4.1572
Pagina:
324-331
Soort akte:
Fundatie
Plaats:
Ieper / Riethoven / Bergeijk / Eersel / Westerhoven / ‘s-Hertogenbosch
Toegangsnummer:
220
Inventarisnummer:
Bron:
Beurzenstichtingen
Geografische namen:
1 gedigitaliseerd