Hoewel de voorbereidingen voor de 52ste Fellenoordtocht die op 4 en 5 april 2020 georganiseerd zou worden, ongetwijfeld al in een vergevorderd stadium waren, zorgde het Coronavirus ervoor dat de organiserende vereniging gedwongen werd de wandeltocht te annuleren. Jammer voor de 800 à 1000 wandelaars die ieder jaar uit het gehele land naar Drunen komen om te genieten van de mooie omgeving.
De tocht ontleent zijn naam aan de Fellenoordboerderij uit 1652, gelegen in het gelijknamige buurtschap. De naam Fellenoord is afgeleid van felle dat duidt op woeste & donker begroeide omgeving; oord duidt op plaats. Dus vrij vertaald betekent dit derhalve woeste, donker begroeide plaats. De hoofdrust van de wandeltocht is gevestigd in een van de bijgebouwen van de Fellenoordboerderij uit 1652, midden in het bosgebied.
Zelf nam ik in 1972 voor het eerst deel aan de Fellenoordtocht. De tocht zelf bestond sinds 1968 en beleefde inmiddels zijn vijfde editie. Hij werd toen nog in augustus georganiseerd, met afstanden van, 5, 10, 15 en 20 kilometer. De organisatie lag in handen van de Drunense wandelvereniging de Duintrappers. De wandelsport werd toen nog hoofdzakelijk bedreven door de jeugd. De meesten liepen in verenigingsverband en in uniform, de enkele volwassenen die meeliepen deden dit individueel. De start vond indertijd plaats op het sportcomplex van R.K.D.V.C. aan de Sportlaan in Drunen, een ruime startplaats met parkeergelegenheid voor de touringcars die de wandelverenigingen vervoerden. In tegenstelling tot latere jaren startten de meeste wandeltochten toen op zaterdagmiddag tussen 13:00 en 14:00 uur. Tijdens mijn eerste kennismaking liep ik met mijn wandelvereniging J.C.H. (Jeugd Centrale Heilige Harten) uit ’s-Hertogenbosch de 15 kilometer. De route ging toen ook al de Loonse en Drunense duinen in, met een rust in een van de gebouwen bij de Fellenoordboerderij, een prachtige rustgelegenheid.
In 1974 liep ik de tocht voor de tweede keer, nu als leidster van onze 10 kilometer wandelgroep. Na afloop kregen de deelnemers als herinnering een medaille met een afbeelding van de Fellenoordboerderij. Sinds 1976 liep ik de tocht onafgebroken, met uitzondering van 2001, toen de tocht vanwege de mond- en klauwzeerepidemie niet doorging. In 1979 veranderde de organisatie van de tocht. Hij werd voortaan in maart gelopen, de basisschool aan de van Suppéstraat werd de startlocatie en vanaf 1980 werd de afstand van 35 kilometer toegevoegd. Bovendien werd de tocht niet meer alleen op zaterdag maar op zaterdag en zondag georganiseerd. Desgewenst kon je nu dus twee dagen achtereen wandelen. Dit werd ingegeven door de afnemende belangstelling van de jeugd voor de wandelsport en de toenemende animo bij de volwassenen. Die wilden bovendien graag trainen voor meerdaagse tochten als de Nijmeegse en Apeldoornse Vierdaagse. Waarschijnlijk was dat ook de reden dat de Duintrappers de uit te zetten afstanden aanpaste, de 35 kilometer werd in 1983 vervangen door de 30 en 40 kilometer. Dat sloot meer aan bij afstanden van de beide Vierdaagsen. De afstanden van 5, 10, 15 en 20 kilometer bleven wel behouden. De routes van de 30 en 40 kilometer bestonden toen uit twee lussen. Eerst werd een lus gelopen langs Doeveren richting Heusden en weer terug naar de startlocatie in Drunen. Daar kregen de wandelaars een goede verzorging met lekkere tomatensoep en een broodje knakworst. Hierdoor gesterkt begonnen de wandelaars aan de tweede lus richting de Loonse en Drunense duinen met uiteraard een rust in de Fellenoordboerderij.
Helaas liep het ledental van de Duintrappers terug en begin 1991 werd de vereniging opgeheven. De aangekondigde Fellenoordtocht werd geannuleerd. Helaas gebeurde dit zonder contact met de overkoepelende Wandelkring Noord-Brabant. Deze kring was onderdeel van de landelijke wandelbond K.N.B.L.O. (Koninklijke Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding). Ik was toen zelf penningmeester van deze Wandelkring en toen ik hiervan hoorde dacht ik: “Dat kunnen wij niet toelaten. Wat zijn wij voor bestuur als wij zo’n mooie wandeltocht laten verdwijnen. “ Een telefoontje naar medebestuurslid Cees Smits leverde meteen bijval op. Met zijn tweetjes durfden wij het aan om aan de andere bestuursleden voor te stellen de organisatie van de tocht over te nemen. Gelukkig stemde iedereen hiermee in en konden wij aan de slag. Dat hebben wij geweten. Zonder over internet en email in twee maanden een tocht organiseren, waarvan in de wandelwereld al bekend was dat die niet door ging, was een flinke klus. Maar met medewerking van enkele oud-leden van de Duintrappers, te weten de familie Leijtens die nog oude routes had, de EHBO-vereniging Drunen, en de netwerken van onze eigen bestuursleden kregen wij het voor elkaar. De startlocatie verhuisde naar café de Remise aan de Grotestraat. Zo’n 700 deelnemers namen in april deel aan deze editie. Vijf jaar lang organiseerde de Wandelkring Noord-Brabant de Fellenoordtocht.
In 1992 stond deze ook nog in het teken van het 125-jaar bestaan van het Nederlandse Rode Kruis. Iedere wandelkring organiseerde toen een wandeltocht, waarvan de opbrengst naar het jubilerende Rode Kruis ging. Vanaf 1996 toonde wandelvereniging Waalwijk 82 samen met Buurthuis Zanddonk eveneens uit Waalwijk zich bereid om de organisatie over te nemen. In 2010 kwam de organisatie geheel in handen van wandelvereniging Waalwijk 82 en daar is de Fellenoordtocht nog steeds in goede handen.
Hadden deze wijzigingen nu veel invloed op de tocht zelf? Ja en nee. Wat alle jaren gebleven is, zijn de goed gemarkeerde routes door de Loonse en Drunense duinen met de rust bij de Fellenoordboerderij. Vanaf 1991 werden extra rustmogelijkheden aangeboden op de afstanden van 30 en 40 kilometer, de zogenaamde wagenrusten. Dit had alles te maken met de veranderende wensen van de wandelaar. Was voorheen een rustgelegenheid genoeg na respectievelijk 15 en 20 kilometer, nu verlangde men vaker naar een rustmogelijkheid. Een wagenrust met koffie en koek op 8 à 10 kilometer werd op prijs gesteld, evenals een wagenrust op respectievelijk 22 en 30 kilometer met frisdrank en een versnapering. Voor de ontwerpers van de route extra factoren om rekening mee te houden. Enkele keren veranderde ook de locatie voor de start. Vanaf 1997 tot en met 2016 was dit café West-End aan de Grotestraat, door de sluiting van dit café werd er vanaf 2017 gestart vanaf partycentrum Wijnand van Delft aan het Anton Pieckplein (het oude Autotron). Wat ook wijzigde in de loop van de jaren was de herinnering die men na afloop kreeg. Aanvankelijk waren dit vooral medailles, hoewel de Duintrappers voor de 30 en 40 kilometerlopers ook speciale herinneringen uitgaven in de vorm van vaantjes, standaardje, tegeltjes en zelfs een keer een mini-damspel. Bij de 25ste editie gaf de Wandelkring Noord-Brabant iedere deelnemer een balpen en ter gelegenheid van de 50ste Fellenoordtocht verraste wandelvereniging Waalwijk 82 iedere deelnemer met een button. De animo voor dergelijke herinneringen is , nu er meer volwassenen deelnemen, teruggelopen. De wandelaar van nu wil graag een stempel in zijn wandelboekje met een bijbehorende sticker om zo de herinnering aan de tocht vast te leggen. Eén aspect is echter gedurende 51 edities gelijk gebleven en wel het enthousiasme van de wandelaars over de goed georganiseerde wandeltocht. Via mond-tot-mondreclame zijn zij op andere tochten wandelende promotors voor Drunen en de mooie omgeving.
Zelf nam ik in totaal 57 keer deel, waarvan een aantal jaren zowel op zaterdag als zondag. Dat leverde 1660 mooie kilometers op en ik hoop dat ik daar vanaf 2022 weer wat kilometers aan toe mag voegen. Hopelijk zijn wij dan door het vaccinatieprogramma beschermd tegen het COVID-19 virus, dat ons dagelijks leven nu beïnvloedt. Tot slot vroeg ik nog wat foto’s toe van enkele herinneringen die in de loop der jaren uitgegeven zijn. Het zal geen verrassing zijn dat hierop een afbeelding van de Fellenoordboerderij frequent voorkomt.
Marilou Nillesen
bhiczei op 10 februari 2021 om 11:45
Wauw, 57 keer! Goed voor 1660 kilometers, echt heel bijzonder. Uit alles blijkt de liefde voor het wandelen, heel mooi beschreven. En inderdaad, op naar nog vele kilometers erbij!
Zelf nam ik in 1972 voor het eerst deel aan de Fellenoordtocht. De tocht zelf bestond sinds 1968 en beleefde inmiddels zijn vijfde editie. Hij werd toen nog in augustus georganiseerd, met afstanden van, 5, 10, 15 en 20 kilometer. De organisatie lag in handen van de Drunense wandelvereniging de Duintrappers. De wandelsport werd toen nog hoofdzakelijk bedreven door de jeugd. De meesten liepen in verenigingsverband en in uniform, de enkele volwassenen die meeliepen deden dit individueel. De start vond indertijd plaats op het sportcomplex van R.K.D.V.C. aan de Sportlaan in Drunen, een ruime startplaats met parkeergelegenheid voor de touringcars die de wandelverenigingen vervoerden. In tegenstelling tot latere jaren startten de meeste wandeltochten toen op zaterdagmiddag tussen 13:00 en 14:00 uur. Tijdens mijn eerste kennismaking liep ik met mijn wandelvereniging J.C.H. (Jeugd Centrale Heilige Harten) uit ’s-Hertogenbosch de 15 kilometer. De route ging toen ook al de Loonse en Drunense duinen in, met een rust in een van de gebouwen bij de Fellenoordboerderij, een prachtige rustgelegenheid.
In 1974 liep ik de tocht voor de tweede keer, nu als leidster van onze 10 kilometer wandelgroep. Na afloop kregen de deelnemers als herinnering een medaille met een afbeelding van de Fellenoordboerderij. Sinds 1976 liep ik de tocht onafgebroken, met uitzondering van 2001, toen de tocht vanwege de mond- en klauwzeerepidemie niet doorging. In 1979 veranderde de organisatie van de tocht. Hij werd voortaan in maart gelopen, de basisschool aan de van Suppéstraat werd de startlocatie en vanaf 1980 werd de afstand van 35 kilometer toegevoegd. Bovendien werd de tocht niet meer alleen op zaterdag maar op zaterdag en zondag georganiseerd. Desgewenst kon je nu dus twee dagen achtereen wandelen. Dit werd ingegeven door de afnemende belangstelling van de jeugd voor de wandelsport en de toenemende animo bij de volwassenen. Die wilden bovendien graag trainen voor meerdaagse tochten als de Nijmeegse en Apeldoornse Vierdaagse. Waarschijnlijk was dat ook de reden dat de Duintrappers de uit te zetten afstanden aanpaste, de 35 kilometer werd in 1983 vervangen door de 30 en 40 kilometer. Dat sloot meer aan bij afstanden van de beide Vierdaagsen. De afstanden van 5, 10, 15 en 20 kilometer bleven wel behouden. De routes van de 30 en 40 kilometer bestonden toen uit twee lussen. Eerst werd een lus gelopen langs Doeveren richting Heusden en weer terug naar de startlocatie in Drunen. Daar kregen de wandelaars een goede verzorging met lekkere tomatensoep en een broodje knakworst. Hierdoor gesterkt begonnen de wandelaars aan de tweede lus richting de Loonse en Drunense duinen met uiteraard een rust in de Fellenoordboerderij.
Hadden deze wijzigingen nu veel invloed op de tocht zelf? Ja en nee. Wat alle jaren gebleven is, zijn de goed gemarkeerde routes door de Loonse en Drunense duinen met de rust bij de Fellenoordboerderij. Vanaf 1991 werden extra rustmogelijkheden aangeboden op de afstanden van 30 en 40 kilometer, de zogenaamde wagenrusten. Dit had alles te maken met de veranderende wensen van de wandelaar. Was voorheen een rustgelegenheid genoeg na respectievelijk 15 en 20 kilometer, nu verlangde men vaker naar een rustmogelijkheid. Een wagenrust met koffie en koek op 8 à 10 kilometer werd op prijs gesteld, evenals een wagenrust op respectievelijk 22 en 30 kilometer met frisdrank en een versnapering. Voor de ontwerpers van de route extra factoren om rekening mee te houden. Enkele keren veranderde ook de locatie voor de start. Vanaf 1997 tot en met 2016 was dit café West-End aan de Grotestraat, door de sluiting van dit café werd er vanaf 2017 gestart vanaf partycentrum Wijnand van Delft aan het Anton Pieckplein (het oude Autotron). Wat ook wijzigde in de loop van de jaren was de herinnering die men na afloop kreeg. Aanvankelijk waren dit vooral medailles, hoewel de Duintrappers voor de 30 en 40 kilometerlopers ook speciale herinneringen uitgaven in de vorm van vaantjes, standaardje, tegeltjes en zelfs een keer een mini-damspel. Bij de 25ste editie gaf de Wandelkring Noord-Brabant iedere deelnemer een balpen en ter gelegenheid van de 50ste Fellenoordtocht verraste wandelvereniging Waalwijk 82 iedere deelnemer met een button. De animo voor dergelijke herinneringen is , nu er meer volwassenen deelnemen, teruggelopen. De wandelaar van nu wil graag een stempel in zijn wandelboekje met een bijbehorende sticker om zo de herinnering aan de tocht vast te leggen. Eén aspect is echter gedurende 51 edities gelijk gebleven en wel het enthousiasme van de wandelaars over de goed georganiseerde wandeltocht. Via mond-tot-mondreclame zijn zij op andere tochten wandelende promotors voor Drunen en de mooie omgeving.
